Ortaokul öğrencilerine yönelik çevresel tutum ölçeği geliştirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerine yönelik çevresel tutum ölçeği geliştirmektir. İki alt ölçekten oluşan ve toplamda 41 madde içeren taslak ölçek geçerlik ve güvenirlik çalışmaları için Aralık 2011’de Kocaeli’deki çeşitli ortaokullarda okuyan 512 öğrenciye uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS ve LISREL programlarında analiz edilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliliği açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analiziyle incelenmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda birinci alt ölçekten bir ve ikinci alt ölçekten de beş madde çıkartılmıştır. İlk alt ölçeğin “davranış” olarak adlandırılan tek boyuttan, ikinci alt ölçeğin ise “düşünce”, “duygu” ve “eylemde bulunmaya isteklilik” olmak üzere üç boyuttan oluştuğu belirlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizinde elde edilen uyumluluk indeksleri, her iki alt ölçeğin, kuramsal yapıyla ve açımlayıcı faktör analiziyle iyi/mükemmel uyum gösterdiğini ortaya koymuştur. Birinci alt ölçeğin madde-toplam korelasyonlarının 0,37 ile 0,67 arasında olması iç tutarlılığının yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca Cronbach Alpha değeri 0,84; Gutman Split Half değeri 0,831 ve Spearman Brown katsayısı ise 0,83 olarak belirlenmiştir. İkinci alt ölçeğin madde-toplam puanları 0,30 ile 0,77 arasındadır ve bu sonuçlar iç tutarlılığının yüksek olduğu ortaya koymuştur. Cronbach Alpha değeri 0,81; Gutmann Split Half değeri 0,73 ve Sperman Brown 0,73 olarak belirlenmiştir. Bu bulgular ikinci alt ölçeğin güvenirliğinin de iyi olduğunu göstermektedir. Ayrıca son işlem olarak ölçeğin tamamının Cronbach Alpha değeri hesaplanmış ve 0,88 olduğu görülmüştür. Tüm bu çalışmalar geliştirilen çevresel tutum ölçeğinin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.The aim of this study is, to develop an environmental attitudes scale for secondary school students. Validity of sketch scale and reliability studies that are formed in two subscales and consists 41 items are applied to 512 students attending various secondary schools in Kocaeli in December 2011. The data are analyzed by using SPSS and LISREL. The construct validity of the scale is assessed by exploratory and confirmatory factor analysis. In line with exploratory factor analysis one item from the first subscale and five items of them from the second subscale were removed. The scale is formed in two subscales; first is called “Behavior” that is in one dimension, there are three dimensions in the second subscale these are; “Idea”, “Feeling”, “Willingness to Proceed in Action”. Consistency index obtained from confirmatory factor analysis put forward that the two subscales both with the theoretical structure and the confirmatory factor analysis are perfectly accorded. Item-total correlation is between 0.37 and 0.67 in the first subscale so this proves that the internal consistency is high. Also, values are determined as 0.845 for the Cronbach’s Alpha, 0.831 for the Gutman Split Half and 0.832 for the ratio of Spearman Brown. Item total correlation in the second subscale are between 0.30 and 0.77 and it is reached in the opinion of internal consistency is high. The values are determined as 0.81 for the Cronbach’s Alpha, 0.733 for the Gutmann Split Half and 0.736 for the Sperman Brown. This shows that the subscale is reliable. Also it is shown as a last finishing, whole the scale’s value is calculated and the value of Cronbach’s Alpha is found as 0.88. All these studies show that the developed environmental attitudes scales are compatible with theoretical structure and they proved their both reliability and validity.