Tavuk gübresi kompostu ve zeolit (klinoptilolit)'in toprak özellikleri ve oğulotu (Melissa officinalis L.)'nun gelişmesi üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışma,sera koşullarında, tavuk gübresi kompostu ve zeolit (klinoptilolit)'in toprak özellikleri ve oğulotu (Melissa officinalis L.)'nun verim, morfolojik, agronomik ve kalite özelliklerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür.Araştırmada, deneme toprağına artan dozlarda tavuk gübresi kompostu (50, 100,150 ve 200g saksı-1) ve artan dozlarda zeolit (50, 100g saksı-1) farklı kombinasyonlarda uygulanmış ve deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak, Uludağ Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde yer alan plastik serada yürütülmüştür.Artan dozlarda tavuk gübresi kompostu ve zeolit uygulamalarının oğulotu (Melissa officinalis L.)'nun bitki boyu (cm), kanopi genişliği (cm), yeşil herba verimi (g bitki-1), drog herba verimi (g bitki-1), drog yaprak verimi (g bitki-1), toplam azot (N), fosfor (P) ve makro bitki besin elementlerinden sodyum (Na+), potasyum (K+) ve kalsiyum (Ca+2), magnezyum (Mg+2) değerleri, mikro besin elementlerinden demir (Fe+2), çinko (Zn+2), bakır (Cu+2,), mangan (Mn+2) değerleri, uçucu yağ oranı (%), uçucu yağ verimi (ml bitki -1) ve uçucu yağın bileşenleri üzerine etkisi belirlenmiş ve sonuçlar istatistiki olarak karşılaştırılmıştır.Araştırma sonucunda, en yüksek değerler genelde tüm parametrelerde, kontrol ile karşılaştırıldığında TGK4 + Z2 + ½ N (sıvı) ve TGK4 + Z2 + ½ N (üre) uygulamaları ile elde edilmiştir. Oğulotu (Melissa officinalis L.)'nun uçucu yağının bileşenleri ise geraniol, geranial, citronellal, neral, ß-pinen ve linanool olarak belirlenmiştir.Ayrıca, hasat sonrası deneme toprağının pH, EC, organik madde, toplam azot, yarayışlı fosfor ile makro q-ve mikro besin elementleri belirlenmiş ve sonuçlar istatistiki olarak karşılaştırılmıştır.Hasat sonrasında deneme toprağından elde edilen sonuçlara göre dozlar arttıkça pH, değeri düşmüş, EC değeri artmıştır. Yine dozların artmasıyla birlikte, toplam azot, yarayışlı fosfor, organik madde, makro ve mikro besin elementleri artış göstermiştir.This study was carried out to determine the effect of poultry manure compost and zeolite (clinoptilolite) on soil properties and yield, morphologic, agronomic and quality properties of lemon balm (Melissa officinalis L.) under the greenhouse conditions.In this research, increasing ratio of composted poultry manure (50, 100, 150, 200 g pot-1) and zeolite (50, 100 g pot-1) have been applied to soil sample with different combinations and the study was conducted randomized plots design with 3 replications in the plastic greenhouse which was located Applied Research Centre for Agriculture of Uludag University.At the end of the research, plant height (cm), canopy width (cm), green herb yield (g plant-1), drog herb yield (g plant-1), drog leaf yield (g plant-1), total nitrogen (N), phosphorus (P) and macro plant nutrients like sodium (Na+), potassium (K+) and calcium (Ca+2), magnesium (Mg+2), micronutrients like iron (Fe+2), zinc (Zn+2), copper (Cu+2), manganese(Mn+2), the ratio of essential oil (%) and the essential oil yield (ml bitki-1) in leaf and the components of essential oil of lemon balm were determined and results are compared statistically.As a result of research the highest values obtained from CMP4 + Z2 + ½ N (liquid) and CMP4 + Z2 + ½ N (urea) treatment, compared with control. The main components of the essential oil of lemon balm (Melissa officinalis L.), geraniol, geranial, citronellal, neral, ß-pinen and linanool were determined.Also, pH, EC, organic matter, total nitrogen, available phosphorus, macro and micro plant nutrients of the experiment soil at the end of the harvest were determined and the results were compared statistically.According to the results that have been obtained from the soil after harvest when the dose rates were increased, the pH value decreased and EC value increased. Also, the total nitrogen, the available phosphorous, the macro and micro plant nutrients were increased.