Tekrarlayan aftöz stomatit

Abstract

Tekrarlayan aftöz stomatit (TAS) periyodik olarak oral kavitede ortaya çıkan ve kendiliğinden iyileşen tek veya çok sayıda ülserlerdir. Bu yüzeyel ve yuvarlak ülserler esas olarak keratinsiz mukozayı içeren enşamasyon şeklinde tanımlanabilir. TAS % 2-66 görülme sıklığı ile en çok karşılaşılan ağız mukozası hastalığıdır. İspanya'da görülme sıklığı % 2.24 'dür, bu oran Crivelli'nin düşük sosyoekonomik grupta % 2 olarak bildirdiği görülme sıklığına benzerdir. Kuzey Amerika'da çocuklardaki görülme sıklığı ise %1.1'dir. TAS'in etyolojisi bilinmemektedir, ancak kalıtsal özellikleri vardır ve ağız mukozasına karşı immün yanıttaki değişkenlikle ilişkili olduğu düşünülmektedir. TAS; Behçet hastalığı, sistemik lupus eritematozis, çölyak hastalığı ve Crohn hastalığı gibi tekrarlayan ağız içi ülser görülen hastalıklardan ayırt edilmelidir. Klinik olarak TAS aşırı derecede ağrılı etrafında kırmızı bir hale olan yüzeyel ülserler olarak karşımıza çıkar. Selim aftlar küçük (çapı 1 cm'den küçük) ve yüzeyel olurlar. Bu hastalarda eşlik eden başka bir patoloji genellikle yoktur. Üveit, genital ülser, konjunktivit, artrit, ateş veya adenopati ile birlikte görülen aftöz ülserlerde altta yatan daha ciddi hastalıklar araştırılmalıdır. Minör, majör ve herpetiform olmak üzere 3 klinik alt çeşidi vardır. Minor aftöz ülserler en sık karşılaşılan alt gruptur ve TAS'lerin % 80-90'ını oluşturur. Ayırıcı tanıda oral herpes simpleks ilk sıradadır. Bu yazıda klinikte sıklıkla karşılaşılan tekrarlayan aftöz stomatitin etiyolojisi, klinik bulguları, topikal ve sistemik tedavileri gözden geçirilmiştir.