2003 Cilt 17 Sayı 2
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Open Access Bursa iline ilişkin mekanizasyon düzeyinin belirlenmesine yönelik bir çalışma(Uludağ Üniversitesi, 2003) Işık, Eşref; Güler, Taner; Ayhan, Aslı; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarım Makinaları Bölümü.Bu çalışmada, tarımsal mekanizasyonun çağdaş aracı olan traktör ve tarım alet-makinaları varlığı ile işlenen alan parametreleri esas alınarak, 1997 – 2001 yıllarına ait istatistiksel kaynaklar ve veriler kullanılarak, Bursa’nın mekanizasyon düzeyi belirlenmeye çalışılmış ve Türkiye ortalama değerleriyle karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda, 2001 yılına ait parametreler göz önüne alındığında, Bursa’nın mekanizasyon düzeyinin Türkiye ortalamasından, işlenen alana düşen güç değeri (kW/ha) açısından 2,5 kat (3,58 kW/ha), 1000 hektara düşen traktör sayısı (adet/1000 ha) açısından 2,44 kat (88 traktör/1000 ha) daha fazla olduğu belirlenmiştir. Traktör başına düşen tarımsal alan değerlerine bakıldığında, 2001 yılında Türkiye’de ortalama olarak bir traktöre 27,78 ha alan düşerken, Bursa’da 11,34 ha alan düşmektedir. Traktör başına düşen ekipman ağırlığı değerleri ise Türkiye ortalaması olarak 3,138 ton iken Bursa’da 2,7 ton değerindedir. Bursa’da traktör başına düşen ekipman ağırlığı bakımından, ekipman sayısının traktör sayısına oranla az olması, traktörün tarım dışı faaliyetlerde de kullanıldığının bir göstergesidir.Item Open Access Bursa ili vertisol büyük toprak grubu topraklarının verimlilik durumlarının toprak analizleriyle belirlenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Tümsavaş, Zeynal; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Toprak Bölümü.Bu araştırma, Bursa İli Vertisol Büyük Toprak Grubu topraklarının verimlilik durumunu belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla araştırma alanını temsil edebilecek şekilde 25 adet toprak örneği alınmış ve bu örneklerin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre topraklar genellikle kil tekstürlü, nötr ve hafif alkalin pH’da, değişik miktarlarda kireç içermekte olup, tuzluluk sorunu yoktur. Toprakların, toplam N, değişebilir K, yarayışlı P, DTPA+TEA ile ekstrakte edilen Fe ve Zn kapsamları yönünden yeterli, değişebilir Ca ve Mg ile DTPA+TEA ile ekstrakte edilen Mn ve Cu açısından oldukça zengin olduğu, ancak toprakların % 80’ninin organik madde yönünden yetersiz düzeyde olduğu ortaya konulmuştur.Item Open Access Karacabey merinosu koyunlarda gebelik süresine bazı çevre faktörlerinin etkisi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Koyuncu, Mehmet; Duru, Serdar; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Zootekni Bölümü.Marmara Hayvancılık Araştırma Enstitüsündeki Karacabey Merinosu koyunların 1998-2000 yılları arasındaki doğumlarına ait 1316 veri analiz edilmiştir. Gebelik süresi ortalaması 150.97 ± 0.054 gün olmuştur. Gebelik süresi yıl, kuzu cinsiyeti, ana yaşı (P<0.01) ve doğum tipi (P<0.05) tarafından istatistiki olarak önemli düzeyde etkilenmiştir. Doğum ağırlığı ile gebelik süresi arasındaki fenotipik korelasyon katsayısı 0.077 ± 0.028 olarak bulunmuştur (P<0.05).Item Open Access Bursa Karacabey Projesi planlama bilgilerinin ARTOP arazi toplulaştırma bilgi sistemi ile analizi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Aslan, Ş. Tülin Akkaya; Arıcı, İsmet; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü.Arazi toplulaştırma planlama çalışmaları sırasında köy grupları ya da havza bazında planlamaya konu olan temel bilgilerin bir sistematik içinde düzenlenmesini, bilgi girişini, düzeltme işlemlerinin yapılmasını ve bilgilerin birbiri ile ilişkilendirilmesini, gerekli sorgulama ve analizlerinin yapılmasını sağlayan bir bilgi sistemi Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümünde oluşturulmuştur. Oluşturulan bu sisteme de ARTOP Arazi Toplulaştırması Bilgi Sistemi adı verilmiştir. Bu çalışma ile Bursa-Karacabey Projesi ve bu alanın planlama bilgileri ele alınmış ve ARTOP Bilgi sistemi ile analiz edilmiştir. Böylece arazi toplulaştırmasının köy bazından kurtarılarak köy grubu ya da havza bazında yapılabilme olanağı yaratılmaya çalışılmıştır. Sistemin gerçek alanlarda kullanılması ile planlayıcılara, uygulayıcılara, kurum ve kuruluşlara büyük kolaylıklar sağlanması beklenmektedir.Item Open Access Mekanik titreşimli zeytin hasat makinasının performans değerlerinin belirlenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Işık, Eşref; Ünal, Halil; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarım Makinaları Bölümü.Bu çalışmada, ülkemizin zeytin üretim alanlarında yaygın olarak kullanılmayan ve üreticimiz tarafından benimsenmeye çalışılan, “mekanik titreşimli (sarsıntılı) zeytin hasat makinasının” performans değerleri saptanmış ve elle hasat yöntemiyle karşılaştırılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda, zeytinin el ile hasadında ortalama 21,91 kg/adam h’lik kapasite değeri, makine ile hasadında ise ortalama 147,91 kg/h’lik kapasite değeri bulunmuştur. Ayrıca, makina ile hasatta birim ürün başına maliyet 0,023 $/kg olarak belirlenirken, bunun el ile hasadında 0,150 $/kg gibi yüksek bir değere çıktığı belirlenmiştir.Item Open Access Bursa ili çilek alanlarında bulunan orthoptera türleri(Uludağ Üniversitesi, 2003) Akgül, H. Celal; Kovancı, Bahattin; Gençer, N. Sema; Kovancı, O. Barış; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Bitki Koruma Bölümü.Bu çalışma Bursa ilinin Osmangazi, Nilüfer, Keles, Kestel, Orhaneli, Büyükorhan ve İnegöl ilçeleri çilek alanlarında bulunan Orthoptera türlerini belirlemek amacıyla 1998-2000 yıllarında yapılmıştır. Türlerin saptanmasında gözle kontrol, tül atrapla yakalama ve çukur tuzak yöntemleri kullanılmıştır. Çalışma, çilek bahçelerine Mayıs-Ağustos arasında haftada bir, erken ilkbahar ve sonbaharda iki haftada bir olmak üzere günübirlik gözlemler ile yürütülmüştür. Sonuç olarak Bursa ili çilek alanlarında Tettigoniidae, Gryllidae, Gryllotalpidae, Catantopidae, Tetrigidae, Pamphagidae ve Acrididae familyalarına ait sırasıyla 13, 3, 1, 2, 2, 1 ve 11 olmak üzere toplam 33 tür bulunmuştur. Bu türler içinde Tettigoniidae familyasından Poecilimon ricteri Ramme ve Isophya rectipennis BrunnerWattenwyl ile Catantopidae familyasından Pezotettix anatolica Uvarov’un çileğin önemli zararlıları oldukları saptanmıştır. Diğer yandan, Tettigoniidae familyasından üç predatör tür bulunmuştur. Buna ek olarak, türlerin Bursa ilindeki yayılışları, popülasyon düzeyleri ve zararlılık statüleri incelenmiştir.Item Open Access Sonlu elemanlar yöntemi ile üzerinde motor bağlı bir çelik kafes kiriş ayaklı konsola ait düşey kirişin mukavemet analizi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Zeytinoğlu, Muharrem; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarım Makinaları Bölümü.Kaldırma, İletme Makinalarında ve Tarım Makinalarında kullanılan Kayış – kasnak ve Zincir – dişli iletim düzenleri çalışma sürekliliği açısından temeli oluşturan düzenlerdir. Bu düzenlerde kullanılan, güç kaynağı motorların ve Dişli, Kasnak gibi elemanların makine çatısı üzerine rijit bir şekilde ve hafif bir konstrüksiyon şeklinde bağlanması ve bu bağlantıların az yer kaplaması makine güvenliği ve hareket kabiliyeti açısından göz önünde bulundurulması gereken bir özelliktir. Bu nedenle bu gibi motor veya elemanların rijit, hafif konstrüksiyonda ve az yer kaplayan kafes kiriş şeklinde, konsol veya platformlara bağlanması gerekir. Araştırmada bu amaca yönelik olarak üzerine motor monte edilmiş, çelik çubuk malzemeden kafes kiriş ayaklı bir konsol incelemeye alınmıştır. Araştırmada ilk olarak motor ağırlığına göre, konsolun kiriş kuvvetleri belirlenmiş, daha sonra konsolun düşey bağlantı noktaları arasında yer alan düşey kirişinin Sonlu Elemanlar Yöntemi ile üzerine düşen yük kuvvetlerine ve belirli bir sıcaklık değişimine bağlı olarak mukavemeti belirlenmiştir.Item Open Access Karık sulama yönteminde polyacrylamide (PAM) ve sıkıştırılmış karık uygulamalarının farklı akış koşullarında sediment taşınımına etkisi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Meral, Ramazan; Apan, MehmetKarık sulama yönteminde, farklı karık ve akış tiplerinin karıklarda oluşan sediment taşınımına etkisinin belirlenmesi amaçlanan bu çalışma Amasya ili sınırları içerisinde yapılmıştır. Çalışmada normal, sıkıştırılmış ve polyacrylamide (PAM) uygulanmış karık tipleri ile sabit debili, değişken debili ve fasılalı akış tipleri uygulanmıştır. PAM uygulamaları birinci sulamada %77.7-87.7, ikinci sulamada %35.6-58.0 arasında sediment taşınımını azaltmıştır. Sıkıştırılmış karık uygulamasının sediment taşınımına belirgin bir etkisi görülmemiştir. Sonuç olarak; birinci sulamalarda, sediment taşınımı azaltma açısından en iyi uygulamalar sırasıyla; PAM uygulanmış karıklarda değişken debili uygulama, PAM uygulanmış karıklarda fasılalı sulama uygulaması ve diğer tüm karık tiplerindeki değişken debili uygulamalar olarak belirlenmiştir. İkinci sulamalarda ise; PAM uygulamalarının etkisi devam etmiştir ancak genel olarak tüm karık tiplerinde değişken debili sulamalar en iyi grubu oluşturmuştur. Sıkıştırılmış karık uygulaması ise sıkıştırma ağırlığı ve sıkıştırma anındaki nem içeriğinin dikkate alınması yanısıra yüzey akış kayıplarını azaltacak önlemlerin alınmasıyla etkinliğinin artırılabileceği belirtilmiştir.Item Open Access MM 106 anacı üzerine aşılı elma çeşitlerinin Görükle koşullarındaki verim ve kalite özelliklerinin incelenmesi-II(Uludağ Üniversitesi, 2003) Soylu, Arif; Ertürk, Ümran; Mert, Cevriye; Öztürk, Özgür; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Bahçe Bitkileri Bölümü.Araştırma, U.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Araştırma ve Uygulama Bahçe’sinde yapılmıştır. Bahçe, MM 106 anacı üzerine aşılı 7 elma çeşidinin Bursa Görükle koşullarındaki verim ve kalite özelliklerini kıyaslamak amacıyla 1993 yılında kurulmuş ve ağaçlar doruk dalı hakim serbest dallanan terbiye sistemine göre terbiye edilmiştir. İlk 7 verim yılı sonuçlarına göre, Elstar en erken hasat edilen çeşit olmuştur. Granny Smith ağaç başına 7 yıllık ortalama verim (26.39 kg / ağaç) ve birim gövde kesit alanına düşen verim (0.39 kg/cm2 ) bakımından ilk sırada yer almış, bunu ortalama verim bakımından Jonagold (16.32 kg /ağaç) ve gövde kesit alanına verim bakımından Ultra Red (0.35 kg/ cm2 ) çeşitleri izlemiştir.Dekara verim dikkate alındığında ise Ultra Red ve Granny Smith çeşitleri ilk sırada yer almışlardır. Ortalama en yüksek meyve ağırlığı Granny Smith (169.5 g) ve Jonagold (153.5 g) çeşitlerinden elde edilmiş, meyve eti sertliği ve SÇKM, pH ve asit miktarları çeşide ve yıllara göre değişiklik göstermiştir.Bazı çeşitlerde periyodisite eğilimi görülmüştür. Sonuç olarak mevcut koşullarda Granny Smith, Ultra Red, Starkrimson D. ve Jonagold kışlık, Elstar ise yazlık çeşitler olarak önerilebilir.Item Open Access Kendilenmiş mısır (Zea mays indentata Sturt.) hatlarının yoklama melezlerinde, verim ve verim öğeleri bakımından heterosis ve kombinasyon yeteneği değerlerinin belirlenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Balcı, Arzu; Turgut, İlhan; Duman, Ahmet; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.Kendilenmiş atdişi mısır hatlarında ve melezlerinde verim, verim öğeleri, heterosis ve (S5) genel kombinasyon yeteneğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmada 18 hat kullanılmıştır. 2000 yılında TK-72 tester hattı ile melezlemeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen melezler ve hatlar 2001 yılında 3’er sıra halinde 5 m boyundaki sıralara 3 tekerrürlü olarak ekilmişlerdir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre melezlerde tane verimi 882.2-1521.2 kg/da arasında değişmiştir. Tane veriminde heterosis oranı % -1.80 ile %128.1 arasında değişmiştir. Genel kombinasyon yeteneği etkisi de 1, 2, 9 ve 16 nolu melezlerde %1 seviyesinde pozitif yönde olumlu bulunmuştur. Kendilenmiş hat ortalamalarının 758.6 kg/da olduğu denemede melezlerin tane verimleri ortalaması 1193.0 kg/da olarak bulunmuştur. Melezlerde, bitki boyu değerleri 142.9 cm ile 183.3 cm arasında, koçan yüksekliği değerleri 79.1 cm ile 101.3 cm arasında, koçan boyu değerleri 15.8 cm ile 22.7 cm arasında, koçanda tane sayısı 428.7-693.3 arasında, 1000 tane ağırlığı değerleri 271.8-421.6 g arasında bulunmuştur. Tane veriminde genel kombinasyon yeteneği yüksek olan 1, 2, 9, 16, 11, 17 ve 18 nolu kendilenmiş mısır hatlarının diallel melez programına alınması gerektiğine karar verilmiştir.Item Open Access Mısırda (Zea mays indentata Sturt.) line x tester analiz yöntemiyle uyum yeteneği etkilerinin ve heterosisin belirlenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Turgut, İlhan; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.Bu araştırma, beş ana hat ve üç baba test edici ile bunların 15 F1 meleziyle oluşturulan melez mısır populasyonunda genetik yapıyı incelemek, üstün genel uyum yeteneğine sahip anaçlar ile üstün özel uyum yeteneği etkisi gösteren melez kombinasyonları saptamak ve hibridlerin melez gücünü belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre genotipler ve melezler (koçan uzunluğu ve bitkide koçan sayısı hariç) tüm karakterlerde önemli çıkmıştır. Kombinasyon yeteneği analizine göre genel uyum yeteneği etkileri bitkide koçan sayısı hariç diğerlerinde önemli, özel uyum yeteneği etkileri bitki boyu, koçan uzunluğu, koçan püskülü çıkış süresi ve tane veriminde önemli çıkmıştır. 2 (FR-20) ve 5 (B-75) hatlarının tane veriminde genel kombinasyon yeteneği yüksektir. 5 x 6, 5 x 7, 2 x 8, 1 x 7 ve 2 x 6 melez kombinasyonları yüksek tane verimi vermişlerdir. 1 x 7 ve 4 x 6 kombinasyonlarının özel uyum yeteneği etkileri de yüksek bulunmuştur. Tane veriminde heterosis değerleri % -5.1 ile % 120.1 olarak saptanmıştır.Item Open Access Doğal ve yapay gri küf (Botrytis cinerea Pers:Fr.) bulaşık olan üzümlerin muhafazası üzerine Ultraviolet-C (UV-C) ışık uygulamalarının etkisi(Uludağ Üniversitesi, 2003) Özer, M. Hakan; Akbudak, Bülent; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Bahçe Bitkileri Bölümü.Çalışma “Müşküle” üzüm çeşidinin muhafazasında gri küften kaynaklanan bozulma ve çürümelerin önlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu amaca yönelik olarak, söz konusu üzüm çeşidi farklı sürelerdeki (5, 10 ve 20 dk) Ultraviolet-C (UV-C) ışık uygulamasından (100 cm mesafe = 0.25 kJ/m2 ) önce ve sonra gri küf (Botrytis cinerea Pers:Fr.) ile muamele edilmiştir. Ayrıca kontrol grubunu oluşturan bazı meyveler hiçbir uygulamaya tabi tutulmadan soğuk odalara konulurken, bazı meyvelere de sadece UV-C ışık uygulaması yapılmıştır. Bu şekilde tüm meyveler 0±1°C ve %90±5 nispi nem koşullarında 90 gün süreyle muhafaza edilmiş ve raf ömrü durum tespiti amacıyla da muhafaza süresine ilave olarak 3 gün oda koşullarında (22±1°C ve %65±5 nispi nem) bekletilmiştir. Deneme süresince üzüm tanelerinde uygulama öncesi, uygulama sonrası, 0., 30., 60., 90. ve 90+3. gün analizleri ve her analiz döneminde de üzüm tanelerindeki fiziksel ve kimyasal değişimler [ağırlık kaybı (%), solunum hızı (mg CO2/kg h), suda çözünebilir kuru madde (SÇKM) (%), invert şeker (g/100 g), titre edilebilir asit (TEA) (%), pH, spor sayısı (104 ), tane kabuk rengi (L, a, b)] belirlenmiştir. Çalışma sonunda, farklı UV-C uygulamaları arasından özellikle düşük sürelerle uygulanan UV-C uygulaması sonunda yapılan suni Botyrtis cinerea enfeksiyon uygulamasının diğer uygulamalara göre daha etkili olduğu belirlenmiştir.Item Open Access Güz döneminde besiye alınan hindilerde askorbik asit uygulamasının besi performansı ve bazı karkas özelliklerine etkileri(Uludağ Üniversitesi, 2003) Değirmencioğlu, Taşkın; Ak, İbrahim; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Zootekni Bölümü.Bu araştırma, entansif besi uygulanan ve kışın besiye alınan Amerikan Bronz x Betina melezi erkek hindilerin rasyonlarına 0, 50, 100 ve 150 mg / kg askorbik asit katmanın hindilerin besi performansı ve bazı kesim özelliklerine etkilerini belirlemek amacıyla düzenlenmiştir. Besi 140 adet hindiyle 4 grupta ve 84 gün süreyle yürütülmüştür. Hindiler 2900 kcal/kg ME ve % 14.90 ham protein içeren pelet formdaki rasyonla ad libitum olarak yemlenmişlerdir. Araştırma sonucunda,hindi besi rasyonlarına askorbik asit katmanın hindilerde canlı ağrılık artışı, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı, kesimhane ağırlığı, karkas ağırlığı ve abdominal yağlanma üzerine önemli etki yapmadığı saptanmıştır.