Anne sütü ile anne ve bebek serumunda laktasyonun 1. ve 4. aylarındaki mineral ve eser element düzeylerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde, Ağustos 1995-Haziran 1997 tarihleri arasında doğum yapan 35 anne ve bebeğinin, laktasyonun 1. ve 4. ayında, serum örneklerinde ve A.S.'ndeki demir, kalsiyum, fosfor, magnezyum, sodyum ve potasyum konsantrasyonları belirlenmesi ve aralarında herhangi bir ilişki olup olmadığının araştırılması amaçlandı. Bu M.E.E.'nin A.S.'ndeki ortalama düzeyleri belirlenerek diğer ülkelerdeki değerlerle karşılaştırıldı. Ayrıca, bu bebeklerin büyüme, ağırlık artımı ve baş çevresindeki artış, mama ile beslenen 20 bebekle kıyaslandı. A. S., anne serumu ve bebek serumunda, söz konusu olan M. E. E. konsantrasyonlarının hiçbir ilişki göstermediği saptandı. Birinci ve 4. ay A.S.'ndeki M.E.E. konsantrasyonlarında anlamlı farklılık bulunmazken Ca/P oranı 1. aydaki 1.53 değerinden 4. ayda 2.07'ye yükseldi. Bu süre içinde bebeklerin anemi ile birlikte serum demirlerinde düşme, demir bağlama kapasitelerinde yükselme ve transferrin saturasyonlarında azalma saptandı. Guatemala, Macaristan, Nijerya, Filipinler, isveç ve Zaire ile kıyaslandığında, Türk annelerinde süt demir ve magnezyum düzeyi diğer ülkelerden daha düşük, kalsiyum fosfor ve sodyum düzeyi ise daha yüksek bulundu. Bebeklerin günde 80-120 kcal/kg enerji aldıkları varsayılarak yapılan hesaplamada demir ve magnezyum alımının yetersiz, kalsiyum ve fosfor alımının göreceli olarak daha iyi, sodyum ve potasyum alımının ise yeterli olduğu saptandı. Bebeklerin büyümeleri, ağırlık artımları ve baş çevresindeki artış Türk çocukları için geliştirilmiş persentil eğrileri üzerinde ortalama 50. persentili izledi ve A.S.'nün, yaşamın ilk 4 ayında büyüme için yeterli bir besin olduğu ve bebeklerin ilk 4 ayda A.S. ile beslenmesinin teşvik edilmesi sonucuna varıldı. A.S.'ndeki M.E.E. konsantrasyonlarının Türkiye için normal değerlerinin belirlenebilmesi için benzer çalışmaların farklı bölgelerde ve farklı sosyoekonomik düzeydeki annelerde tekrarlanması önerildi.