2011 Cilt 30 Sayı 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Open Access The evolution of institutional economics(Uludağ Üniversitesi, 2011) Rutherford, Malcolm; Yılmaz, Feridun; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.Malcolm Rutherford is Professor of Economics at the University of Victoria, British Columbia, Canada, and the leading authority on the history of American institutional economics. He has published widely on this topic in History of Political Economy, Journal of the History of Economic Thought, European Journal of the History of Economic Thought, Journal of Economic Perspectives, and Labor History. He is the author of Institutions in Economics: The Old and the New Institutionalism (Cambridge University Press, 1994) and The Institutionalist Movement in American Economics, 1918-1947, Science and Social Control (Cambridge University Press, 2011). Professor Rutherford has served as President of the History of Economics Society and the Association for Evolutionary Economics.Item Open Access İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları ile ilgili işgörenlerin tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma(Uludağ Üniversitesi, 2011) Tozkoparan, Güler; Taşoğlu, JaleDünyada ve ülkemizde yaşanan sanayileşme hızına paralel olarak, çalışanların sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamına sahip olmaları, işletmelerde önemli insan kaynakları konularından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği konusunda yürütülen planlı ve sistemli çalışmalar, çalışanların ve dolayısı ile işletmelerin geleceğini koruduğu gibi sağlıklı çalışanların üretim gücüne yaptıkları katkı ile de işletmelerin rekabet avantajı yakalamalarında önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle, gerek çalışanlar gerekse işletmeler açısından çalışma yaşamının daha etkili ve verimli bir şekilde işleyebilmesi için işletmelerde “önce sağlık ve güvenlik” anlayışının benimsenmesi ve bu anlayışın sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir. Böylelikle, bir yandan çalışanlar korunurken bir yandan da üretimin verimi ve kalitesi artacak, tüm bunlar ise toplumsal refahın artmasına katkıda bulunacaktır. Çünkü iş sağlığı ve güvenliğine yapılan yatırım, gerçekte insana ve kaliteye yapılan yatırımdır. Bu çalışmada; iş sağlığı ve güvenliği konusu kavramsal olarak ele alındıktan sonra, mevcut uygulamalar ile ilgili çalışanların görüş ve tutumlarını belirlemeye yönelik olarak, İzmir ilinde faaliyet gösteren 6 orta ve büyük ölçekli işletmede, toplam 400 mavi yakalı çalışan üzerinde gerçekleştirilmiş olan bir araştırma ve sonuçlarına yer verilmiştir.Item Open Access Türkiye kırsalında yoksulluk sorunu: Çanakkale Kocalar köyü örneği(Uludağ Üniversitesi, 2011) Bıçkı, DoğanBugün çeşitli nedenlerle gençlerin terk ettiği köyler, günden güne üretim potansiyellerini, ekonomik ve sosyal canlılıklarını yitirmektedir. Özellikle merkeze uzak köylerde, eğitim imkanlarının yetersizliği dolayısıyla sosyal ve kültürel sermaye yönünden zayıf kalan bireylerin, göç sonrasında kentte kendilerine ancak güvenlik görevlisi, kasiyer, depo sorumlusu gibi pozisyonlarda yer bulabildikleri gözlenmektedir. Yazarın Çanakkale’nin Kocalar köyünde yürüttüğü araştırmada, bireylerin yoksulluğu dönüştürecek bilgi, beceri ve haber alma mekanizmalarına sahip olmadığı; kırsal yoksulluğun dönüştürülmesi amacıyla ihdas edilmiş olan teşvik ve destek programlarından yararlanamadığı belirlenmiştir. Bu saptamaya binaen çalışmada, aile hekimliğine benzer bir mekanizma ile adına “Kırsal Kalkınma Danışmanlığı” denebilecek bir müessesenin ihdas edilerek, üreticiye bireysel olarak toprak analizinden, hayvan yetiştiriciliğine, devletin üretim teşviklerinden destekleme alımlarına kadar geniş bir yelpazede yol gösterilmesi; ayrıca köylünün Tarım İl müdürlüğü, Kalkınma Ajansı ve gereğinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları gibi ihtiyaç duyabileceği kamusal kurumlarla temasına aracılık edilerek kolaylaştırıcılık sağlanması önerilmektedir.Item Open Access 2008 küresel krizinin Antalya konaklama işletmelerine etkileri üzerine bir analiz(Uludağ Üniversitesi, 2011) Durgun, Ayşe; Gövdere, BekirÇalışmamızın temel sorusu, 2008 küresel krizinin Antalya turizm sektörünü etkileyip etkilemediği, eğer etkiliyor ise bu etkinin hangi boyutlarda olduğudur. Krizin turizm sektörü üzerindeki etkisini ölçmek üzere bir alan araştırması planlanmış ve araştırmanın geniş bir örneklem kütle üzerine uygulaması yapılmıştır. Antalya ili ve ilçelerinde bulunan toplamda 440 adet 1. sınıf tatil köyü, 5 yıldızlı ve 4 yıldızlı konaklama işletmelerinden 270 tanesine ulaşılarak anket çalışması yapılmıştır. Elde edilen bulgular spss 15 paket programında değerlendirilerek, frekans dağılımı ve t testi uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda Antalya’daki konaklama işletmelerinin krizden pazar paylarının, satışlarının ve yatırımların azalması, oda fiyatlarının ve kâr marjlarının düşmesi, işletme borçlarının artması, çalışan personel sayısının azaltılması yönünden etkilendiğini söylemek mümkündür. Buna karşın krizin sektörde hizmet kalitesinin iyileştirilmesi, yönetimin profesyonelleştirilmesi, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin artırılması, yeni ürünler ve yeni pazarlara açılmayı sağlamak açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir.Item Open Access Yatak işgal oranı düşük olan sağlık bakanlığı hastanelerinin performans ölçümü: bir veri zarflama analizi uygulaması(Uludağ Üniversitesi, 2011) Aytekin, SinanProblem: Sağlık Bakanlığı’nın 2009 yılı verilerine göre 955 hastanesi vardır. Yatak işgal oranları yıl boyunca ortalama olarak %50’nin altında kalmış olan hastane sayısı ise 245’tir. Bu durumda Sağlık Bakanlığı hastanelerinin yaklaşık %26’sı etkin olarak kullanılamamaktadır. Araştırmanın Amacı: Etkin olarak kullanılamadığı düşünülen bu hastanelerin etkinsizlik sebeplerinin kaynaklarını ortaya koymak. Yöntem: Sağlık Bakanlığı’nın 2010 yılında yayınladığı farklı istatistiki veriler bir araya getirilerek 2009 yılında yatak işgal oranı %50’nin altında kalan devlet hastanelerinin etkinlikleri Veri Zarflama Analizi (VZA) yardımıyla ölçülmüştür. Yatak sayısı, oda sayısı, pratisyen doktor sayısı, uzman doktor sayısı ve yardımcı sağlık personeli sayıları girdi değişkenleri olarak kullanılırken yatak işgal oranı, ortalama kalış gün sayısı, yatan hasta oranı ve Medula ciroları çıktı değişkenleri olarak kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Yapılan analiz sonucunda yalnızca 21 hastanenin etkin olduğu, 224 hastanenin ise etkin olmadığı görülmüştür. Öneriler: Etkin olarak kullanılamayan bu hastanelerdeki insan kaynaklarının ihtiyaç duyulan diğer hastanelere aktarılması gerekmektedir. Ayrıca yeni yatırımlar yapılmadan önce bazı hastanelerin kapatılması yada küçültülmesi konusu gündeme getirilmelidir.Item Open Access The institutional basis of the socioeconomic situation of Turkey in the context of globalization(Uludağ Üniversitesi, 2011) Yalçınkaya, Timucin; Durcan, Nergis MelisWe live in an age in which the consequences and tendencies of globalization are frequently debated. We witness some discourses that denote that the ideological, cultural and institutional attitudes and behaviours underpinning globalization are now backtracking, especially in the title of “global economic crisis”. In this respect, Institutional Economics gains importance. Some concepts in the box of tools of Institutional Economics make more comprehensible the situation of globalization today. Institutions are also significant in terms of Turkish socioeconomic situation that is affected by global processes. Turkey experiences the globalization process in many ways. However, some cultural and institutional features with regard to bounded rationality, like cooperation, satisfaction, collective work, family firms, religious communities, cause a paradoxical societal structure in Turkey in the context of globalization. In this context, in Turkey, Institutional Economics should be placed more importance in the light of authentic societal quintessence of Turkey, rather than Neo-classical (or neoliberal) economics in the light of capitalist culture.Item Open Access Maliye politikası araçlarından borçlanma ve vergilerin ekonomik büyümeye etkileri(Uludağ Üniversitesi, 2011) Umutlu, Göknur; Alizadeh, Neda; Erkılıç, Ahmet YakupBu çalışmada, maliye politikasının iki temel aracı olan vergi gelirleri ve borçlanmanın (iç ve dış borçlanma) ekonomik büyüme ile olan ilişkisi, 1990-2008 döneminde Klasik En Küçük Kareler Metodu kullanılarak incelenmiştir. Türkiye ekonomisinde iç kaynaklarla mı yoksa dış kaynaklarla mı büyüme sağlanabileceği oldukça önemli bir konu olmasına rağmen literatürde ortak bir bulgu gözlenememesi araştırmanın motivasyonunu oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda dış borçlanmanın, Borçla Büyüme (Growth-Cum-Debt) Modeli kuramına uygun olarak büyümeyi pozitif etkilediği gözlemlenmiştir. Ancak iç borçlanma büyümeyi negatif etkilemekte, toplanan vergiler ise ekonomik büyüme üzerinde hiçbir etki yaratmamaktadır.Item Open Access Ekonomi okuryazarlığı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması(Uludağ Üniversitesi, 2011) Gerek, Sevgi; Kurt, Adile AşkımEkonomik gelişmeleri ve bu gelişmelerin etkilerini yorumlayabilme becerisi olarak tanımlanan ekonomi okuryazarlığı içinde yaşadığımız dünyayı anlamamızı kolaylaştırmakta, bireyleri daha akılcı ve katılımcı olmaya yöneltmekte ve ekonomi politikalarının sınırlarını ve potansiyelini anlamamızı sağlamaktadır. Günlük yaşantımızda önemli bir yere sahip olan ekonomi okuryazarlığının ölçümü ve elde edilen sonuçlara göre bireylere yönlendirmelerde bulunulmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada ekonomi okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışması için; normal dağılım analizleri, alt % 27 ve üst % 27’lik grup ortalamaları farkına dayalı madde analizi ve faktör analizi yapılmıştır. Ayrıca iç tutarlık katsayısı ve zaman bağlamındaki tutarlığını belirlemek için pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Araştırmaya 355 üniversite öğrencisi katılmıştır. Yapı geçerliği sonuçları ölçeğin toplam varyansın %51.296’sını açıklayan dört faktör yapısına sahip olduğunu göstermiştir. Yapılan tüm analizler sonucunda ölçeğin, üniversite öğrencilerinin ekonomi okuryazarlıklarını ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştırItem Open Access Küresel rüzgar enerjisi politikaları ve uygulamaları(Uludağ Üniversitesi, 2011) Bayraç, H. NaciYenilenebilir enerji kaynaklarından rüzgar enerjisi kullanımı son yıllarda hızlı bir artış göstermektedir. Dünyadaki bir çok ülke, yerli, sürekli, hammadde maliyeti olmayan, temiz enerji kaynağı olması, dışa olan bağımlılığı azaltması, türbin kuruluşunun hızla gerçekleştirilebilmesi gibi nedenlerle rüzgar enerjisini tercih etmektedir. Rüzgar enerjisinin fosil yakıtlara alternatif olabilmesi ve rekabet edebilmesi amacıyla, dünyada çeşitli teşvik uygulamaları yapılmaktadır. Bu teşvikler aracılığı ile hem rüzgar enerjisine dayalı bir sanayi oluşmakta hem de kullanılabilirliği yaygınlaşmaktadır. Çalışmada dünyada, AB’de ve Türkiye’deki rüzgar enerjisi potansiyeli, kullanımı ve uygulanan politikalar karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.Item Open Access Nurettin Topçu’nun düşünce dünyasında felsefe-milliyetçilik geçişmeleri ve millet, yurt, din sferleri(Uludağ Üniversitesi, 2011) Demirel, İdirisVarlığın; felsefe, ahlâk ve çeşitli siyasal akımlar gibi nişleri, insanîtoplumsal dünyanın, asırlardan beridir en önemli gerçeklikleri arasında yer almaktadır. Bu gerçekliklerin mevcudiyetlerini, geçirdikleri dönüşümlerle beraber, millet, yurt (vatan) ve din gibi tanımlayıcı karakteristik sferler eşliğinde korumaya ve sürdürmeye devam ediyor oluşları, onları, entelektüel dünyanın da konusu hâline getirmiştir. Bu minvalde Türk düşüncesinin farklı isimleri çeşitli değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Bu çerçevedeki çözümlemelere merkezî bir yer veren düşünürler arasında Nurettin Topçu (1909–1975) da yer almaktadır. Bu makaledeki amaç, Topçu’nun düşünce dünyasını bütün yönleriyle serimlemek değildir. Amaç, onun, anılan temalar üzerine yoğunlaşan değerlendirmelerine, felsefe-milliyetçilik geçişmeleri eşliğinde yeni dikkatler getirmeye çalışmakla kayıtlıdırItem Open Access Analysis of the taxation of professional sportsmen in Turkey: a comparison with Germany(Uludağ Üniversitesi, 2011) Kılıçaslan, Harun; Uludağ Üniversitesi/İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi/Maliye Bölümü.In this paper is explained the taxation of the salaried professional sportsmen under the domestic law of Turkey and Germany. There are special regulations in the Turkish income tax law where the professional sportsmen are treated separately. In contrast to the Turkish income tax law, the salaried professional sportsmen in the German income tax law are not treated separately. There are no special tax rates or otherwise tax breaks applied. The tax burden on salaried professional sportsmen in Germany is significantly higher than in Turkey. In this work, you come to the conclusion that the tax rates of the salaried professional sportsmen in Turkey too low is. Although with this regulation the indirect support of sport intended is, there is lack of sufficient social and economic reasons for this application. The fundament of this paper is law.