Hayvansal atıklardan biyogaz potansiyelinin belirlenmesi: Ağrı ili örneği

Abstract

Biyogaz, yenilenebilir enerji kaynakları arasında hem çevresel hem de ekonomik açıdan önemli bir yere sahiptir. Özellikle hayvancılığın yaygın olduğu kırsal bölgelerde, hayvansal atıkların enerjiye dönüştürülmesi, hem atık yönetimi hem de sürdürülebilir kalkınma açısından fırsatlar sunmaktadır. Bu çalışmada, Ağrı ilinde hayvansal atıklardan elde edilebilecek biyogaz üretim potansiyelinin belirlenmesi amaçlanmış ve çalışmada 2024 yılına ait Türkiye İstatistik Kurumu ve Tarım ve Orman Bakanlığı verileri doğrultusunda ildeki büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı değerlendirilmiştir. Literatürde kabul görmüş katsayılar kullanılarak atık miktarları ve biyogaz üretim potansiyeli hesaplanmıştır. Sonuçlara göre ilde günlük yaklaşık 245.091 Nm³ biyogaz ve 1.470.546 kWsa enerji üretim potansiyeli bulunmaktadır. Elde edilen bulgular, Ağrı ilinin hayvansal atıklardan elde edilebilecek biyogaz ile önemli bir enerji kaynağı yaratabileceğini göstermektedir. Ayrıca bu üretim sonucunda ortaya çıkan fermantasyon artıkları, organik gübre olarak kullanılabilmekte ve kimyasal gübre ihtiyacını azaltmaktadır. Netice olarak, Ağrı ilinde biyogaz üretimi yalnızca çevresel fayda sağlamakla kalmayıp, kırsal kalkınma ve enerji arz güvenliği açısından da önemli bir stratejik potansiyele sahiptir. Bu çalışmanın elde ettiği bulgular, yerel ve ulusal düzeyde biyogaz yatırımlarının planlanmasında yol gösterici olabilirBiogas holds significant importance among renewable energy sources due to its environmental and economic benefits. Especially in rural regions where livestock farming is common, converting animal waste into energy presents opportunities for efficient waste management and sustainable rural development. This study aims to estimate the biogas production potential derived from animal waste in Ağrı Province based on livestock data from 2024 provided by Turkish Statistical Institute and the Ministry of Agriculture. Using widely accepted coefficients from the literature, manure quantities and potential biogas output were calculated. The findings reveal that Ağrı Province has a daily biogas production potential of approximately 245,091 Nm³, corresponding to an energy yield of 1,470,546 kWh. Moreover, the resulting digestate can be used as organic fertilizer, reducing dependency on chemical inputs. These outcomes emphasize the role of biogas as a renewable solution that not only contributes to energy supply but also enhances rural development and environmental sustainability. This study can serve as a reference for policy-makers and investors to evaluate regional biogas potential and develop strategies for its effective utilization in eastern Turkey.