Üstün, Berkay2024-04-192024-04-192023-03-16Üstün, B. (2023). "From Gestalt to pattern in post-war American aesthetic theory: The works of Rudolf Arnheim and György Kepes". Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(45), 597-610.https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosbilder/issue/78968/1233286https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2887672https://hdl.handle.net/11452/41196The following article is an inquiry into the aesthetic valences of the concept of pattern as informedby the contrasting frameworks of Gestalt psychology and information theory. On the trail of itsobject, it evokes the historical context of the Post-War American aesthetic theory and technologicalculture and enters into a critical dialogue with texts by its main interlocutors Rudolf Arnheim andGyörgy Kepes. The article demonstrates that both theorists grapple with the challenges issued byadvances in computation and the epistemological implications of visions of data processing (evenmachine learning research) ascendant in their time. The discussion has a philosophical orientationin paying particular attention to matters of abstraction underlying patterns, the temporality ofpattern formation, and the dimension of subjectivity; it highlights the fundamental oppositionsbetween discrete and holistic coding, as well as quality and quantity. Finally, in its departure fromKepes’s intervention in the relationship between science and art, the article situates the question ofpattern in the context of the history of science, putting it in contact with influential treatments ofobjectivity in the discourse of Lorraine Daston and Peter Galison, but more critically, in the workof Donna Haraway.Bu makale örüntü olarak bilinen kavramın ortaya çıkardığı estetik sorunları tanımlamaya çalışıyor ve bu projede karşısında iki rakip kavram çerçevesi ya da kuram buluyor: Gestalt psikolojisi ve enformasyon teorisi. İkinci Dünya Savaşı sonrası Amerikan sanat kuramı ve teknoloji kültürünü bağlam olarak alarak, Rudolf Arnheim ve György Kepes’in metinleriyle eleştirel bir diyaloğa girişiyor. Makale iki kuramcının da tanığı oldukları bilişim alanındaki ve veri temelli bilgi kuramlarındaki ilerlemelerle (makine öğrenmesi dâhil olmak üzere) ciddi bir hesaplaşmaya girdiklerini gösteriyor. Felsefi sorunlara vurgu yaparak örüntünün temelinde yatan soyutlama meselesinin, zamansallığın ve öznellik boyutunun üzerine eğilirken, temel karşıtlıklar olan ayrık ve bütünsel kodlama ile nitelik ve niceliğin oyununa da dikkat çekiyor. Son olarak, Kepes’in sanat ve bilim arasındaki ilişkilere müdahalesinden yola çıkarak, örüntü sorununu bilim tarihi alanında yürütülen nesnellik tartışmaları bağlamına yerleştiriyor, bu noktada da Lorraine Daston ve Peter Galison’ın; ama özellikle de Donna Haraway gibi yazarların önemli çalışmalarından yararlanıyor.eninfo:eu-repo/semantics/openAccessPatternPattern recognitionPerceptionVisualityIsomorphismÖrüntüÖrüntü tanımaAlgıGörsellikİzomorfizmArticle5976102445https://doi.org/10.21550/sosbilder.1233286