La notion du temps chez Marcel Proust et l’analyse du temps psychologique dans son roman Un Amour de Swann

Abstract

Tout roman exprime une conception qui impose à l’écrivain de transposer à l’œuvre son sens le plus profond en choisissant certaines formes. Quant à son développement, le roman commence à traiter l’homme et son monde intérieur pour la première fois au XIXe siècle et dès le XXe siècle, il gagne tout à fait un nouveau format. Cette recherche indique les particularités caractéristiques de la première moitié du XXe siècle et les changements et les nouveautés du genre romanesque sous l’effet de Proust. De cette manière, en prenant Proust pour guide, nous avons tâché de démontrer certains changements concernant la rupture des règles figées du roman traditionnel. C’est la raison pour laquelle, ce travail vise à analyser le temps psychologique conformément à la conception temporelle de Proust en examinant ses romans intitulés ‘’Un Amour de Swann’’, la seconde partie de ‘’Du côté de chez Swann’’, le premier tome de la série de son chef-d’œuvre ‘’ À la Recherche du Temps Perdu’’. Pour la méthode à suivre, on traite d’abord le chef d’œuvre ‘Un Amour de Swann’’ de Proust en s’adressant à la méthode de description et de dépistage. Pendant cette période, en se référant aux branches de la science comme l’histoire, la sociologie, la littérature, la philosophie et la psychologie, on profitera des livres, des revues et des articles publiés, des thèses de maîtrise et de doctorat, des encyclopédies, des points de vue des auteurs et des critiques.Selon notre présente étude, étant donné que le problème se pose à partir de l’effet du temps sur la psychologie, nos découvertes s’appuient notamment sur le lien entre deux temps : le présent et le passé. Par conséquent, en analysant le voyage de l’homme dans le temps réel et fictif, nous dévoilons la permanence et la totalité du temps qui restent uniquement dans la mémoire et qui est mis en évidence notamment par les sensations humaines.

By choosing certain forms, every novel expresses the author's opinion, which transfers his most sincere feelings to the work. In its development process, the novel begins for the first time to subject the man and his interior World in 19th century, and as the 20th century, it wins absolutely a new format. This research indicates the characteristic features of the first half of the 20th century and the changes and developments in the genre of the novel by the effect of Proust. In this sense, we had the task to demonstrate some changes made in the novel field that based on the formulaic rules of the tradition novel under the guidance of Proust. This is why, this work aims to analyze the psychological time examining his novels titled ''Swann's Love'', the second part of ''Swann's Way'', which is the first book in the series of his masterpiece ''In Search of Lost Time''. For the method to be followed, by addressing to the method of description and screening first of all we examine his roman ''Swann's Love''. During this period, by referring to the branches of sciences such as history, sociology, literature, philosophy and psychology, we benefit from the books, published journals and articles, mastery and doctorate theses, encyclopedias and views of the authors and articles. According to this thesis, because of the problem that arises from the impact of time on psychology, our discoveries are based on especially on the relationship between two times: the present and the past. As a result, by analyzing the journey of man in real and imaginary time, we reveal the permanence and the totality of the time which remains only in memory and which occurs particularly by human sensations.

Her roman, belirli formlar seçerek, en içten duygularını esere aktaran yazarın görüşünü ifade eder. Gelişim sürecinde ise, roman ilk kez 19.yy da insanı ve onun iç dünyasını konu etmeye başlar ve 20.yy itibariyle tam anlamıyla yepyeni bir format kazanır. Bu araştırma, 20.yy'ın ilk yarısının karakteristik özellikleriyle, Proust'un etkisiyle roman alanında meydana gelen değişim ve yenilikleri göstermektedir. Bu anlamda Marcel Proust rehberliğinde, geleneksel romanın kalıplaşmış kuralları baz alınarak, roman alanında gerçekleştirilen bazı değişiklikleri göstermeye çalışılmıştır. Bundan dolayı, bu çalışma Marcel Proust'un ''Kayıp Zamanın İzinde'' adlı başyapıtının, ''Swann'ların Tarafı'' adlı birinci cildinin ikinci bölümünü oluşturan ''Swann'ın Aşkı'' isimli romanında psikolojik zamanı incelemeyi hedeflemektedir. İzlenen metot için tarama ve betimleme yöntemlerine başvurarak öncelikle Swann'ın Aşkı adlı eser incelenmiştir. Bu süre zarfında tarih, sosyoloji, edebiyat, felsefe ve psikoloji gibi bilim dallarına başvurularak konuyla ilgili kitaplardan, yayınlanmış dergi ve makalelerden, yüksek lisans ve doktora tezlerinden, ansiklopedilerden, dönemi konu edinen diğer kaynaklardan ve yazar ve eleştirmenlerin görüşlerinden yararlanılmıştır. Bu tez çalışmasına göre problem, zamanın psikoloji üzerine etkisinden oluştuğu için, bulgularımız iki zaman arasındaki ilişkiye dayanmaktadır: şimdiki zaman ve geçmiş zaman. Sonuç olarak, insanın gerçek ve düşsel zamandaki yolculuğunu inceleyerek, sadece hafızada kalan ve özellikle duyularla ortaya çıkan zamanın sürekliliğini ve bütünlüğünü meydana çıkarıyoruz.