Dördüncü sınıf maddenı̇n doğası ünı̇tesı̇nde bı̇çı̇mlendı̇rı̇cı̇ değerlendı̇rme uygulamalarının öğrencı̇lerı̇n kavramsal anlamalarına etkı̇sı̇nı̇n değerlendı̇rı̇lmesi

Abstract

Her gün gelişen ve değişen bir dünyada, eğitim programları ve değerlendirme yöntemleri de değişmektedir. Yenilenen eğitim programlarıyla birlikte öğrenci merkezli ve süreç odaklı biçimlendirici değerlendirme uygulamalarına yer verilmiştir. Bu çalışmada dördüncü sınıf öğrencilerinin maddenin doğası ünitesinde kavramsal anlama düzeylerini belirlemek ve buna göre hazırlanan öğretim planında biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının öğrencilerin kavramsal anlamalarına etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tek denekli yarı-deneysel desen yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Kilis ilinde bir devlet ilkokulunda 4. sınıfta öğrenim görmekte olan 24 öğrenciden oluşturmaktadır. Çalışmada üniteyle ilgili yedi tane biçimlendirici yoklama sorusu kullanılmıştır. Öğrencilerin konuyla ilgili hem ön bilgilerini ya da eksik bilgileri belirlemek için, bu sorular öğrencilere uygulanmıştır. Elde edilen verilere göre çalışma grubunun kavram anlamasını geliştirmek için biçimlendirici değerlendirme öğretim teknikleri uygulanmıştır. Biçimlendirici yoklama sorularının sayısal olarak değerlendirilmesi için Karataş (2003) tarafından geliştirilmiş dereceli puanlama anahtarı kullanılmış ve öğrencilerin verdikleri cevaplar bu anahtara göre değerlendirilmiştir. Ön test olarak kullanılan biçimlendirici yoklama soruları, öğrenim planının sonunda son test olarak çalışma grubuna uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS programı kulanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın ön test sonuçlarına göre, dördüncü sınıf öğrencilerinin madde ve doğası konusunda çeşitli yanlış ya da eksik bilgilerinin olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın ön test sonuçlarıyla son test sonuçları arasındaki anlamlı farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Son test sonuçlarına göre öğrencilerin eksik bilgilerinde azalma ve kavramsal anlama düzeylerinde artış olduğu tespit edilmiştir. Araştırma bulguları, biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının 4. Sınıf “maddenin doğası” ünitesinde öğrencilerin maddeyle ilgili kavramları doğru öğrenmelerinde etkili olduğu sonucunu göstermektedir. Biçimlendirici değerlendirme uygulamaları fen bilimleri dersinde kullanılması “maddenin doğası” konusunda öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerini arttırmada ve kavram yanılgılarını gidermede olumlu katkı yapmıştır. Araştırma sonuçlarına dayanarak, biçimlendirici değerlendirme öğretim tekniklerinin ve biçimlendirici yoklama sorularının dersin öğretim sürecinde kullanılması ve yaygınlaştırılması önerilmektedir.In a world that evolves and changes every day, education programs and assessment methods have also undergone transformations. With the updated educations programs, student-centered and process-oriented formative assessment practices have been included. This study aims to determine the conceptual understanding levels of fourth-grade students in the unit on the nature of matter and to evaluate the impact of formative assessment practices on students' conceptual understanding, based on a prepared teaching plan. The research utilized the quantitative research method of the single-subject semi-experimental design. The study group of the research consists of 24 students attending the 4th grade of a state school in Kilis province during the 2022-2023 academic year. Seven formative assessment questions related to the unit were used in the study. These questions were administered to the students to determine their prior knowledge or deficiencies in knowledge on the topic. Based on the obtained data, formative assessment methods were implemented to develop the conceptual misconceptions of the study group. For the numerical evaluation of formative assessment questions, a scoring rubric developed by Karataş (2003) was employed, and students' responses were assessed according to this rubric. The formative assessment questions, utilized as the pre-test, were administered as the post-test to the study group at the end of the instructional plan. The collected data were analyzed usingthe SPSS program. According to the pre-test results of the research, it was determined that fourth-grade students had various incorrect knowledge and deficiencies in knowledge on the topic of matter and its nature. A significant difference between the pre-test results and the post-test results of the research emerged. It was observed that there was a decrease in students' deficiencies and an increase in their conceptual understanding levels based on the post-test results. The research findings indicate that formative assessment practices are effective in facilitating the correct learning of concepts related to matter in the 4th-grade 'nature of matter' unit. The use of formative assessment practices in science classes has positive contribution students' levels of conceptual understanding and helped alleviate conceptual misconceptions in the topic of the 'nature of matter.' Based on the research results, it is recommended that formative assessment teaching techniques and formative assessment questions be utilized and disseminated in the instructional process of lesson.