Hicrî VII. yüzyıl Hanefî Fakihlerinden Burhânüşşerîa’nın Vikâye adlı eseri

Abstract

Hicrî VII. yüzyıl Hanefî fakihlerinden Burhânüşşerîa’nın Vikâyetü’r-rivâye fî mesâili’lHidâye adlı eseri, yine hicrî VI. yüzyıl Hanefî fakihlerinden Merğinânî’nin elHidâye’sindeki meselelerin derlenmesiyle oluşturulan muhtasar bir metindir. Vikâye, Hanefî literatüründe mütûn-i selâse, mütûn-i erba‘a’ ve mütûn-i sitte diye bilinen temel metinler grubunun her birinde bulunmaktadır. Bu eser, başta şerh ve hâşiye olmak üzere ta‘lîk, ihtisâr, risâle, reddiye ve tercüme gibi birçok çalışmaya konu olmuş, ders ve fetva kaynağı olarak kullanılmıştır. Osmanlı hukuk düşüncesinin şekillenmesinde önemli bir rol oynamış olan Vikâye, kaleme alınan yeni eserlerde başvuru kaynağı olmuş ve padişah fermanları ile ders kitabı listesinde yerini almıştır. Bu makalede, söz konusu temel metinlerden Vikâye inceleme konusu yapılarak; müellifi ve eser hakkında bilgi verilmiş ve özellikle eserin şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durulmuşturWiqayat ar-Riwaya fi Masa’il al-Hidaya by Burhan ash-Sharia, the 7th century AH Hanafi faqih, is a laconic work based on compilation of problems treated in al-Hidaya by alMarghinani, the 6th century AH Hanafi faqih. In Hanafi literature, Al-Wiqaya is present in all essential groups of texts known as mutun al-salasa, mutun al-arba’a and mutun al-sitta. The work has been subject to many studies in the genres of ta’liq, ihtisar, risala, raddiya and translation, exegesis and annotation above all, and was used as a source of lessons and fatwa. Al-Wiqaya played an important part in formation of Ottoman law, serving as a reference for new works and gaining itself a place among textbooks pursuant to firmans of Sultans. Hereby paper treats al-Wiqaya, one of mentioned essential tests, providing information about the author and the work, with emphasis on its form and content.