Ali Behcet Dede: Cana şifa kahvesi ve gönüllere deva manzumesi

Abstract

Türk edebiyat tarihinde pek çok şair ve müellif geride bıraktığı eserleriyle anılır. Kimi zaman şair ve mutasavvıflar arasında latif nükteler ortaya çıkar. Sohbet esnasında bir şairin sözü veya hareketi neticesinde mecliste bulunan bir şair o durumu mısralarıyla ebedîleştirir. Nitekim ünlü mutasavvıf ve şair Ali Behcet Dede’nin böylesi bir ortamda elleriyle kahve yapıp, ikram etmesi sebebiyle bu hâlden etkilenen Hüseyin Vassâf ve Rızâ Bey, muhabbet ve saygı duydukları Ali Behcet’e birer mısra söylerler. Şiirde onun kahvesinin canlara şifa, şiirlerinin de gönüllere deva olduğunu ifade ederler. Bunun üzerine beş farklı tarikattan manevi eğitim alan Ali Behcet Efendi, bu mısralara irticâlen kendi beyitlerini ekler. Birçok esere sahip olan Ali Behcet Efendi’nin şiirleri dağınık hâldedir. Bu çalışmada şairin -bir divan oluşturacak hacimde ve özellikte olmayan- şiirleri ve bu latif olay ele alınıp, bir araya getirilmiş ve incelenmiştir.

In the history of Turkish literature, many poets and authors are remembered for the works they left behind. Sometimes, pleasant wit appears between poets and mystics. As a result of a poet’s word or action during the conversation, a poet who is in the assembly eternalizes that situation with his verses. As a matter of fact, Huseyin Vassaf and Rıza Bey, who were affected by the famous sufi and poet Ali Behcet Dede’s making and serving coffee in such an environment, sing a verse each to Ali Behcet, whom they love and respect. In poetry, they express that his coffee is healing for souls and his poems are a cure for hearts. Thereupon, Ali Behcet Efendi, who received spiritual training from five different sects, adds his own couplets to these verses. The poems of Ali Behcet Efendi, who has many works, are scattered. In this study, the poet’s poems that are not in the volume and feature to form a divan and this beautiful event are discussed, brought together and examined.