1990'lı yıllarda Türkiye'nin ve Yunanistan'ın Balkanlar politikalarının analizi

Abstract

Bu çalışmada Türkiye'nin ve Yunanistan'ın Balkanlar'a yönelik politikaları karşılaştırmalı analiz metoduyla incelenmiştir. Türkiye'nin ve Yunanistan'ın dış politikalarında en net şekilde göze çarpan husus iki devletin de uluslararası konjonktürün etkilerine açık dış politika anlayışına sahip olmasıdır. Buna bağlı olarak Türkiye'nin ve Yunanistan'ın tarihsel süreç içerisinde Balkanlar'a yönelik politikaları dönemin uluslararası konjonktürünün de etkisiyle ele alınmıştır. Balkanlar, bölgenin iki önemli aktörü olan Türkiye ve Yunanistan için kayda değer bir yere sahip olmakla birlikte Balkanlar'da meydana gelen çatışma ve krizler Türkiye ve Yunanistan için ulusal güvenlikleri açısından tehdit olarak algılanmıştır. Bu nedenle Türkiye ve Yunanistan için bölgede barışın ve istikrarın korunması önemli olmuştur. Soğuk Savaş dönemi boyunca uluslararası sistemdeki ideolojik bölünmüşlüğün en yoğun hissedildiği bölge olan Balkanlar'da Türkiye'nin ve Yunanistan'ın benimsedikleri politikalar uluslararası konjonktürün etkisi altında şekillenmiştir. Bu dönemde Balkanlar'ın komünist rejimlerin etkisinde olması Batı Bloku politikaları benimseyen Türkiye'nin ve Yunanistan'ın bölgeye yönelik politikalarını sınırlandıran önemli bir unsur olmuştur. Bu nedenle Türkiye'nin ve Yunanistan'ın Soğuk Savaş dönemi boyunca izledikleri sıkı blok politikaları komünist rejimleri benimseyen Balkan devletleriyle ilişkilerini belirli bir mesafede tutmuştur. 1989 yılında Balkanlar'da komünist rejimlerin yıkılması ve 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte Balkanlar'da yeni bir dönemin başlaması, bölgede kanlı çatışmalara sebep olmuştur. Soğuk Savaş sonrası dönemde Balkanlar'da yaşanan gelişmelerde Türkiye'nin ve Yunanistan'ın izledikleri politikalar da farklılıklar göstermiştir. Türkiye Batılı aktörlerle uyumlu politikalar yürütürken, Yunanistan ise Soğuk Savaş dönemi güvenlik algılayışını 1990'lı yılların ilk yarısı boyunca devam ettirmiş ve bu durum Batılı aktörlerle ilişkilerine de olumsuz yansımıştır.

In this study, the policies of Turkey and Greece towards the Balkans have been examined by using a comparative analysis method. The most noticeable aspect in the foreign policies of Turkey and Greece is that both states have an open understanding of foreign policy, which is influenced by the international conjuncture. Accordingly, the policies of Turkey and Greece towards the Balkans throughout the historical process have been examined by taking into account the influence of the international conjuncture of the period. The Balkans hold a significant place for Turkey and Greece that are two important actors of this region. In addition to this, the conflicts and crises occuring in the Balkans have been perceived as a threat to Turkey and Greece in terms of their national security. Therefore, the preservation of peace and stability in the region has been important for Turkey and Greece. During the Cold War period, the policies adopted by Turkey and Greece were shaped under the influence of the international conjuncture in the Balkans, which was the region where idological divisions in the international system were most intensely felt. During this period, the fluence of communist regimes in the Balkans served as a significant factor that limited the policies of Turkey and Greece, which embraced the policies of Western Bloc towards the region. Therefore, the strict bloc policies pursued by Turkey and Greece during the Cold War period kept their relations with Balkan states that embraced communist regimes at a certain distance. The collapse of communist regimes in 1989 and the dissolution of the Soviet Union in 1991 began a new era in the Balkans, which led to bloody conflict in the region. In the after the Cold War period, Turkey and Greece have showed differences in their policies towards the developments in the Balkans. While Turkey has pursued policies in line with Western actors, Greece has maintained the perception of its security in Cold War during the first half of the 1990s, which has had negative implications for its relations with Western actors.