Yunanistan Batı Trakya’da bir azınlık eğitim kurumu : Medrese-i Hayriye

Abstract

Bu araştırma, Yunanistan’ın Batı Trakya bölgesinde yer alan Gümülcine şehrindeki Medrese-i Hayriye'nin tarihini, eğitim faaliyetlerini ve toplumsal rolünü kapsamlı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Medrese-i Hayriye, Batı Trakya'daki Türk azınlığı için hem dini hem de kültürel eğitim alanında önemli bir merkez haline gelmiştir. Araştırma, bu medresenin Batı Trakya Türk toplumu üzerindeki tarihsel, toplumsal ve kültürel etkilerini ortaya koyarak, bu toplumun eğitim alanındaki sorunlarına ve çözüm arayışlarına ışık tutmayı hedeflemektedir. Araştırmada, Medrese-i Hayriye’nin idareci ve mezun öğrencilerinin görüşlerine başvurularak derinlemesine sonuçlar elde etmek amacıyla nitel araştırma deseni tercih edilmiştir. Çalışma grubu, Medrese-i Hayriye’nin okul müdürü ve daha önce mezun olan öğrencilerden oluşmaktadır. Bu yaklaşımla, medresenin eğitim sistemi ve toplumsal rolü hakkında katılımcıların birebir görüşleri toplanmıştır. Araştırma bulguları, Medrese-i Hayriye’nin Osmanlı döneminde dini ilimlerle birlikte fenni ilimlerin de öğretildiği, çok yönlü bir eğitim kurumu olduğunu ortaya koymaktadır. Medresenin, bölgedeki Müslüman Türk topluluğunun kimlik ve kültürünün korunmasına yönelik önemli katkılar sunduğu belirlenmiştir. Ancak, eğitim programının dengeli dağılım göstermediği tespit edilmiştir. Özellikle Yunanca derslerin fazlalığı ve bu derslerin önemli dersler arasında yer alması, öğrenciler için zorlayıcı bir faktör olarak görülmektedir. Medresei Hayriye, tarih boyunca Batı Trakya'daki Türk azınlığın eğitim ihtiyaçlarını karşılayan ve kültürel kimliğin korunmasında merkezi bir rol oynayan önemli bir kurum olmuştur. Günümüzde de bu misyonunu sürdürmekte ve bölgedeki Türk toplumunun eğitim ve kültürel taleplerini karşılamaya devam etmektedir. Medrese, Batı Trakya'daki Müslüman Türk toplumunun hem eğitim hem de kültürel açıdan kimliğini korumasında kritik bir rol oynamaktadır. Araştırma sonucunda, eğitim programının dengeli bir şekilde yeniden düzenlenmesi önerilmektedir. Özellikle Yunanca derslerin temel seviyede öğretilmesi, bu dildeki derslerin fazla olmasının öğrenciler üzerindeki olumsuz etkilerini azaltacaktır. Ayrıca, öğrencilerin zorlandıkları derslerde gerekli okul sonrası eğitim desteklerinin sağlanması gerektiği vurgulanmaktadır.This research aims to comprehensively examine the history, educational activities, and social role of the Medrese-i Hayriye, located in the city of Komotini in the Western Thrace region of Greece. The Medrese-i Hayriye became an important center for both religious and cultural education for the Turkish minority in Western Thrace. The study seeks to shed light on the historical, social, and cultural impacts of this institution on the Turkish community in Western Thrace, addressing the community’s educational challenges and potential solutions. A qualitative research design was chosen to gather in-depth results by consulting the views of administrators and alumni of Medrese-i Hayriye. The study group consists of the school principal and former graduates of the Medrese-i Hayriye. This approach allowed for direct insights into the school’s educational system and social role through participants' individual perspectives. The research findings reveal that the Medrese-i Hayriye, during the Ottoman period, was a multifaceted educational institution that taught both religious and secular sciences. It has been determined that the medrese played a significant role in preserving the identity and culture of the Muslim Turkish community in the region. However, the study also found that the curriculum was not distributed evenly. In particular, the excess of Greek language courses and the inclusion of critical subjects in Greek were seen as challenging for students. The Medrese-i Hayriye has been an important institution throughout history, addressing the educational needs of the Turkish minority in Western Thrace and playing a central role in preserving cultural identity. Today, it continues this mission, meeting the educational and cultural needs of the Turkish community in the region. The medrese remains a key institution in maintaining both the educational and cultural identity of the Muslim Turkish community in Western Thrace. The study suggests that the curriculum should be reorganized more evenly. Specifically, Greek language courses should be taught at a basic level to mitigate their negative impact on students. Furthermore, after-school educational support should be provided in subjects where students face difficulties.