STEAM temelli fen bilimleri etkinliklerinin, sanatsal yetenekli ortaokul öğrencilerinin fene katılım ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisinin incelenmesi

Abstract

Mevcut tez çalışmasında; STEAM temelli fen bilimleri etkinliklerinin, sanatsal yetenekli ortaokul öğrencilerinin fene katılım ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisi araştırılmaktadır. Çalışmada tek grup ön test – son test deneysel tasarım kullanılmaktadır. Araştırma Bursa Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müzik ve Bale İlköğretim Kurumu’nda, 2024-2025 yılı güz döneminde ortaokul seviyesinde öğrenim gören 5. sınıfta 18 ve 6. sınıfta 18 olmak üzere toplam 36 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılmaktadır. Araştırmanın ana problem cümlesi; ‘STEAM temelli fen bilimleri etkinliklerinin, sanatsal yetenekli ortaokul öğrencilerinin fene katılım ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisi var mıdır?’ şeklinde belirlenmiştir. Bu kapsamda beşinci ve altıncı sınıflar için 3 hafta sürecek ve haftada 3 ders olmak üzere uygulanacak STEAM temelli fen bilimleri etkinliklerini içeren ders planları oluşturulmuştur. Beşinci sınıflarda ‘Kuvveti Tanıyalım’ ünitesi, altıncı sınıflarda ‘Kuvvet ve Hareket’ ünitesi STEAM temelli fen bilimleri etkinlikleri ile MEB müfredatına uygun olacak şekilde öğretilmiştir. STEAM temelli fen bilimleri etkinliklerinin öğrencilerin fene katılım ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisini ölçmek için etkinlikler öncesinde ve sonrasında öğrencilere bilimsel yaratıcılık ve fene katılım ölçekleri uygulanmıştır. Ölçekler betimsel istatistik ile analiz edilmiştir ve bağımlı gruplar t – testi olarak incelenmiştir. Sonuçlar incelendiğinde 5. sınıf ve 6. sınıf düzeyinde uygulanan STEAM temelli etkinliklerin öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeylerini önemli ölçüde arttırdığı görülmektedir; fene katılım düzeylerinde ise istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunamamıştır. Öneriler olarak, farklı illerde bulunan konservatuvarlarda yeni araştırmalar gerçekleştirilmesi; çalışmanın aynı ya da farklı sınıf düzeylerinde ve konularında uygulanarak etkisinin araştırılması; uygulanmış STEAM etkinliklerinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi; farklı alanlardaki özel yetenekli öğrenciler ile çalışılması; etkinliklerin farklı eğitim yöntemleri ile denenmesi sunulmaktadır.In the current thesis, the effect of STEAM-based science activities on the science engagement and scientific creativity of artistically gifted middle school students is investigated. The study uses a one-group pretest-posttest experimental design. The research was conducted with a total of 36 students, 18 in the 5th grade and 18 in the 6th grade, studying at the middle school level in the fall semester of 2024-2025 at Bursa Uludağ University State Conservatory Music and Ballet Primary School. In this study, convenience sampling method was used. The main problem statement of the study was determined as; 'Do STEAM-based science activities have an effect on the science participation and scientific creativity of artistically gifted middle school students? In this context, lesson plans were created for the fifth and sixth grades, including STEAM-based science activities to be implemented for 3 weeks and 3 lessons per week. The 'Let's Recognize Force' unit in the fifth grade and the 'Force and Motion' unit in the sixth grade were taught with STEAM-based science activities in accordance with the MEB curriculum. In order to measure the effect of STEAM-based science activities on students' science engagement and scientific creativity, scientific creativity and science engagement scales were applied to students before and after the activities. The scales were analyzed with descriptive statistics and dependent groups were analyzed as t-test. When the results are examined, it is seen that STEAM-based activities implemented at the 5th and 6th grade levels significantly increased the scientific creativity levels of the students; however, no statistically significant difference was found in the level of science engagement. As suggestions, it is suggested to conduct new research in conservatories located in different provinces; to investigate the effect of the study by applying it at the same or different grade levels and subjects; to evaluate the implemented STEAM activities in terms of different variables; to work with gifted students in different fields; to test the activities with different educational methods.