Bir doğrusal programlama modeli çerçevesinde göresel iyimserlik sırasının belirlenmesi

Abstract

İnsana, sürekli olarak bilgi alan, değerlendiren ve karar veren rasyonel bir varlık gözüyle baktığımızda, onun içinde yaşadığı koşulları belki de en iyi açıklayan kavram "belirsizlik" olmaktadır. "Homo economicus"un gerçek hayatta rasyonel davranıp davranmadığı bir yana, insanın belirsizliği değerlendirmeyi öğrendiği ölçüde rasyonelleşeceği açıktır. Sübjektif olasılık kuramı , belirsizliğin değerlendirilmesinde insanı çok önemli bir ölçme aracı olarak görür. Söz konusu kuram çerçevesinde bireyler, belli bir olayın gerçekleşmesine duydukları güven dereceleri olarak olaylara Objektif olasılıklar atfedebilirler. öte yandan, Objektif olasılıklar zaman içinde tek bir an için tanımlıdırlar ve olasılıkları açıklayan bireyin olay hak kında sahip olduğu bilgi miktarı değiştikçe açıkladığı olasılıkları da değişir. Olasılık tahmincilerinin tahmin yeteneklerinin geliştirilmesinde, yapılan tahmincilerin ne derecede iyi tahminler olduklarını belirleyen puanlama kurallarından (scoring rules) yararlanılabilir. Puanlama kuralları belirsiz olayın ancak sonucu belirlendikten sonra uygulanabilir ve olasılık tahmincisinin tahmin yeteneğini geliştirmesi için geri bildirim (feedback) amacıyla kullanılabilirler. Bu çalışmanın ilk bölümünde " iyimserlik" kavramının sözlük tanımı karar kuramı açısından incelenmekte ve görsel iyimserliğin belirlenmesinde subjektif olasılıkların kullanılması önerilmektedir. İkinci bölümde, bir grup içinde görsel iyimserlik sırasının belirlenmesi amacıyla bir doğrusal programlama modeli oluşturulmaktadır . Çalışmanın son bölümü olan sonuç ve öneriler bölümünde ise getirilen iyimserlik tanımının ne şekilde kullanılabileceği tartışılmaktadır.