Fen bilimleri programında yer alan hücre bölünmesi ve kalıtım ünitesinin öğretim tasarımı ve uygulanması

Abstract

Çalışmanın amacı, 8. sınıf Hücre Bölünmesi ve Kalıtım Ünitesinin bütüncül yaklaşımla öğretimine yönelik yeni bir program tasarlanarak uygulanması, etkili ve kalıcı öğretiminin sağlanması ile kalıtımın günlük yaşamdaki algısına katkıda bulunmaktır. Araştırmada karma model kullanılmıştır. İhtiyaç analizi için, Örneklem grubu haricinde 256 öğrenciye Hazır Bulunuşluk Testi (HT), 8. Sınıf 36 öğrenciye, mevcut eğitim-öğretim programındaki kavram yanılgılarının tespit edilmesi amacıyla kavram haritaları kullanılmıştır. Geleneksel öğretime ilişkin 160 Fen ve Teknoloji öğretmenine "8.Sınıf Hücre Bölünmesi ve Kalıtım Ünite Değerlendirme Anketi (ÜDA)" uygulanmıştır. İhtiyaç analizinin sonucunda; öğretmen ve öğrencilerden elde edilen bulgular ışığında, Hücre Bölünmesi ve Kalıtım Ünitesi'nin 5E modeline uygun olarak, bütüncül bir yaklaşımla zenginleştirilmiş etkinliklerle yeni bir öğretim metni, öğrenci ve öğretmen kılavuzu hazırlanmıştır. Pilot uygulama aşamasında, kavram haritasının, ölçeklerin geliştirilmesi ve etkinliklerin gözden geçirilmesi yapılmıştır Pilot uygulama, geçerlilik ve güvenirliği korumak için, asıl uygulama okulları dışındaki bir sınıfta yapılmıştır. Deney (N=108) ve kontrol (N=104) gruplarına ön-test olarak "Başarı Testi (BT)" ve "Hücre Bölünmesi ve Kalıtım Ölçeği (HKÖ)" ve "Fen bilimlerine yönelik tutum Ölçeği (FBYTÖ)" ve kavram haritaları uygulanmıştır. Deney grubuna araştırmacı tarafından 5E modeline uygun bütüncül yaklaşımla zenginleştirilerek geliştirilmiş kılavuzlar; kontrol grubuna ise geleneksel yaklaşım uygulanmıştır. Süreç tamamlandıktan sonra aynı ölçme araçları, hem deney hem de kontrol gruplarına uygulanmıştır. Bilgilerin kalıcılığının değerlendirilmesi için BT 5 hafta sonra tekrar uygulanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS programıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunu, geliştirilen kılavuzların değerlendirilmesi için, öğretmen ve öğrencilerin görüşleri formlar aracılığıyla değerlendirilmiştir. Öntestte deney ve kontrol guruplarında bulunan öğrenciler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı, sontestte başarı ve kalıcılık düzeylerinin kontrol grubuna göre yüksek olduğu hücre bölünmesi ve kalıtım ünitesine ilişkin kavram yanılgılarının büyük ölçüde azaldığı görülmüştür. Öğrenci Kitabı, Öğrenci Çalışma Soruları ve Öğretmen Rehberinden oluşan ünite tasarımının, hedeflere ulaşmada ve öğrenilenlerin kalıcılığında gerek öğrenci ve gerekse öğretmenler bakımından daha önce uygulanmakta olan programa göre daha başarılı olduğu tespit edilmiştir.

The aim of this work is applicating a new programme for teaching with holistic approach of 8th class "heredity and cell division unit" by designing, ensuring effective teaching and contributing to the sense of heredity in daily life. Data obtained from teachers and students, in accordance with 5E modal of "Cell division and heredity unit", a new teaching text enriched with a holistic approach, teacher and student guides were prepared. Success test, "cell division and heredity scale", "attitude scale to science" and Notion maps were applied as preliminary test to the experimantel (N=108) and control (N=104) groups. The guides which were developed and enriched with 5E modal by researcher was applied to experimantel group, traditional approach. After completing the process, some measure scales were applied to experimantel and control groups. Avalability test was carried out 5 weeks later again to evaluate the permanence of knowledge. In order to evaluate the qualititative extend of research and developed guides, the opinions of students and teachers were collected via forms. In the pre-test, it was observed that, there is no significant difference for the students between experimental and control groups. In the last test, it was oserved that, success and permanence level are higher comparing to control group and notion mistakes decreased in cell division and heredity unit. It was determined that unit design consisting of student's book, student's working questions and teaching guide is more successful and reaching at targets and permanence of the topic to be learned to students and teachers, comparing to the programme which was carried out previously.