Yan-yapraklı ve normal yapraklı bezelye (pisum sativum L.) melezlerinin tarla ve sera koşullarındaki bazı tarımsal ve morfolojik özellikleri

Abstract

Bu araştırma; kışa dayanıklı, yarı-yapraklı, beyaz çiçekli, yatmaya dayanıklı, sarı veya yeşil renk tohumlu, ot ve tohum verimi yüksek bezelye (Pisum sativum L.) hatları elde etmek amacı ile başlatılmıştır. Araştırmada; erkenci, kışa hassas, yarı-yapraklı, beyaz çiçekli, kısa veya orta boylu, yatmaya dayanıklı, sarı veya yeşil renk tohumlu Odin ve Princess çeşitleri ana; geççi, kışa dayanıklı, normal yapraklı, kırmızı çiçekli, uzun boylu, yatmaya hassas, koyu renk tohumlu Tarman Yem Bezelyesi çeşidi baba olarak kullanılmıştır. Sera ve tarla koşullarında; F2 F5 generasyonlarında yaprak özelliği, bitki boyu, meyvede tohum sayısı, bitkide meyve ve tohum sayısı, bitki başına biyolojik verim, tohum ve kes verimi gibi gözlemler yapılmıştır. Gözlemler sonucunda, tek bitkiler arasında büyük bir varyasyon görülmüştür. Genel olarak; melez bitkilerin, yapılan ölçümler sonucunda, baba olarak kullanılan Tarman çeşidinden daha düşük, ana olarak kullanılan Odin ve Princess çeşitlerinden ise daha yüksek değerler verdiği; ancak belirlenen amaçlara uygun tek bitkilerin bulunduğu belirlenmiştir.This research was initiated in order to develop winter hardy. semi leafless, white-flowered, lodging resistant, yellow or green-seeded, high hay and seed yielding pea (Pisum sativum L.) strains. For this purpose, the cvs. Odin and Princess (early maturing, moderately winter hardy, semi-leafless, white flowered, short or medium statured, resisiant to lodging, yellaw or green-seeded) as female parenis and the cv. Tarman (Iate maturing, wimer hardy, leafed, red-flowered, tall, sensitive to lodging and dark seeded) asa male pareni were crossed. Leaf characteristic, plani height, seed number per pod, pod and seed number per plant, biological yield, seed and straw yield per plant were evaluated in F2-F5 generations under greenhouse and field conditions. Wide variation was observed among individual plants. In general, hybrid plants had lower values than the male parent cv. Tarman and higher values than the female parents cvs. Odin and Princess: ho•wever the suitable single plants with desired characteristics were determined in hybrid population.