Bir gün tek başına romanı: Demokrat Parti döneminde merkez-çevre çatışması ve bireyselliğin savaşı

Abstract

Türk siyasi tarihi, toplumsal yaşam üzerinde derin etkiler bırakmış ve bu etkiler, edebiyat alanında da kendini güçlü bir şekilde göstermiştir. Siyasal olaylar, süreçler ve figürler, sosyal yapıyı ve bireylerin hayatını dönüştürerek, edebi eserlerde de önemli bir yansıma bulmuştur. Bu çalışmanın amacı, Vedat Türkali’nin Bir Gün Tek Başına romanı üzerinden Demokrat Parti dönemi Türkiye’sinin izlerini sürmek ve romanın arka planındaki siyasal perspektifi irdelemektir. 1950’lerin sonlarına doğru, Demokrat Parti iktidarının son yıllarında şekillenen toplumsal ve siyasal atmosfer, romandaki karakterlerin yaşamlarını doğrudan etkileyen bir arka plan sunmaktadır. Bu bağlamda, merkezin ve çevrenin çatışmasının birey üzerindeki etkisi, özellikle 'tek başınalık' duygusuyla ilişkilendirilerek incelenecektir. Merkez-çevre ilişkisi üzerinden bireylerin toplumsal yaşamla nasıl bir etkileşim içinde olduğu, siyasal süreçlerin bireysel dünyayı nasıl şekillendirdiği üzerinde durulacaktır. Sonuç olarak, Bir Gün Tek Başına romanı, bireyin siyasal yaşamdan ve toplumsal baskılardan bağımsız olma mücadelesini yansıtarak, dönemin siyasal koşullarının bireyin içsel dünyasında nasıl bir kırılma yarattığını anlamamıza yardımcı olacaktır.Turkish political history has profoundly influenced social life, and these effects have been strongly reflected in literature. Political events, processes, and figures have transformed social structures and individual lives, leaving a significant imprint in literary works. The aim of this study is to trace the marks of the Democratic Party era in Turkey through Vedat Türkali’s Bir Gün Tek Başına and examine the political perspective underlying the text. Set in the final years of the Democratic Party’s rule in the late 1950s, the social and political atmosphere of the time directly influences the lives of the characters in the novel. In this context, the impact of the center-periphery conflict on individuals, particularly in relation to the feeling of 'solitude,' will be explored. The study will analyze how the center-periphery relationship shapes individual interaction with society and how political processes shape the individual world. Ultimately, Bir Gün Tek Başına illustrates the individual’s struggle to remain independent from political life and societal pressures, shedding light on how the political conditions of the time created a fracture in the individual’s inner world