Bursa koşullarında bazı nohut çeşit ve hatlarında (Cicer arietinum L.) bakteri aşılama ve değişik azot dozlarının verim ve verim unsurları üzerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma Bursa ili ekolojik koşullarında bazı nohut hat ve çeşitlerinde bakteri aşılama ve değişik azot dozlarının verim ve verim öğeleri üzerine etkisinin belirlenmesi amacı ile 1999 ve 2000 yıllarında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde yürütülmüştür. Bu araştırmada Canıtez-87 çeşidi ile ILC-114 hattı ve Yerli köylü populasyonu bitki materyali olarak kullanılmıştır Azotlu gübre olarak Amonyum Nitrat (%26) ve 5 dozu (0, 3, 6, 9, 12 kg/da), aşılama materyali olarak Ankara Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü’nden sağlanmış nohuta ait bakteri suşu kullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme deseninde, faktöriyel olarak düzenlenmiş ve üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmanın sonucunda aşılamanın etkisi ile bitkide tane sayısında artış, tane veriminde azalış istatistiki anlamda önemli çıkmıştır. İncelenen diğer özelliklerde aşılamanın etkisi önemsiz bulunmuştur. Genellikle 6 kg N/da uygulamasından daha yüksek dozlarda tane verim ve verim unsurlarında azalmalar gözlenmiştir.Yöremizde nohutta verimi arttırmak için üretilen çeşitlere uygun rekabet gücü yüksek suşlarla aşılama yapılması yararlı olacaktır.This study was carried out determine the effects of bacterial inoculation and different nitrogen doses on the yield and yield components in some chickpea variety and lines in Bursa in the year 1999 and 2000, at The Uludağ University, Agricultural Faculty, Field Crops Department, Application and Training Centre. In the study, Canıtez-87 variety, ILC-114 line and local population named Yerli were used as the crops material. Ammonium nitrate (%26) and its 5 different doses (0, 3, 6, 9, 12 kg/da) and bacterial isolate (Rhizobium ciceri), supplied from Ankara Soil and Fertilizer Research Institute as the inoculating material were used. Field experiment was complete randomized block design with factorial arrangemet and three replications was applied. The inoculation, described as above, resulted in significant increase in the number of seeds per plant but a decrease in the seed yield. The effect of the inoculation on the other characteristics examined was found to be insignificant. Nitrogen doses higher than 6 kg N/da caused some decrease, although statistically insignificant, in the seed yield. To increase the seed yield of chickpea at Bursa, it will be useful to use bacterial isolates, suitable for the produced variety and having more competitive vigor for inoculation.