Kimyasal olarak modifiye edilmiş bor minerali zenginleştirme prosesinde açığa çıkan atıkların sulu çözeltilerinden Acid Blue-113 boyarmaddesinin uzaklaştırılmasında adsorban olarak kullanılabilirliğinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada üleksit minerali zenginleştirme prosesi atıkları (BA (bor atığı) ) kullanılarak anyonik Acid Blue -113 boyar maddesinin kesikli ve sürekli sistemde sulu çözeltilerinden uzaklaştırılması araştırılmıştır. Adsorpsiyon kapasitesi üzerine pH, başlangıç boya derişimi, temas süresi ve sıcaklık gibi parametrelerin etkisi incelenmiştir. Tezin birinci bölümünde kesikli sistem çalışmaları yapılmış deneysel sonuçlar, kinetik, termodinamik ve izotermal analizlerle değerlendirilmiştir. KBA’nın (kimyasal olarak modifiye edilmiş bor atığı ) BA’ya kıyasla daha yüksek boyar madde giderim kapasitesine sahip olduğu belirlenmiştir. Adsorpsiyon deneylerinde en uygun pH değeri 3, temas süresi ise 60 dakika olarak tespit edilmiştir. BA için adsorpsiyon kapasitesi 99,158 mg/g, KBA için ise 99,752 mg/g olarak bulunmuştur. Ayrıca, bu süreç yalancı ikinci dereceden denklem ve Freundlich izoterm modeli ile uyumlu bulunmuştur. Sürekli sistem çalışmalarında ise kolon yüksekliği sabit tutularak BA’nın farklı konsantrasyonlarda doygunluk süresi ve sabit konsantrasyonda yapılan çalışmalarda BA ve KBA’nın doygunluk süresi araştırılmıştır. Sonuçlar, adsorpsiyon kapasitesinin artma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Acid Blue-113 boyar maddesinin adsorpsiyonunun kendiliğinden gerçekleşen ve ekzotermik bir süreç olduğu sonucuna varılmıştır.

In this study, the removal of anionic Acid Blue-113 dyestuff from aqueous solutions in batch and continuous system was investigated by using urlexite mineral beneficiation process tailings (BA). The effects of parameters such as pH, initial dye concentration, contact time and temperature on adsorption capacity were investigated. In the first part of the thesis, batch system studies were carried out and experimental results were evaluated by kinetic, thermodynamic and isothermal analyses. It was determined that KBA (chemically modified boron waste) has higher dyestuff removal capacity compared to BA. In adsorption experiments, the optimum pH value was determined as 3 and contact time as 60 minutes. The adsorption capacity was found to be 99,158 mg/g for BA and 99,752 mg/g for KBA. In addition, this process was found to be compatible with the pseudo-second order equation and Freundlich isotherm model. In continuous system studies, the saturation time of BA at different concentrations by keeping the column height constant and the saturation time of BA and KBA at constant concentrations were investigated. The results showed that the adsorption capacity tended to increase. It was concluded that the adsorption of Acid Blue-113 dyestuff is a spontaneous and exothermic process.