Kambiyo kuru teorileri: Bir sürvey

Abstract

Son yıllarda büyük ilerlemelere karşın, uluslararası iktisat teorisinin parasal özellikleri trampa özelliklerinden çok daha güç anlaşılabilir olma niteliğini korumaya devam etmektedir. Diğer bir deyimle parasal analizinin çoğunluğunun sonuçları kesin olmaktan oldukça uzaktır. Bunu açıkça yansıtmanın belki de en iyi yolu konu ile pek aşina olmayan bir okurun kambiyo kuru analizi ile ilgili literatüre ilk kez göz attığında karşılaşacağı durumu tasvir etmektir. Okur öncelikle kambiyo kuru analizi ile ilgili görünüşte birbirinden ayrı ve birbiri ile uzlaştırılmamış çok sayıda yaklaşımın mevcut olduğunu gözleyecektir. Bunu keşfettikten sonra okurun sorabileceği ilginç sorulardan biri bu şaşırtıcı durumun ortaya çıkış nedeninin ne olduğu sorusudur. Kambiyo kurlarının kambiyo piyasalarında talepleri ve arzları dengelemek için değişen (ayarlanabilir kur sisteminde) veya dalgalanan (esnek kur sistemlerinde) piyasa boşaltıcı fiyatlar olarak ele alınması herkes tarafından kabul edilen bir görüştür. Keza kambiyo piyasalarının birbiri ile bağlantılı piyasalardan oluşan karmaşık bir dünya ekonomisinin bir parçası olduğu, kambiyo kurlarının dünya ekonomisindeki çok sayıda başka değişkenleri eşanda belirleyen bir süreç içinde belirlendiği genel olarak kabul edilmektedir. Dolayısı ile, büyük ölçüde basitleştirme yapmaksızın kambiyo kuru belirleme sürecini tasvir eden bir model geliştirmek mümkün değildir. Kambiyo kuru belirleme sürecine ilişkin farklı görüşler farklı basitleştirici varsayımları yansıtmaktadır. Bu nedenle farklı görüşler değerlendirilirken bunların ardında yatan basitleştirmelerin yerinde olup olmadığının hem doğuracağı teorik sonuçlar ve hem de öngörü hassasiyeti açısından dikkate alınması gerekir. Basitleştirmelerin yerinde olup olmadığı kambiyo kurundaki değişmelerin veya dalgalanmaların nasıl bir zaman periyodu için tahmin edilmek istendiğinde bağlıdır ve uluslararası ekonominin evrimi ile birlikte değişmektedir.