Browsing by Author "Kocaman, Mahmut Alper"
Now showing 1 - 1 of 1
- Results Per Page
- Sort Options
Item Karl Marx ve Max Weber’in bürokrasi kavramına yaklaşımlarının karşılaştırmalı incelenmesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-03-27) Kocaman, Mahmut Alper; Parlak, Bekir; Bursa Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı/Yönetim Bilimleri Bilim Dalı.; 0000-0002-1022-437XKarl Marx ve Max Weber kapitalizmin iki yorumcusu olarak birbirleriyle sıkça karşılaştırılan düşünürlerdir. Weber’in kapitalizme getirdiği kültürel yorum onun anti-Marx olarak adlandırılmasına neden olmuştur. Marx ve Weber’in kapitalizm içerisindeki insan sorununa karşı, sosyolojilerinde ortak felsefi yakınlık görmek mümkündür. Marx’ın yabancılaşmış emek kavramı, kapitalizm içerisindeki insanın giderek kendinden uzaklaştığını ve insanlığını yitirdiğinin ifadesidir. İnsan, bu sürecin sonunda emeğinin ürününden, üretim sürecinden, türsel özünden ve diğer insanlardan yabancılaşarak, daha çok makine daha az insan haline gelmektedir. Weber’in rasyonalizasyon kavramı, Marx’ın yabancılaşmış emek kavramına belirli benzerlikler gösterir. Dünyanın olumlu anlamda entelektüelizasyonu olumsuz anlamda büyüsünün bozulması olarak rasyonalizasyon süreci, zamanla araç-amaç rasyonel eylemin hâkim duruma geldiği birbiriyle bağlantılı süreçleri anlatır. Bu süreçlerin sonunda Weber insanlığın demirden bir kafes içerisine girebileceğini düşünmektedir. Bu çalışmada Marx ve Weber’in yabancılaşma ve rasyonalizasyon kavramları ışığında bürokrasi yaklaşımlarının farklılıkları göz ardı edilmeden benzerlikleri gösterilmeye çalışılmıştır. Söz konusu benzerlikleri makineleşme, araçların ve amaçların tersine dönmesi, giz ve kapalılık gibi temalar üzerinden değerlendirmek mümkündür.