Fen bilgisi öğretmen adaylarının tercih ettikleri söylem tiplerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; fen bilgisi öğretmen adaylarının, tercih ettikleri söylem tiplerinin ve bu tercihin arkasında yatan nedenlerin, öğretmen adaylarının sahip oldukları epistemolojik dünya görüşleri çerçevesinde incelenmesidir. Bu amaçla Türkiye'de bulunan dört farklı üniversitede öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğretmen adayları (n=192) ile çalışılmıştır. Çalışmada araştırma yöntemi olarak kesitsel araştırma yöntemi kullanılmış ve veri toplamak için "Epistemolojik Dünya Görüşü Ölçeği" ile birlikte araştırmacı tarafından geliştirilen "Sınıf İçi Söylem Tipleri Ölçeği" kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen nicel verilerin analizi SPSS programı ile gerçekleştirilirken, nitel veriler ise nitel veri analiz basamaklarının takip edilmesi sonucu oluşturulan kodlar ve kategoriler çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda; tek bir gerekçenin tek bir söylem tipinin tercihi açısından öne çıkmadığı ancak belirli gerekçelerin belirli söylem tiplerinin tercihi açısından diğer gerekçelere göre daha fazla öne çıktığı görülmüştür. Ayrıca, epistemolojik dünya görüşü çerçevesinde ele alınan epistemolojik inançların söylem tipinin tercihi açısından diğer epistemolojik inançlara göre daha fazla öne çıkmadığı görülmüştür.The aim of this study was to investigate discourse type(s) preference of pre-service science teachers and the reasons behind these choices within the perspective of epistemological world view of pre-service science teachers'. The research was conducted in four different universities from Türkiye by the participation of pre-service science teachers (n=192). Cross-sectional survey was used as a method and in order to collect data "Epistemological World View" vignette used along with the "Discourse Types" vignette which was developed by the researcher. In order to analyze quantitative data SPSS program was used whereas codes and categories obtained by following quantitative data analysis steps were used in order to analyze quantitative data. Findings of this research has shown that there is no one particular reason for choosing one particular discourse type, but it has seen that there are some particular reason(s) which promotes particular discourse type(s) more than other reasons. Also it has seen that there are no epistemological beliefs that promotes discourse type preferences of preservice science teachers.