Uzar, HanifeKaradoğan, EdaÇakır, Banu2024-12-192024-12-192024-06-10https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3842726https://dergipark.org.tr/tr/pub/uutfd/issue/87616/1463926https://hdl.handle.net/11452/49032Epidemiyoloji “sağlık araştırmaları yöntem bilimi” olarak tanımlayıcı, analitik ve deneysel araştırma tasarımları ile farklı amaçlara yönelik kanıta dayalı bilgi üretmek için sağlık çalışanlarının vazgeçilmez araçlarındandır. Her sağlık çalışanı hastasına en güncel, akılcı ve uygun bakımı sunmak için araştırma sonuçlarını okumak ve hastası için kullanılabilirliğini değerlendirmek ihtiyacı duyar ki, bu nedenle temel epidemiyoloji bilgisi çalışma alanından bağımsız tüm sağlık çalışanları için gereklidir. Tanımlayıcı epidemiyoloji yöntemler içinde en yaygın kullanılan araştırma başlığı olup, bir hastalığın veya sağlık durumunun kişi, yer ve zamana göre dağılımını inceler; ileri incelemeler için hipotez yaratmaya yarar. Araştırma tasarımı tanımlayıcı olmasa dahi tüm epidemiyolojik araştırmalarda ilk analitik adımlar tanımlayıcı özelliktedir; makale ve raporların ilk tabloları sık olarak etkenle karşılaşan ve karşılaşmayanlar, müdahale/vaka veya kontrol grubunun tanımlayıcı özelliklerini veren, grubu tanımlayan tablolardır. Bu şekilde hem çalışma grubu tanımlanmış olur, hem de sağlık çalışanı araştırma bulgularının kendi hasta grubu için uygunluğunu değerlendirebilir. Eski yıllardaki yaygın görüşün aksine tanımlayıcı araştırmalarda da analitik çalışmalarda olduğu gibi çok değişkenli analizler yapılabilmektedir. Tanımlayıcı araştırmalarda kullanılan çok değişkenli analizler ilişkileri, olası karıştırıcı faktörleri ve etkileşimleri inceleyebilmek için yararlıdır. Öte yandan, ayarlanmış ölçütlerin nedensellik tartışması yapılmadan sunulması önemlidir; bu incelemeler hipotez yaratma/tarama amaçlı olup, iç geçerlilik ve genellenebilirliği kısıtlı olacaktır. Bu derleme ile, sadece tanımlayıcı epidemiyolojik çalışmalar tasarlarken değil, araştırma sorusu belirlerken ve çalışma tasarımından bağımsız olarak ilk adım analizleri yaparken sağlık çalışanına yol gösterici olmak ve tanımlayıcı adımlarda doğru yöntemsel yaklaşımlar konusunda okuyucuya sistematik bir bakış açısı kazandırmak amaçlanmıştır. Okuyucunun tanımlayıcı araştırma yaparken kaçınılması gereken hataları değerlendirip önleyebilmesi için sık yapılan hata kaynakları sunulmuştur.Epidemiology, as the "methodology of health research," is an essential tool for health professionals to produce evidence-based information for various purposes through descriptive, analytical, and experimental research designs. All health professionals need to read research and evaluate its applicability to their patients in order to provide the most current, rational, and appropriate care to their patients; therefore, a basic knowledge of epidemiology is essential for all health professionals, regardless of specialty. The most common research method, descriptive epidemiology examines the distribution of a disease or condition by person, place, and time; it's used to generate hypotheses for further study. Even if the study design is not descriptive, the first analytical steps in all epidemiologic studies are descriptive. The first tables in articles and reports are often descriptive tables showing the descriptive characteristics of the intervention/case or control group. This defines the study population and allows the clinician to assess the relevance of the research to their patient population. Contrary to popular belief, multivariate analysis can be used in both descriptive and analytical research. Multivariate analyses used in descriptive research are useful for examining associations, possible confounders, and interactions. On the other hand, it is important that adjusted measures are presented without discussion of causality; these reviews are for hypothesis generation/screening and will have limited internal validity and generalizability. This review aims to guide health professionals not only in designing descriptive epidemiologic studies, but also in identifying research questions and conducting initial analyses, regardless of study design, and to provide the reader with a systematic perspective on the correct methodological approaches in descriptive steps. Common sources of error are presented so that the reader can evaluate and avoid errors that should be avoided when conducting descriptive research.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessEpidemiyolojik araştırmalarHata kaynağıKontrol listesiBiasChecklistEpidemiologic studiesArticle33934650210.32708/uutfd.1463926