Muhteva-yorum ilişkisi bağlamında alışverişte meclis muhayyerliği hadîsi

Abstract

Bilindiği üzere Kur’an-ı Kerîm’de işaret edilen birçok konu sünnetin sunduğu detaylarla şekillenmektedir. Bazen bu detaylar ilgili oldukları konuyu daha anlaşılır kılarken bazen de meselenin farklı şekillerde yorumuna imkân tanır. Bunun yanı sıra mezheplerin bu tür örnekler üzerinde yürüttükleri tartışmalar da oldukça önemlidir. Zira bu yolla şer’î nassların yorumunda müracaat edilebilecek yöntemlerle bunların nasıl kullanıldığına dair ipuçları elde edilebilmektedir. İnsanlar arasında mülkiyetin değişimini sağlayan alışveriş de bu örneklerden biridir. Nitekim Kur’ân, ticaret hayatının dolayısıyla sosyal hayatın en yaygın faaliyeti niteliğindeki alışverişin helal olduğunu umumî bir dille beyan ederken sünnet, alışverişin tarafları, konusu, keyfiyeti vb. birçok noktaya dair hem sözel açıklamalar hem de fiilî örneklerle daha detaylı bilgiler sunar. Böylece konu problemlere kapı aralamama ilkesi temelinde bazı standartlara kavuşur. Hz. Peygamber’in “يتفرقا لم ما بالخيار البيعان” “Alışveriş yapan taraflar, ayrılmadıkça muhayyerdir” sözü, farklı tarîklerle gelmiş ve bazı yöntemlerle değerlendirilip yorumlanmış bir hadistir.

As it is known, many subjects in The Quran are shaped by the details offered by sunnah. These details make the issues more understandable or enable to interpret the subject from the different perspective. In addition, the arguments of the mazhabs on such examples are also very important. In this way, the method which is the interpretation of the religious arguments is obtained and also how these arguments are used are obtained. Shopping is also one of the examples of the exchange of property between people. Indeed, the Qur'an explains explicitly that shopping which is the most common activities of the social life is halal while sunnah gives us its sides, subject and quality, and provides more detailed information on both points with verbal explanations and actual examples. Thus, the subject gets to some standards on the basis of the principle of not allowing the problems. Hz. Prophet “يتفرقا لم ما بالخيار البيعان” “Both parties in a business transaction have a right to annul it so long as they have not separated" This hadith came with different ways and was interpreted by some different methods.