Sartre’da varlık ve kaynağı problemi

Thumbnail Image

Date

1991

Authors

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Uludağ Üniversitesi

Abstract

Tasvirci ontolojisini, Husserlci fenomenoloji üzerine kurmak isteyen Egzis­ tansiyalist Fransız filozofu Sartre, bütün gerçekliğin, duyulur nesnelerle, algılayan bilinçten ibaret olduğunu ileri sürer. Algılanabilir nesneler, bize, özlerini teşkil etme­ mize yarayan fenomenlerin içnide görünür. Oysa bilinç, kendi adına, varolan nes­nelerin görünüşlerini etkin olarak yakalamaya çalışır. Bu sözde düalist ontoloji, pour-soi varlığı, kendisinin simetrik biçimde zıddı olduğu, tam, dolu ve zorunsuz olan en-soi varlıktan ayırdeder. İster en-soi, ister pour-soi olsun; varlık dünyada, sadece, bütün yaratma hipotezini dışta bırakmamızı gerektirecek bir tarzda bulun­ maktadır. Sartre’a göre yaratmacılık, varlığı anlaşılmaz kılmanın yanında, onu, as­la çıkamayacağı Tanrı’nın öznelliği içine yerleştirir. Gerçekte Sartrecı fenom enolojik yöntem, bize böyle bir sonuç çıkarma izni vermediği halde; kendi ilkelerine bağlı kalmayan bu ontoloji, yaratmacılık karşıtı olmanın gizli tehlikelerini görmüyormuş gibi davranır.
Sur la phenomenologje husserlienne, en voulant fonder son ontologie descriptive, Sartre, philosophe existentialiste français, soutient que ce sont des choses sensibles et la conscience perçevante qui constituent toute la rtalitâ. Dans leur passivite, les objets perceptibles nous apparaissent â travers phenomönes grâce auxguelles nous pouvons en connaître l ’essence. Or, la conscience cherche activemen â saisir les manifestations des choses ezistantes pour son compte. Cette ontologie, soi-disant dualiste, distingue l’etre en-soi, complet, plein, contingent, de l’etre pour- soi, symetriquement oppose â celui-lâ. Dans le monde, soit en-soi, soit pour-soi, l’etre n’eziste que de maniere que nou devons ezclure toute hypothese de la crea- tion theologiqııe. Car, pour Sartre, le creationisme, non seulement trouble l’etre, mais il le met dans la subjectivite ^temelle de Dieu d’ou il ne sortira jamais. En effet, malgrâ que la methode phenomenologique sartrienne ne nous permet pas de tirer une telle consequence, cette ontologie infidele â ses propres principes, fait semblant de ne pas voir l’ecueil de l’anticreationisme.

Description

Keywords

Sartre, Varlık, Yaratmacılık, Ontoloji, Présence, La créativité

Citation

Özcan, Z. (1991). "Sartre’da varlık ve kaynağı problemi". Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3(3), 193-202.