Özel yeteneklilere Türkçe öğretiminde çocuklar için felsefe (P4C) uygulamaları

Abstract

Kendi öğrenmesinden sorumlu ve üst düzey düşünme becerilerini kullanabilen bireylerin yetiştirilmesi düşüncesi, eğitimin günümüzdeki işleviyle ilişkilendirilmektedir. Eğitimin bu yönünün hem bireylerin yönetici bilişsel işlevlerini hem de yaşamdaki olgulara ilişkin bakış açılarını geliştirmesi beklenmektedir. Bu sayede Yirmibirinci yüzyıl olarak nitelendirilen çağımızda temel gereksinimler arasında yer alan eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, özenli düşünme, işbirlikçi öğrenme gibi üst düzey düşünme becerilerinin bireylere kazandırılması ve bunları yaşamlarında etkin şekilde kullanmaları sağlanabilecektir. Böylece eğitimin bireylere kazandıracağı bu üst düzey düşünme becerileri günlük yaşam deneyimlerine aktarılabilmekte ve yaşamdaki olay ve olgulara yaklaşım biçimleri daha netleşmektedir. Bu hususlar göz önüne alındığında Yirmibirinci yüzyılda bireyin eğitimden beklediği iki önemli nokta ortaya çıkmaktadır. Bunlardan biri yönetici bilişsel işlevlerin kazandırılması diğeri ise bunların yaşam içerisinde etkin şekilde kullanımını sağlayacak deneyimlerin kazandırılmasıdır. Çocuklar için Felsefe (P4C) yaklaşımı da bu disiplinleri bir araya getirerek çocukların erken yaşlardan itibaren bu konular üzerine akıl yürütmelerine olanak sağlamaktadır. Özellikle kendi yaşıtlarına oranla daha üst düzey düşünme potansiyeline sahip olan özel yetenekli çocuklara yönelik verilecek eğitimlerde çocuklar için felsefeden yararlanmak ihtiyaç duydukları öğretim ortamlarına kavuşmalarına olanak sağlayacaktır. Özel yetenekli çocuklar üst düzey düşünme becerilerinde olduğu gibi dil becerilerinin gelişiminde de yaşıtlarından daha ileri düzeydedirler. Bu çocuklar P4C’nin katkılarıyla hem üst düzey düşünme hem de dil becerilerini bir arada kendi hız ve potansiyelleri doğrultusunda öğrenme olanağına sahip olurlarsa hem kendilerini gerçekleştirme hem de toplumu kalkındırmada daha etkin olabilme olanağına sahip olurlar. Bu durumlar göz önünde bulundurularak bu çalışmada özel yetenekli çocuklara Türkçe öğretiminde kullanılabilecek P4C temelli etkinlikler geliştirilip pilot uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulamalara göre özel yetenekli çocuklara Türkçe öğretiminde P4C temelli etkinliklerin kullanımı onların gelişimine destek olmaktadır.

The idea of raising individuals who are responsible for their own learning and who can use high-level thinking skills is associated with the current function of education. This aspect of education is expected to improve both the executive cognitive functions of individuals and their perspectives on the phenomena in life. In this way, it will be possible for individuals to acquire high-level thinking skills such as critical thinking, creative thinking, careful thinking and cooperative learning, which are among the basic needs in our age characterized as the twenty-first century, and to use them effectively in their lives. Thus, these high-level thinking skills that education will bring to individuals can be transferred to daily life experiences and their approach to events and phenomena in life becomes clearer. When these issues are taken into consideration, two important points emerge that an individual expects from education in the twenty-first century. One of them is to gain executive cognitive functions and the other is to gain experiences that will enable them to be used effectively in life. The philosophy for Children (P4C) approach brings these disciplines together and allows children to reason about these issues from an early age. In particular, benefiting from philosophy in the training to be given to gifted children, who have a higher level of thinking potential compared to their peers, will enable them to reach the teaching environments they need. Gifted children are more advanced than their peers in the development of language skills as well as higher-order thinking skills. If these children have the opportunity to learn both high-level thinking and language skills together in line with their own speed and potential, they will have the opportunity to be more effective in both realizing themselves and improving society. Considering these situations, P4C-based activities that can be used in teaching Turkish to gifted children were developed and piloted. According to pilot applications, the use of P4C-based activities in teaching Turkish to gifted children supports their development.