Jeopolimer bağlayıcı üretiminde atık mermer tozu kullanım olanaklarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Datça Puzolanı (P) esaslı jeopolimer bağlayıcıların fiziksel ve mekanik özeliklerinin gelişimi üzerinde farklı oranlarda atık mermer tozu (AMT) ikamesinin (100P:0AMT, 75P:25AMT, 50P:50AMT, 25P:75AMT ve 0P:100AMT) etkinliği değerlendirilmiştir. Numuneler 70ºC’de 24 saat kürlendikten sonra ortam koşullarında 7 ve 28 gün kürlenmiştir. Çalışma sonucunda, Datça Puzolanı esaslı jeopolimerin en düşük porozite (%16,57) ve su emme oranı (%5,29), en yüksek kapilarite katsayısı (0,143 cm/√dk), ultrases hızı (2,95 km/s), eğilmede çekme (2,34 MPa) ve basınç dayanımına (12,42 MPa) imkân veren karışım oranı 75P:25AMT olarak belirlenmiştir. Bu karışım, en küçük makro ölçekli boşluk çapına (575 μm), en dar boşluk boyutu dağılımı aralığına sahiptir ve içyapısı daha yoğun, kompakt ve homojendir. AMT oranının artmasıyla kapilarite katsayısı, ultrases hızı, eğilmede çekme ve basınç dayanımlarında tespit edilen azalma, mermerin bileşimindeki silis ve alümin oranının düşük olması nedeniyle alkali aktivasyonun yeterince gerçekleşememesinden kaynaklanmaktadır. AMT oranı yüksek olan karışımlar daha fazla boşluklu olup, en büyük boşluk çapına ve en geniş boşluk boyutu dağılımına yani en heterojen içyapıya sahiptir. P ve AMT karışımından üretilen jeopolimerin mekanik özelikleri literatürdeki araştırmaların mekanik özeliklerine yakın ya da daha yüksektir. Araştırmada atık mermer tozunun değerlendirilmesiyle daha fazla çevre dostu olan alternatif bir bağlayıcı geliştirilmiştir.

The efficiency of replacing waste marble powder (AMT) at various contents (pozzolan:marbleratios of 100P:0AMT, 75P:25AMT, 50P:50AMT, 25P:75AMT, and 0P:100AMT) on the development of the physical and mechanical properties of Datça Pozzolan-based (P) geopolymers was evaluated. After thespecimens were cured at 70ºC for 24 hours, they were cured under ambient conditions for 7 and 28 days. As a result of the study, mixture ratio, which allows the lowest porosity (16,57%) and water absorptionratio (5,29%), and the highest capillarity coefficient (0,143 cm/√min), ultrasound pulse velocity (2,95km/s), flexural strength (2,34 MPa) and compressive strength (12,42 MPa) was determined to be 75P:25AMT. This mixture has the smallest macro-scale pore diameter (575 μm) and the narrowest poresize distribution range, and its internal structure is more dense, compact, and homogeneous. The decreaseobserved in the capillarity coefficient, ultrasound pulse velocity, flexural and compressive strengths withthe increase in marble content is due to insufficient alkali activation due to the low silica and aluminacontent in the composition of the marble. Mixtures with a high marble content have more pores, the largestpore diameter, and the widest pore size distribution range, i.e., a more heterogeneous microstructure. The mechanical properties of the produced geopolymer are close to or higher than the mechanical properties ofthe studies in the literature. In the research, a more environmentally friendly binder was developed by utilizing waste marble powder.