Uludağ Üniversitesi Çocuk Endokrinoloji Polikliniğinde 2009-2019 yılları arasında tanı almış tip 1 diabetes mellituslu çocuklarda otoimmün tiroidit, glutene duyarlı enteropati ve diğer otoimmün hastalıkların sıklığının saptanması ve bu otoimmün hastalıklarla ilişkili risk faktörlerinin retrospektif olarak belirlenmesi

Abstract

Tip 1 Diabetes Mellitus (Tip 1 DM), pankreas beta hücrelerinin hasarlanması sonucunda mutlak insülin eksikliği ile seyreden immün, genetik ve çevresel faktörlerin kompleks etkileşimiyle ortaya çıkan otoimmün kronik bir bozukluktur. Bu çalışmada amacımız; Tip 1 DM’a sıklıkla eşlik eden otoimmün hastalıkları incelemektir. Bu çalışmada Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Çocuk Endokrinoloji Polikliniğinde 2009-2019 tarihleri arasında tip 1 DM tanısı almış 725 olgunun dosyaları tanı anındaki Glutamik Asit Dekarboksilaz Antikoru (GAD-65 antikoru), anti-insülin antikoru, antitiroit antikorları, doku transglutaminaz antikoru, C-peptit ve insülin düzeyleri, hormonal değerlendirmeleri, biyokimyasal ve demografik özellikleri ile antropometrik ölçümleri açısından geriye dönük olarak incelenmiştir. Hastaların %3’ünde otoimmün tiroit hastalığı saptanmış olup bunların %95,20’sinde Anti-tiroit peroksidaz (anti–TPO), %94,10’unda ise anti-tiroglobulin (anti-TG) pozitif bulundu. Çalışmaya dahil edilen hastalar arasında çölyak hastalığı bulunanların oranı %2,90 (n=21) idi. Bir hastada hem çölyak hem de otoimmün tiroit hastalığı mevcuttu. Bir hastada otoimmün tiroit hastalığı, Sjögren sendromu ve otoimmün hepatit, bir hastada çölyak hastalığı ve otoimmün hepatit ve bir hastada da çölyak hastalığı ve vitiligonun bir arada görüldüğü belirlenmiştir. Tip 1 DM’li hastalarda otoimmün tiroidit ve çölyak hastalığı sıklığının giderek artmakta olduğu görülmüştür. Tip 1 DM tanılı hastaların rutin izleminde bu iki hastalığın göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bunun için en iyi ve hızlı değerlendirme yolu otoantikorların serolojik olarak çalışılmasıdır.Type 1 Diabetes Mellitus (Type 1 DM) is an autoimmune chronic disorder that occurs with the complex interaction of immune, genetic and environmental factors, progressing with absolute insulin deficiency as a result of damage to pancreatic beta cells. In this study, the files of 725 patients diagnosed with type 1 DM between 2009-2019 in Uludağ University Faculty of Medicine, Pediatric Endocrinology Outpatient Clinic, GAD-65 antibody, anti-insulin antibody, antithyroid antibodies, tissue transglutaminase antibody, c-peptide and insulin at the time of diagnosis. levels, hormonal evaluations, biochemical and demographic characteristics and anthropometric measurements were examined retrospectively. Autoimmune thyroid disease was detected in 3% of the patients, and anti-TPO were positive in 95.20% and anti-TG were found in 94.10% of them. Among the patients included in the study, the rate of those with celiac disease was 2.90% (n=21). One patient had both celiac and autoimmune thyroid disease. Autoimmune thyroid disease, Sjögren's syndrome and autoimmune hepatitis were seen in one patient, celiac and autoimmune hepatitis in one patient, and celiac disease and vitiligo together in one patient. It has been observed that the frequency of autoimmune thyroiditis and celiac disease is increasing in patients with type 1 DM. These two diseases should be considered in the routine follow-up of patients with type 1 DM. For this, the best and quickest evaluation method is the serological study of autoantibodies.