Vergi suçlarıyla mücadelede on küresel ilke: Türk hukuk sistemi açısından bir değerlendirme

Abstract

OECD tarafından yayınlanan Vergi Suçlarıyla Mücadelede On Küresel İlke, vergi suçları ile mücadeleye yönelik kapsamlı bir rehberdir. Bu rehber, mükellef haklarına saygı göstererek vergi suçlarının tespit edilmesi, soruşturulması ve kovuşturulmasını amaçlamaktadır. Bu amaca yönelik olarak etkin ve verimli bir sistem oluşturmak için gerekli olan kurumsal, idari ve yasal yönleri kapsayan on temel ilkeyi sunmaktadır. Ayrıca vergi suçları ile mücadele ve varlıkların geri kazanılmasında uluslararası işbirliğini teşvik etmek gibi yeni zorlukları da ele almaktadır. On küresel ilke, OECD raporunda yer alan bazı ülkeler için incelenerek, gelişmekte olan ülkeler için örnek olacak şekilde hazırlanmıştır. Çalışmada Türkiye yer almamaktadır. Bu çalışmada on küresel ilke ile Türk hukuk sisteminin karşılaştırmalı bir değerlendirilmesi yapılmıştır. Türkiye’nin mevcut durumundaki eksiklikler tespit edilerek ve iyileştirmeye yönelik çeşitli önerilerde bulunulması amaçlanmıştır. Değerlendirmeler sonucunda, Türkiye’de on küresel ilkeye uygun düzenlemeler yer almakta birlikte bazı eksiklikler bulunduğu tespit edilmiştir. Vergi suçlarıyla daha etkin mücadele etmek ve neden oldukları gelir kayıplarının önlenmesi için düzenlemelerin arttırılması gereklidir. Bu amaçla uluslararası bilgi değişim anlaşmalarının sayısının ve kapsamının arttırılması, mükellef haklarına yönelik çalışmaların genişletilmesi, vergi cezalarının arttırılarak caydırıcılığın sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılması gereklidir.

Ten Global Principles to Combat Tax Crimes is a comprehensive guide to combating tax crimes published by the OECD. This guide aims to detect, investigate, and prosecute tax crimes while respecting taxpayers’ rights. It sets out ten global principles covering the institutional, administrative, and legal aspects necessary to create an effective and efficient system. It also addresses new challenges, such as combating tax crimes and promoting international cooperation in asset recovery. The OECD report examines ten global principles for selected countries, preparing them as examples for developing countries. This report does not include Türkiye. This study has made a comparative assessment of the Turkish legal system with ten global principles. The study aims to identify the deficiencies in Türkiye’s current situation and propose various suggestions for improvement. As a result of the evaluations, although Türkiye’s regulations align with the ten global principles, there are some deficiencies. It is necessary to increase regulations to fight tax crimes more effectively and prevent the income losses they cause. For this purpose, increasing the number and scope of international information exchange agreements is necessary, as is expanding studies on taxpayer rights and working to ensure deterrence by increasing tax penalties.