Endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi işlemi için bilinçli sedasyon uygulamasında propofol ile deksmedetomidinin hemodinami ve kognitif fonksiyonlara etkisinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada endoskopik retrograd kolonjiopankreatografi (ERKP) işlemi sırasında bilinçli sedasyon için uygulanan propofol ve deksmedetomidinin hemodinamik ve respiratuar etkileri, yan etkileri, kognitif fonksiyonlara etkileri ile hasta ve hekim memnuniyeti açısından karşılaştırılması amaçlandı. 18-80 yaşları arasında, Amerikan Anestezistler Birliği’nin (ASA) sınıflamasına göre I ve II anestezi risk grubuna giren 50 olgu çalışmaya alındı. Olguların demografik verileri ve çalışma süresince vital bulguları kaydedildi. Sedasyon skorları takibinde Ramsay sedasyon skoru (RSS) kullanıldı. Olgular randomize olarak iki gruba ayrıldı: Grup P’deki olgulara yükleme dozu olarak 75µg kg-1 propofol iv infüzyon 10 dakika süre ile uygulandı. Olguların RSS’u 3-4 olacak şekilde, 12.5-100.0 µg kg-1dk-1 hızında propofol iv infüzyonuna devam edildi. Grup D’deki olgulara yükleme dozu olarak 1 µg kg-1 sa-1 hızında deksmedetomidin iv infüzyon olarak 10 dakikada uygulandı. Olguların RSS’u 3-4 olacak şekilde, 0.2-0.7 µg kg-1sa-1 hızında deksmedetomidin infüzyonuna devam edildi. Girişimin sonunda ilaç infüzyonları durduruldu. Olgulara sedasyon öncesinde ve derlenme odasında modifiye Aldrete skoru (MAS) 9-10 olduğunda Mini mental test (MMT) uygulandı. Girişimi takiben yüz ağrı ölçeği (YAÖ) ile ağrı değerlendirilmesi yapıldı. Deksmedetomidin grubunda kalp hızı (KH) değeri başlangıç değerine göre 5., 10., 15., 20., 25., 30., 35. ve 40. dakikalarda anlamlı olarak daha düşük bulundu (p<0.001). Tüm bu zamanlarda Grup D olgularda KH değerleri Grup P’ye göre düşük bulundu (p<0.05). Grup D’de ortalama arteriyel kan basıncının kontrol değerine göre daha düşük olduğu saptandı (p<0.05). Her iki grup arasında hasta ve hekim memnuniyeti arasında istatistiksel fark bulunmadı. Derlenme döneminde Grup D’de MMT değerleri daha yüksek bulundu (p<0.05). Endoskopik retrograd kolonjiopankreatografi gibi kısa süreli invaziv girişimlerde bilinçli sedasyon için deksmedetomidin uygulaması propofole alternatif olarak kullanılabilir.We have compared the effects of propofol and dexmedetomidine hemodynamy and respiratory system, side effects, cognitive functions, patient and surgeon satisfactions during endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP) for conscious sedation in the patients who had receive either propofol or dexmedetomidine. Fifty patients, ASA I and II, between the ages of 18-80 were included in the study. Demographic data and vital signs of the patients were recorded during the study. Ramsay sedation scale (RSS) was used to assess the level of sedation. Patients were randomly assigned into two groups; Group P received propofol 75µg kg-1 hr-1 intravenously (iv) over 10 minutes, followed by an infusion of 12.5-100.0 µg kg-1min-1 to achieve a RSS of 3-4. Group D received dexmedetomidine 1µg kg-1 hr-1 i.v over 10 minutes, followed by an infusion of 0.2-0.7 µg kg-1 hr-1 titrated to achieve a RSS of 3-4. End of the procedure, infusion of drug was stopped. A mini mental status examination (MMSE) was performed prior to sedation and in the recovery room when the modified Aldrete score (MAS) was 9-10. Pain was evaluated using the faces pain scale. Heart rate (HR) was lower in Group D at the 5th, 10th, 15th, 20th, 25th, 30th, 35th and 40th minutes following the sedation (p<0.001). HR was lower in Group D compared with Group P (p<0.05). Arterial blood pressure values were significantly lower in Group D compared with baseline (p<0.05). There was no difference in patient and surgeon satisfaction between the two groups. MMSE were statistically higher in Group D at the recovery room (p<0.05). Dexmedetomidine could be an alternative to propofol for conscious sedation during short invasive procedures such as ERCP.