Petrova, Svetla2024-05-062024-05-062023-08-16Petrova, S. (2023). Technology and composition of the mortar and origin of the stone and the smalta tesserae of the early christian mosaics from parthicopolis. the beginning of database on the ancient mosaics from middle strymon. Journal of Mosaic Research, 16, 431-445.1309-047Xhttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3495832https://hdl.handle.net/11452/41362The article presents the results of a study on the mortar and tesserae made of marble, sandstone, brick, and smalta in the mosaic pavement of the exonarthex of Basilica No. 2 in Parthicopolis. This basilica served as an important episcopal center in the province of Macedonia I. The methods employed include macro- and microanalysis, as well as SEM-EDS and XRD analysis of the mineral phases. It has been established that the mosaic was laid on a mortar layer without a statumen and rudus. The study of the mortar revealed the presence of a fine fraction among the tesserae, as well as lumps of lime in the mortar composition, which were reinforced with a fine brick powder. The brick and stone tesserae, including marble and sandstone, originated locally, while the smalta used for the glass tesserae was imported, possibly undergoing secondary processing on-site. The analysis of the smalta composition identified several technological processes, including secondary heating, a significant presence of small air bubbles, and unwanted crystalline impurities. These phenomena likely occurred during the melting, molding, annealing, or secondary processing of sodium-lime-silicate glass. This suggests the possibility of imported manufactured production being remade in situ, demonstrating the utilization of local materials and techniques. The study revealed that the mosaicists possessed a profound understanding of the craft, including a deep knowledge of the underlying processes and a diverse range of technical skills. With this expertise, they were able to successfully achieve the desired result by utilizing local materialsBu makale, Makedonya I eyaletinde önemli bir piskoposluk merkezi olan Parthicopolis’teki 2 numaralı bazilikanın ekzonarteksinin mozaik döşemesinin mermer, kumtaşı, tuğla ve smaltadan yapılmış harç ve tesseralarının incelenmesinden elde edilen sonuçları sunmaktadır. Uygulanan yöntemler makro ve mikro analizdir, ayrıca mineral fazların SEM-EDS ve XRD analizi yöntemleri de kullanılmıştır. Mozaiğin, statümen ve rudus içermeyen harç tabakası üzerine döşendiği tespit edilmiştir. Harcın incelenmesi, tesseralar arasında ince bir fraksiyonu, harcın bileşimindeki kireç topaklarını ve ince bir tuğla tozu ile güçlendirildiğini ortaya koymaktadır. Mermer ve kumtaşından tuğla ve taş tesseralar yerel kökenlidir ve cam tesseralar için smalta, muhtemelen sahada ikincil işlemden geçirilerek ithal edilmiştir. Smaltanın bileşiminde şu teknolojik süreçler tespit edilmiştir: ikincil ısıtma, büyük miktarda küçük balon, eritme, kalıplama, tavlama veya sodyum-kireç-silikat camın ikincil işlenmesi sırasında istenmeyen kristalin safsızlıklar. Bu durum, yerinde yeniden üretilen mamul üretimin ithal edilme olasılığını ortaya koymaktadır. Çalışma, mozaikçiler hakkında, süreçlerin özü, yerel malzemeler kullanarak istenen sonucu elde etmeyi başardıkları zengin teknik beceri cephaneliği hakkında çok derin bir bilgi birikimi oluşturmuştur.eninfo:eu-repo/semantics/openAccessMosaicsMortarTesseraeLocal production and importProvenanceMozaiklerHarçTesseralarYerel üretim ve ithalatKökenArticle431445162619-9165