Bulanık mantık ve kontrol sistemlerinin bireysel kredilendirmelerin nihai karar aşamasında kullanımı

Simple item page
dc.contributor.buuauthorPetriçli, Gülcan
dc.contributor.buuauthorEmel, Gül Gökay
dc.contributor.departmentBursa Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.tr_TR
dc.contributor.departmentBursa Uludağ Üniversitesi/İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi/İşletme Bölümü.tr_TR
dc.contributor.orcid0000-0001-6296-6183tr_TR
dc.contributor.orcid0000-0002-2921-1368tr_TR
dc.date.accessioned2021-04-12T06:59:34Z
dc.date.available2021-04-12T06:59:34Z
dc.date.issued2020-01-01
dc.description.abstractBatık kredilerdeki hızlı artış, bankaların kredi verirken risklerini minimize edebilmeleri için daha temkinli ve seçici davranmalarını gerektirmektedir. Kredilendirme işlemleri, her ne kadar nesnel ve nicel finansal kriterler kullanılarak yapılıyor olsa da müşteriye sunulan kredi teklifi müşterinin beklentilerini karşılamadığı zaman, nihai karar aşaması sezgisel olarak gerçekleştirilebilmektedir. Bu gibi durumlarda, alınan kararların başarımı banka personelinin veya birim yöneticisinin tecrübelerine bağlı kalmaktadır. Bu tür öznel uygulamalar, hem bir banka içinde tek tip olmayan kredilendirme kararlarının alınmasına hem de batık kredi olasılığının artmasına neden olabilmektedir. Bu sakıncaları gidermenin yollarından biri, nihai karar aşamasının banka üst yönetimi tarafından ortak akıl ile belirlenmiş bazı öznel kurallar dahilinde standartlaştırılıp otomatikleştirilmesidir. Bulanık mantık, öznel yargıların ve nitel kriterlerin nicel olarak değerlendirilmesine ve analiz edilmesine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, kredilendirme sürecinin nihai karar aşamasında kullanılmak üzere oluşturulan örnek bir öznel değerlendirme kural tabanı için bulanık mantık yaklaşımlarından nasıl yararlanılabileceğini incelemektir. Çalışmada, hipotetik bir kredilendirme problemi ele alınmış, bulanık dilsel niteleyiciler, bulanık önermeler ve bulanık mantık kontrol sistemi (BMKS) kullanılarak modellenmiş ve çözülmüştür. Çözüm sonucunda MATLAB yazılımı ile görselleştirilen BMKS kural tabanı, farklı seviyelerdeki öznel değerlendirme puanlarının nihai karar üzerindeki etkisinin incelenmesini olanaklı kılmıştır. Ayrıca, elde edilen pseudo-code iki boyutlu yüzey görüntüsü ile karar alanları ve müşteri grupları oluşturulmuşturtr_TR
dc.description.abstractThe rapid increase in bad loans caused banks to be more cautious and selective for minimizing their risks. However, although banks make the lending decision by using quantitative financial criteria, the final decision step is usually intuitive/judgemental when the offer does not meet the expectations of the customer. In this case, the success of the decision directly depends on the experience of the bank personnel or unit manager. Such an application may lead to decisions that do not comply with a specific standard/rule and result in default. One of the ways to eliminate these drawbacks is to standardize and automate the final decision phase within the framework of some subjective rules determined with common sense by the top management of the bank. Fuzzy logic allows quantitative analysis of subjective judgments and qualitative criteria. In this context, the aim of the study is to examine how fuzzy logic approaches can be used in the final step of lending decisions. A hypothetical lending decision was modeled and resolved using fuzzy linguistic qualifiers, fuzzy propositions, and fuzzy logic control systems. As a result, the fuzzy rule base of the control system that was visualized with MATLAB made it possible to examine the impact of different levels of subjective evaluation scores on the final decision. Also, decision fields and customer groups could be created with the pseudo-code surface images.en_US
dc.identifier.citationPetriçli, G. ve Emel, G. G. (2020). "Bulanık mantık ve kontrol sistemlerinin bireysel kredilendirmelerin nihai karar aşamasında kullanımı" International Journal of Social Inquiry, 13(2),725-764.tr_TR
dc.identifier.endpage764tr_TR
dc.identifier.issn1307-8364
dc.identifier.issn1307-9999
dc.identifier.issue2tr_TR
dc.identifier.startpage725tr_TR
dc.identifier.urihttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1437951
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11452/19367
dc.identifier.volume13tr_TR
dc.language.isotrtr_TR
dc.publisherBursa Uludağ Üniversitesitr_TR
dc.relation.journalBursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi / International Journal of Social Inquirytr_TR
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergitr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectBulanık mantıktr_TR
dc.subjectFuzzy logictr_TR
dc.subjectBulanık mantık kontrol sistemitr_TR
dc.subjectBulanık çıkarımtr_TR
dc.subjectKredilendirme kararıtr_TR
dc.subjectFuzzy logic control systemsen_US
dc.subjectBireysel kreditr_TR
dc.subjectFuzzy inferenceen_US
dc.subjectLending decisionen_US
dc.subjectConsumer loansen_US
dc.titleBulanık mantık ve kontrol sistemlerinin bireysel kredilendirmelerin nihai karar aşamasında kullanımıtr_TR
dc.title.alternativeThe use of fuzzy logıc and control systems ın the fınal step of consumer lendıng decısıonsen_US
dc.typeArticleen_US

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
13_2_11.pdf
Size:
993.79 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections

2020 Cilt 13 Sayı 2