Vergi̇ borcunun hukuki özellikleri̇

Abstract

Bütün hukuk dalları konuları ile ilgili hukuki olayları incelerler. Vergi Hukuku da aynı şekilde hukuki sonuç doğuran ve vergilemeye ilişkin olayları inceler. Vergi Hukukunda ortaya çıkan alacak - borç ilişkileri kanun tarafından vergi doğuran olaya bağlanmıştır. Bu nedenle, vergi doğuran olay vergi borcunun temel dayanağıdır. Buna karşılık, Özel Hukuk tarafından düzenlenen alacak - borç ilişkilerinin kaynakları ise, Borçlar Kanununa göre üçe ayrılmaktadır. Bunlar; akitten, haksız muameleden ve haksız bir fiil ile mal iktisabından doğan borçlardır (¹). Bu nedenle, farklı kaynaklara dayanmalan sebebiyle her iki hukuk dalının borç kavramları arasında önemli ayrılıklar ortaya çıkmaktadır. örneğin, kumar gibi olaylar özel Hukukta borç sebebi olmadığı halde, vergi borcunun konusu olabilmektedir. Vergi borcunda taraflardan birisinin devlet olması nedeniyle, borcun meydana gelmesinde idare Hukukunun şart tasarrufları, özel Hukuktaki akit serbestisi ilkesinin yerini tutmaktadır. Ayrıca, özel Hukuk tarafından düzenlenen alacak- borç ilişkilerinde tarafların eşitliği sözkonusu olduğu halde, vergi borcunda taraflardan devlet daima üstün bir durumdadır. Vergi borcu nedeniyle devlet ile borçlu (mükellef) arasındaki ilişkinin eşitlik esasına dayanmaması durumu, her iki borç kavramının farklı özellikler taşımalarına sebep olmaktadır. Şimdi, vergi borcu ile ilgili bazı önemli özellikleri inceleyelim.