Şark Yoncası (Medicago sativa L.)'nda sıra aralığı, sulama rejimi ve fosforlu gübre uygulamalarının tohum verimi ve kriterlerine etkileri

Abstract

Bu araştırmada , Şark Yoncası (Medicago sativa L.) 'nın sulu koşullarda farklı sıra aralığı, sulama ve fosforlu gübre seviyelerinin etkileri incelenmiştir. Araştırma, 1981 yılında Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma Enstitüsü deneme alanlarında üçlü şerit deneme planına göre dört tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada 27, 54 ve 81 cm sıra aralıkları; toprak faydalı rutubeti % 0, 30 ve 60'a düştüğünde yapılan sulamalar ile fosforun 0, 5 ve 10 kg P205 /da seviyeleri ele alınmıştır. Bu faktörlerin etkileri, 1982 ve 1983 yıllarında elde edilen verilerle saptanmıştır. Araştırmada, sulama rejimi ve fosfor uygulamalarının yoncada tohum verimini önemli ölçüde etkilediği, sıra aralığının ise denemenin sadece bir yılında etkili olduğu saptanmıştır. Genellikle tane verimi ve verim kriterleri üzerinde en etkili faktörün sulama rejimi olduğu belirlenmiştir. Verimle verim kriterleri arasında da önemli korelasyonlar bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, Doğu-Anadolu Bölgesi sulu ekolojik koşullarında bölge yerlisi şark yoncasının tohum amaçlı tarımında ekimin 54-81 cm sıra aralığı ile yapılması her seferinde 35 mm olmak üzere yılda 7-8 kez sulanması ve fosforun 10 kg P205 /da dozu ile gübrelenmesi önerilebilir.In this trial, the effects of row spacings, irrigation regimes and phosphorus fertilization on şark alfalfa (Medicago sativa L.) were studied. Experiments were set up at the experimental areas of Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Erzurum, in split-split plot experimental design with four replications in 1981. In experimantation, 27, 54 and 81 cm rowspacings, three irrigation regimes when available soil water decreased to 0, 30 and 60 %, and three levels of phosphorus (0,5 and 10 kg P205 /da) were applied. Effects of these treatments on seed yield, pods/stem, seeds/pod and 1000-seed weights were determined by using data obtained in 1982 and 1983 years.The results of the research indicated that irrigation regimes and phosphorus applications have significantly affected the seed yields and seedyield components. On the other hand, the row spacings have been found to be effective only in one year of the experiment. In general, it was determined that irrigation regime was the most effective factor on seed yield and its components. Significant correlations were found between seed yield and yield components. According to the results, under irrigated conditions of Eastern Anatolia region, it may be suggested that şark alfalfa can be cultivated for seed production by sowing plants with 54 cm row spacing, irrigating 7-8 times a year with 35 mm water each time, and fertilizing with 10 kg phosphorus per decare.