Kutadgu Bilig’de ve Bağdatlı Rûhî Dîvanı’nda zâhid

Abstract

Kuralcı yapısıyla yaşamın renklerini görmeyen, her türlü toplumsal baskıların savunucusu ve uygulayıcısı olan zahid, Dîvân şiirinde çok sık işlenen bir tiptir. Dîvân şiirine gelinceye kadar zahid farklı şekillerde değerlendirilmiştir. İlk dönemlerde zahidle ilgili olumlu görüşler söz konusu iken; daha sonra bu değişmiştir. Bu yazıda zahid tipi ile ilgili değişikliği gösterebilmek amacıyla, İslami Türk Edebiyatının ilk örneği olan Kutadgu Bilig ve 16.yy Dîvân edebiyatının önemli temsilcisi Bağdatlı Rûhî Dîvanı karşılaştırılacaktır.

Zahid, who is frequently used in the Divan poetry, cannot see the different perspectives of live with his normative personality, by being the defender and the implementer of all the societal pressure. Until the Divan Poetry, the zahid had been evaluated in different manners. Favorable attitudes at the first stages changed later. Kutadgu Bilig that is the first sample of the Islamic Turkish Literature, and Ruhi-i Baghdad that is the important representative of the16th century Divan Poetry will be compared in this study in order to point out the differences.