İki dilli halklardan Bursa Pomaklarının kullandığı Türkçe üzerine

Abstract

Balkan toprakları, farklı etnik unsurların bir arada yaşadığı bir bölgedir. 19. yüzyıldan sonra buralarda siyasi, kültürel çalkantılar yaşanmış ve yeni devletler kurulmaya çalışılmıştır. Karışıklıklara bağlı olarak da buralarda yaşayan Türk ve Müslüman halklar güvenli bölgelere doğru göç etmek zorunda kalmıştır. Bu göç eden halklardan biri de Pomaklar olup Pomakların Balkanların değişik bölgelerinden Türkiye’ye göçleri 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’yla başlamıştır. Bursa’da Pomakların yaşadıkları yerleşim yerleri, Osmangazi Demirtaş, Nilüfer Görükle’nin bir bölümü, Kestel Şevketiye köyü, Gürsu merkezi, Mudanya Dereköy, Gemlik merkezi ve Şahinyurdu köyü, İnegöl Kıranköy, Cerrah beldesi, Orhaniye Yenisölöz, Karacabey merkez Balabanlar Mahallesi’dir. Yaşanan göçlerle birlikte Bursa; yerli halkların, göçmenlerin bir arada yaşadığı zengin bir kültür ve ağız çeşitliliğine sahip şehir olmuştur. Anadolu topraklarına ve Bursa’ya gelen Pomaklar hem Pomakça hem de Türkçe konuşan iki dilli halklardandır. Bu çalışmada Bursa Pomak ağzının genel şekil bilgisi ve ses bilgisi ortaya konulacaktır.

The Balkans are the region where different ethnic elements live together. In the wake of the 19th century, there were political and cultural turbulences and new states were attempted to be established. Due to the turmoil, the Turkish and Muslim peoples living here had to migrate to safer regions. One of these migrating peoples were the Pomaks, and they migrated to Turkey from different regions starting with the 1877-1878 Ottoman-Russian War. The settlement sites where Pomaks live in Bursa are Osmangazi Demirtaş, a part of Nilüfer Görükle, Kestel Şevketiye Village, Gürsu center, Mudanya Dereköy, Gemlik center and Şahinyurdu Village, İnegöl Kıranköy, Town of Cerrah, Orhaniye Yenisölöz, and Balabanlar, the central District of Karacabey. Together with the ongoing immigrations, Bursa became a city with a rich cultural and dialect diversity where local people and immigrants lived together. The Pomaks who have come to Anatolia and Bursa are bilingual peoples who speak both Pomak and Turkish. This study will attempt to reveal general morphology and phonetic knowledge of the Bursa Pomak dialect.