Türkiye’de özelleştirme uygulamalarının maliye politikası araçları açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, 1980’li yıllardan itibaren Türkiye’nin ekonomik gündeminde önemli bir yer tutan özelleştirme uygulamalarını mali yönden analiz etmektir. Bu çalışma konusunun seçilmesine ilham veren nokta ise; 4046 sayılı “Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun” 10. Maddesinde, 23/05/2000 tarihinde yapılan değişikliktir. Bu değişiklik ile özelleştirme fonunun nakit fazlası, iç ve dış borç ödemelerinde kullanılmak üzere hazineye devredilmiştir. Literatür taraması yapıldığında, bu değişiklikten önce de özelleştirme gelirlerinin borç ödemelerinde kullanıldığı görülmüştür. Özelleştirme uygulamalarının, borçlanma kadar vergi geliri ve bütçe açığı üzerinde de etkisi olabileceği düşüncesi ile diğer iki değişken olarak vergi geliri ve bütçe açığı araştırmaya dahil edilmiştir. Özelleştirme ve maliye politikası araçları arasındaki ilişki lineer regresyon, korelasyon ve çoklu regresyon testleri ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak, özelleştirmenin maliye politikası araçlarını çeşitli derecelerde etkilediği kanaatine varılmıştır.

The purpose of this study is to analyze privatization practises which have taken important part in Turkey’s economic agenda since 1980. The source of inspration fot choosing article topic is; the amendment on 23/05/2000 on Art. 10 of the Law on Privatization. With this amendment, surplus cash of privatization fund is transfered to treasury for domestic and external dept payments. When we research literature about the subject, we have found privatization revenues have been used for dept payment before 23/05/2000. We think that privatization can affect tax revenues and budget deficit as far as borrowing and extra two variables are added to analyz. The relationship between privatization and fiscal policy instruments was analyzed with linear regressions, correllation and multiple regression tests. Consequently, It was understood that fiscal policy instruments were affected various degrees by privatization.