İsmail Hakkî Bursevî Nakdü’l-Hâl (1a-75b) inceleme - metin

Abstract

Osmanlı telif tarihinin en çok eser veren şairlerinden biri olan İsmail Hakkî Bursevî aynı zamanda Celvetiyye tarikatının otuz ikinci ve son şeyhidir. Mutasavvıf bir şair olarak geniş tuttuğu konu yelpazesinde vâridât türüne de yer vermiştir. Vâridât “kişinin ihtiyârı olmaksızın kalbe akıp gelen mânâlar” anlamına gelmektedir. Hazırladığımız bu çalışma, İsmail Hakkî Bursevî’nin vâridât türünde yazdığı Nakdü’l-Hâl adlı eserinin 1a-75b varaklarının transkripsiyonlu metin çevirisidir. Esas aldığımız nüsha İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi T.Y. 2153 numarada kayıtlı müstensih nüshasıdır. Eserin müellif nüshası yoktur. Bununla beraber en doğru metne ulaşmak amacıyla İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi T.Y. 2161 numarada ve Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi Atıf Efendi Böl. 1515 numarada kayıtlı nüshalar ile mukabele yapılmıştır. Nakdü’l-Hâl’i edebiyat dünyasına kazandırmak ve vâridât türünü tanımak amacıyla hazırlanan bu çalışmada Vâridât türü ile ilgili gerekli bilgiler verildikten sonra İsmail Hakkî Bursevî’nin hayatı ele alınarak eserleri konu sınıflandırması ile listelenmiş ve yaşadığı dönem hakkında bilgi verilmiştir. Bursevî’nin vâridât geleneği ve eserdeki tasavvufî ıstılahlar hakkında gerekli bilgiler verildikten sonra transkripsiyonlu metin çevirisine yer verilmiş ve sonunda orijinal metnin tamamı eklenerek çalışma sonlandırılmıştır.Ismail Hakkı Bursevi is one of the most prominent poets in the history of Ottoman Copright that has lots of works. He is also 32nd and last sheikh of Celvetiyye sect. As a mystic poet, he has also included “vâridât” to his subject diversity. The meaning of “varidat” is that flowing into the heart without a person’s will. This study that we have prepared, is the text translation with in the type of “vâridât” by Ismail Hakkı Bursevi. The copy that we have worked is the copyist copy registered on T.Y. 2153 number in the Library of Nadir Eserler at Istanbul University. The writer’s copy of the work is absent. In addition, to get the best text, comparative text critique was made with the copies registered on T.Y. 2161 number in the Library of Nadir Eserler at Istanbul University and on 1515 number in the Library of Süleymaniye Yazma Eserler at the department of Atıf Efendi. In this study, which was prepared to bring “Nakdü’l-Hâl” into the world of literature, after the essential knowledge about was given İsmail Hakkı Bursevi was handled, his works were listed according to subject closification knowledge about the period of time when he lived was given. After the essential knowledge about Bursevi’s tradition of “varidat” and sufistic terms were given, the text translation with transcription was incuded and the study was completed to be added the whole original text.