İslam hukukunda borçlunun edimini ifa etmekten kaçınma hakkı: Ödemezlik def’i

Abstract

Sosyal yaşamda bireyler arası kurulan en yaygın ilişkilerden birisi olan sözleşmeler, ifa yükümlülüğü bulunan bir takım borçlar ortaya çıkarır. Sözleşmenin tarafları, hür iradeleri ile ve borç olarak üstlendikleri edimlerini ifa etmekle yükümlüdür. Ancak akitten doğan edimlerin ifa edilmediği durumlarla da karşılaşılır. Bu hallerde karşı taraf bir takım haklara sahip olur. Bunlardan biri de ödemezlik def’i denilen haktır. İşte bu makalede, İslâm hukukunda alacaklıya, alacağına tekabül eden karşı edimin yerine getirilmediğinde, alacağını tahsil edinceye kadar kendi edimini ifa etmemeyi ifade eden ödemezlik def’i hakkını tanınıp tanınmadığı ve hangi şartlar altında kullanılabileceği gibi konular incelenmektedir.The contracts, one of the most common relations among indivudials in social life, produce some debts which have obligation of fullfilment. The sides of the contract are under obligation to pay the debts (performances) which they have undertook with their free will. But one can face some situations in which the contractual debts (performances) wouldn’t be payed. In such cases, the other side has some rights. One of these rights is the “paying nonexecution”(exceptio non adimpleti contractus). In this article, the right “non-execution” according to Islamic law and under what conditions it can be utilized, will be studied.