17. yüzyıl başlarında ferman ve beratlar üzerinden Bursa Kazası'nın devlet merkezi ile ilişkileri (1600-1607)

Abstract

Merkez-taşra ilişkisinin Bursa örneği üzerinden ele alındığı bu çalışmada, Bursa Şer'iyye Sicil Defterleri içerisinde yer alan ve 17. yüzyılın ilk yıllannı ihtiva eden B. 154, B. 19, A. 154, A. 155, B. 22, B. 21, B. 20 ve B. 25 numaralı defterler incelenmiştir. Bahsi geçen şer'iyye sicilleri içerisinde merkezden Bursa'ya gönderilen ferman ve beratlar değerlendirilmiştir. Bu suretle, merkez-Bursa arası ilişkinin hangi konular üzerinde yoğunlaştığı, merkezin Bursa'dan talepleri, Bursa'nın bu talepleri ne ölçüde karşılayabildiği tespit edilmiştir. Merkez-Bursa arası bürokrasiye konu olan meseleler, geliş nedenlerine göre ekonomik, askeri, sosyal meseleler ve beratlar olarak belirlenmiştir. Çalışmanın amacı, incelenen belgelerden yola çıkılarak 17. yüzyıl başlarında Bursa'nın durumu hakkında bir değerlendirmede bulunmaktır. Merkezin Bursa'dan talep ettiği malzemeleri ortaya koymak, şehrin ekonomik ve sosyal durumu hakkında açıklamalar yapmak bu çalışmanın temel amacıdır. Ayrıca İstanbul' da yaşanan sorunların Bursa'ya etkileri de araştırılmıştır.

In this study, the relationship between the central provinces and Bursa is discussed. The records of B. 154, B. 19, A. 154, A. 155, B. 22, B. 21, B. 20 and B. 25 which are in Bursa şeriyye registers and covering the first years of 17th century were examined. The ferman and berat sent from the center to Bursa within the mentioned registers were evaluated. Thus, it has been determined on which subjects the relationship between center and Bursa is concentrated, the demands of the center from Bursa and the extent to which Bursa can meet these demands. The issues that are the subject of bureaucracy between Center and Bursa are determined as economic, military, social issues and berats according to their reasons of arrival. The aim of this study is to make an evaluation about the situation of Bursa in the early ı 7th century based on the documents exarnined. The main purpose of this study is to reveal the materials requested by the center from Bursa and to make explanations about the economıc and social situation of the city. In addition, the effects of the problems experienced in Istanbul on Bursa were investigated.