Gıdalardan bulaşabilen bağırsak patojeni bakterilerin gelişmesine bazı baharatların etkileri

Loading...
Thumbnail Image

Date

2001-07-24

Authors

Yıldırım, Ayşegül

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Uludağ Üniversitesi

Abstract

Çok eski çağlardan başlayarak, İnsanlar tarafından gıda katkısı olarak kullanılan baharatların antİoksidan ve mikroorganizmalara karşı koruyucu etkileri belirlenmiştir. Buna rağmen baharatlar gıdalarda dayanıklılığı artırmaktan çok, lezzet kazandırmak amacıyla kullanılmıştır. Ancak son yıllarda beslenme bilincinin gelişmesi sonucu yapay gıda katkıları yerine, dayanıklılık kazandırmak için de doğal koruyucuların kullanılmasına yönelinmesi dikkatleri yeniden baharatların bu etkisine çekmiştir. Bu yeni eğilim sonucu baharatların antİmİkrobîyal etkileri üzerinde yapılan araştırmalarda daha çok su dışındaki çözücülerle elde edilen özütler, hatta tümden arıtılmış bazı bileşenlerle çalışılmıştır. Bu araştırmada baharatların ya doğrudan kendi öz suları veya sulu özütlerİ kullanılarak gıdalardaki uygulamaya bağlı kalınması amaçlanmıştır. Bu amaçla gıdalarda yaygın kullanımı olan, kekik, nane, hardal, sarımsak, soğan, taze acı biber, pul biber (isot), rezene, anason, kimyon ve kantaron materyal olarak seçilmiş ve bunların bağırsak kaynaklı patojenler olan Salmonella Typhimurium, Escherichia coli, Enterobacter aerogenes, Listeria monocytogenes ve Yersinia enterocolitica üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırmada tüp seyreltme ve disk difüzyon yöntemleri uygulanmış ve bu İki yöntem bulgularının örtüşmedİklerİ saptanmıştır. Tüp seyreltme yöntemine göre engelleyici etkinin, baharat çeşidine, derişimine ve etki süresine bağlı olarak değiştiği belirlenmiştir. Her iki yöntemle elde edilen bulgulardan sarımsağın test materyali tüm bakteri türlerinin gelişmesini engelleyici etkiye sahip olduğu anlaşılmıştır. Araştırma materyali bakteriler arasında, kullanılan baharatlara en duyarlı türün Yersinia enterocolitica, baharatlara en dayanıklı türün ise Salmonella Typhimurium olduğu saptanmıştır.
Although spices, which have been used as food additives from ancient times, are well known fbr their preservative and antioxidant properties. But they are currently used with the primary purpose of enhancing the flavour of foods rather than extending shelf life. Howevcr, the preservative action of spices has recently gaİned great attention and a trend has been observed usİng natural substances rather than synthetİc food additives. Being inspired of this, many previous studies dealed with the antimicrobial activities of solvent extractives or totally purified compounds of spices. Present work dealed with the antibacterial effects of saps or water extractives of spices and aimed to be affıliated with normal food processes. So different spices, (thyme, mint, mustard, garlic, onion, fresh cayenne pepper, dried cayenne pepper, fennel, anise, cumİn and centaury) whİch are frequently used in foods selected as research materials and their antibacterial effects on 5 different İntestine pathogens (Salmonella Typhİmurium, Escherichia coli, Enterobacter aerogenes, Listeria monocytogenes and Yersinia enterocolitica) were evaluated. Two different methods (disc diffusion and minimum inhibitory concentration methods) were used for the evaluation of antibacterial activity, but it was determined that results of this methods were not matching with each other. According to minimum inhibitory concentration method results, inhibitory effect varİed wİth the types and concentrations of spices and interaction periods. Results obtaîned from both methods showed that, garlic İnhibited the growth of ali test mîcroorganİsms. Among ali the bacteria tested, Yersinia enterocolitica was the most sensitive and Salmonella Typhİmurium was the most resistant one.

Description

Keywords

Baharat, Bağırsak patojenleri, Bakteri, Engelleyici etki, Spice, Intestine pathogens, Bacteria, Inhibitory effect

Citation

Yıldırım, A. (2001). Gıdalardan bulaşabilen bağırsak patojeni bakterilerin gelişmesine bazı baharatların etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.