2020-12-022020-12-022014-03-04Yıbar, A. ve Çetin, E. vd. (2013). "Hayvan refahının et kalitesi üzerine etkileri". Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 32(2),31-37.1301-3173https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/144328http://hdl.handle.net/11452/14306Son birkaç yıl içinde hayvan refahı birçok ülkede ve Avrupa Birliği’nde önemli hale gelmiştir. Tüm etçi hayvanlar kesim öncesinde bazı düzeylerde stres yaşayabilmektedirler ve bu da et kalitesi üzerinde zararlı etkiler oluşturabilmektedir. Kesim öncesi koşullar ve taşıma, mezbahada bekleme, taşımada kullanılan araçlar, diğer müdahale işlemleri ve olumsuz mevsimsel koşullar gibi süregelen çevresel stres faktörleri hayvanlarda stres, çeşitli davranışsal değişiklikler ve bağışıklık sistemlerinin olumsuz yönde etkilenmesi gibi değişikliklere sebep olabilmektedir. Uygun olmayan kesim öncesi koşulların bir sonucu olarak kas glikojen depoları tükenmekte, bunun sonucunda karkas ve et kalite özellikleri (yüksek et Ph’sı, daha fazla su tutma kapasitesi, koyu et rengi ve sert et oluşumu) etkilenmektedir ve bu yüzden ekonomik kayıplar oluşmaktadır. Ekonomik ve kalite kayıplarını önlemek için kesim öncesi hayvan refahı uygulamalarına dikkat edilmelidir.In the last few years animal welfare has become an important issue in many countries and the European Union. All meat animals will experience some level of stress prior to slaughter and this in turn, may have detrimental effects to meat quality. Pre-slaughter conditions and continued environmental stressors such as duration of transportation, waiting time in slaughterhouse pens, the models of vehicles used for transportation, extra handling procedures, adverse seasonal conditions can potentially stress animals and consequently, alter behavioural or immune responses. As a consequence of the improper pre-slaughter conditions, muscle glycogen reserves are depleted before slaughter, which may result in carcass and meat quality characteristics (e.g., higher ultimate meat pH, greater waterholding capacity, darker meat colour and tougher meat) and therefore may cause economic loss. Animal welfare practices should be performed carefully in pre-slaughter period to avoid the quality problems and production lossestrinfo:eu-repo/semantics/openAccessHayvan refahıAnimal welfareKesim öncesi koşullarStresEt kalitesiPre-slaughter conditionsStressMeat qualityArticle3137322