Okul öncesi dönemde ev okulu temelli uygulamaların çocukların okul olgunluğuna etkileri üzerine bir çalışma

Abstract

Değer Dil Düzenle Bu araştırmanın temel amacı, okul öncesi dönemde geliştirilen ev okulu etkinliklerinin çocukların okul olgunluğu üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu doğrultuda çalışma, ev okulu temelli eğitim uygulamalarının çocukların bilişsel, sosyal ve duygusal gelişimlerine katkısını ortaya koymayı ve aile katılımının çocuğun gelişim sürecindeki rolünü çok yönlü olarak değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Elde edilen sonuçların, okul öncesi eğitimde alternatif modellerin geliştirilmesine ışık tutacağı ve ailelerin eğitim sürecindeki rollerine ilişkin farkındalık sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırma, açıklayıcı sıralı karma desen çerçevesinde yürütülmüştür. Çalışma grubunu 2023-2024 eğitim-öğretim yılında İstanbul’da yaşayan, okul öncesi eğitim çağında bulunan toplam 14 çocuk oluşturmuştur. Deney grubunda yer alan 7 çocuğa sekiz hafta boyunca ev okulu temelli uygulamalar uygulanırken, kontrol grubundaki 7 çocuk örgün okul öncesi eğitimine devam etmiştir. Nicel veriler Metropolitan Olgunluk Testi aracılığıyla; nitel veriler ise gelişim günlükleri, sosyal etkinlik gözlem formu ve aile görüşmeleriyle toplanmıştır. Bulgular, deney grubundaki çocukların okuma olgunluğu, sayı olgunluğu ve genel gelişim puanlarında kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde artış gösterdiğini ortaya koymuştur (r=0,90). Ev okulu temelli uygulamaların esnek ve bireyselleştirilebilir yapısı, çocukların dikkat-odaklanma sürelerini ve motivasyonlarını artırmış; aile katılımı sayesinde ebeveyn-çocuk ilişkilerini güçlendirmiştir. Nitel bulgular, drama, atölye ve gezi etkinliklerinin çocukların iletişim becerilerini geliştirdiğini, akran ilişkilerine katkı sağladığını ve sosyal uyumlarını desteklediğini göstermiştir. Ayrıca ailelerin programı günlük yaşamlarına kolayca uyarlayabildikleri ve çocuklarının ilgi alanlarını keşfetme fırsatı buldukları anlaşılmıştır. Sonuç olarak, ev okulu uygulamalarının çocukların okul olgunluğu üzerinde güçlü ve olumlu etkiler yarattığı belirlenmiştir. Bu sistemin yasal düzenlemeler ve pilot çalışmalarla desteklenmesi, Türkiye’de alternatif eğitim modellerinin geliştirilmesine ve aile katılımının güçlendirilmesine katkı sağlayacaktır.

The primary aim of this study was to examine the effects of home-based schooling activities on preschool children’s school readiness. Specifically, the study aimed to investigate the contributions of homeschool-based education to children’s cognitive, social, and emotional development, as well as to evaluate the role of parental involvement in the learning process. It is anticipated that the findings may inform the development of alternative preschool education models and raise awareness about the role of families in early education. Conducted within an explanatory sequential mixed-methods design, the study included 14 preschool-aged children residing in Istanbul during the 2023–2024 academic year. Seven children in the experimental group participated in home-based schooling activities for eight weeks, while seven children in the control group attended formal preschool education. Quantitative data were collected using the Metropolitan Readiness Test, and qualitative data were obtained through development journals, social activity observation forms, and parent interviews. Findings indicated that children in the experimental group demonstrated significant improvements in reading readiness, number readiness, and overall development compared to the control group (r = 0.90). The flexible and individualized structure of home-based education enhanced children’s attention, focus, and motivation, while parental involvement strengthened parent-child relationships. Qualitative results further revealed that drama, workshop, and excursion activities supported children’s communication skills, peer interactions, and social adaptation. Parents also reported that the program could be easily integrated into daily routines and allowed them to explore their children’s interests. In conclusion, home-based schooling activities had a strong and positive impact on children’s school readiness. Supporting this system with legal regulations and pilot programs could contribute to the development of alternative education models and the enhancement of family involvement in Turkey.