Merkezcil olmayan işletmelerde transfer fiyatlama sorunu

Abstract

Günümüzde birçok işletme sorumluluk merkezlerinden birinde üretilen nihai mamulün diğer sorumluluk merkezinin hammaddesi olduğu bir bütünleşme içindedir. Aynı işletmenin alt birimleri arasında transfer konusu olan mal ve hizmet için belirlenen fiyat transfer fiyatı olarak adlandırılmaktadır. Belirlenen transfer fiyatları şu dört kriteri etkileyebilir: Amaç uygunluğu, motivasyon, bağımsızlık ve başarı değerlemesi. Ancak bunların hepsi için uygun düşen tek bir transfer fiyatı elde etmek mümkün değildir. Bu nedenle farklı transfer fiyatlama metotları geliştirilmiştir. Transfer fiyatları maliyete, piyasa fiyatına veya bu ikisinin belirli kombinasyonlarına dayandırılmaktadır. Transfer fiyatı mekanizması çok uluslu işletmelerce de fon ve gelirlerini bir biriminden diğerine aktarma olanağı sağlar ve. bir bütün olarak çok uluslu işletmenin menfaatlerini arttırmak amacıyla kullanılır.

Many companies are structured on some variation of vertical integration in which the finished products of one responsibility centre become the raw materials of another. Transfer prices are the monetary values which attach to the movements of goods and services between the subunits of the same company. These transfer priceı can effect these four criteria: goal congruence, motivation, autonomy and performance evaluation. But it is not possible to have a single transfer price which it is appropriate for all. So different transfer pricing methods were developed. Transfer prices may be based on cost or on the market price of the goods or on some combination of the two. The transfer price mechanism provides the multinational company with a means of transfering funds and earnings from one unit to another and it is used to maximise benefits to the multinational company as a whole.