Browsing by Author "Eren, Hüseyin Aksel"
Now showing 1 - 20 of 67
- Results Per Page
- Sort Options
Item Afterclearing by ozonation: a novel approach for disperse dyeing of polyester(Wiley, 2006) Eren, Hüseyin Aksel; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 7003950739A set of trials has been conducted to examine the efficiency of ozonation afterclearing on poly(ethylene terephthalate) fibres dyed with disperse dyes. The afterclearing process was performed in neutral distilled water at room temperature with 12.8 +/- 0.3 mg/min ozone at 400 ml/min ozone gas flow rate. The results indicate that 1 min ozonation time is adequate to achieve wash fastness results comparable with conventional reduction clearing without significant colour yield losses. Ozonation periods greater than 1 min not only caused significant colour yield losses, but also caused a severe decrease of the breaking load of the fabric. The advantages of ozonation afterclearing are: savings in energy and time, as it is performed at room temperature for only 1 min, and decrease of environmental load as it avoids the use of the harsh chemicals used in conventional reduction clearing.Item Afterclearing of disperse dyed polyester with gaseous ozone(Wiley, 2012-04) Eren, Hüseyin Aksel; Öztürk, Dilek; Eren, Semiha; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 7003950739; 56357083100The efficiency of ozone treatment for the clearing of disperse dyed polyethylene terephthalate fibres has been examined. The ozone treatment for the clearing of the dyed samples was performed by blowing the ozone gas from the ozone generator on to the wet fabric samples. The results indicated that 3- and 5-min ozonation times were appropriate to achieve comparable wash fastness results with conventional reduction clearing without significant colour differences (?E* value) for the samples dyed with CI Disperse Yellow 23 and CI Disperse Blue 79, respectively; however, the ozonation time had to be increased to 15 min for CI Disperse Red 82. Tensile strength tests and scanning electron microscopy analysis indicated that the ozone treatment did not cause any severe damage to the fabrics. Ozone treatment for the afterclearing of disperse dyed polyester fabric can lead to energy and time savings and environmental load reduction when compared with conventional reduction clearing. This study tested a new method of ozone application for clearing of disperse dyed polyester by blowing ozone directly on to the fabric samples. This new method of application has the advantage of being readily adoptable for continuous treatment lines and lower water consumption.Publication An investigation of process parameters on colour during the dyeing of polyester in supercritical carbon dioxide media(Wiley, 2021-05-27) Yiğit, İdil; Eren, Semiha; Özcan, Hande; Avinç, Ozan; Eren, Hüseyin Aksel; YİĞİT, İDİL; EREN, SEMİHA; EREN, HÜSEYİN AKSEL; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü; 0000-0002-1552-8612; 0000-0003-3908-5139; AFL-4209-2022; JCE-9094-2023; AEQ-0877-2022; AEQ-0877-2022Innovative supercritical carbon dioxide (scCO(2)) treatment conditions in fluidised media technology were examined for polyester dyeing. The different dyeing processes in scCO(2) media were carried out under a constant dyeing temperature of 120 degrees C (at pressures ranging from 9 to 29 MPa), a constant pressure of 25 MPa (at dyeing temperatures ranging from 40 to 140 degrees C) and a constant density range of 500-550 kg/m(3) (at combinations of dyeing temperatures ranging from 80 to 130 degrees C and dyeing pressures ranging from 18 to 28 MPa). The constant dyeing temperature, constant dyeing pressure and constant density (120 degrees C, 25 MPa, 500-550 kg/m(3), respectively) were selected according to the best results in the literature and recommendations from industrial applications for polyester dyeing in scCO(2) media. The different conditions of the studied parameters and their influence are discussed. Colour difference (Delta E) and colour strength (K/S), as well as washing fastness and bursting strength properties, were investigated and compared. Acceptable colour properties (similar to those for standard [control reference] fabric: dyed in scCO(2) media at 120 degrees C, 25 MPa pressure and 506 kg/m(3) density for 90 minutes) on polyester fabric, with commercially acceptable and quite high washing fastness levels and comparable bursting strength values (similar to those for standard fabric without significant or drastic strength loss), could be achieved with the following scCO(2) dyeing processes: at a lower dyeing pressure with the same dyeing temperature (in scCO(2) media at 120 degrees C, 21 MPa pressure and 423 kg/m(3) density for 90 minutes), at a lower dyeing temperature with the same dyeing pressure (in scCO(2) media at 100 degrees C, 25 MPa pressure and 588 kg/m(3) density for 90 minutes) and at both a lower dyeing pressure and a lower dyeing temperature with a constant density range of 500-550 kg/m(3) (in scCO(2) media at 110 degrees C, 24 MPa pressure and 526 kg/m(3) density for 90 minutes). Satisfactory and successful dyeing properties and performance similar to polyester fibre dyed under standard scCO(2) dyeing conditions with less energy consumption could be achieved with the correct scCO(2) dyeing process parameter optimisation. For instance, the dyeing process in the scCO(2) environment at the same dyeing temperature with the standard scCO(2) dyeing process (at 120 degrees C), but with a lower dyeing pressure (at 21 vs 25 MPa), resulted in a 17 kWh decrease in energy consumption. In conclusion, it is very important to choose the correct dyeing pressure to obtain level dyeing in the polyester dyeing process carried out in a scCO(2) environment and to achieve a reduction in energy consumption during dyeing in a scCO(2) medium.Item Application of ozone gas for the stripping of fabric ink-jet-printed with reactive dyes(Wiley, 2017-07-17) Kıçık, Hülya; Eren, Hüseyin Aksel; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 57195368809; 7003950739In this study, a novel process utilizing ozone was carried out for colour stripping of fabrics misprinted with reactive dyes in ink-jet machines. The results of ozone applications were compared with conventional colour stripping process performed by thiourea dioxide (TUDO) and soda ash. In trials, cotton-based and viscose-based woven fabrics were used as these fabrics were the most utilized at the textile mill in which this study was performed. Different ozone treatment times (30, 45, 60 or 90 min) were tested to find optimum process time and it was found that process times depended on fabric type. Particularly, colour stripping on high density and thick fabrics were harder than low density and thin fabric types. Fabric strengths, whiteness indexes and chemical oxygen demand (COD) values were measured. Also energy, chemical and water consumptions were calculated. Consequently, it was found that the reduction of the COD value of effluent was up to 98%. The calculations showed that the savings in time and cost in ozone treatment were up to 77%. Satisfactory colour stripping and tensile strengths were achieved.Item Aşındırma baskıda ozon kullanımı(Uludağ Üniversitesi, 2017-12-15) Yiğit, İdil Yetişir; Eren, Hüseyin Aksel; Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı.Tekstil endüstrisinde güncel problemlerden biri boyama ve baskı proseslerinin sebep olduğu kirliliktir. Bu sebeple tekstil terbiye işlemlerinde daha ekolojik, etkili ve ekonomik proseslerin geliştirilmesi üzerine yenilikçi çalışmalar yapılmaktadır. Tez çalışmasının amacı ozonlama ile aşındırma baskı yaparak yenilikçi bir yöntem sunmaktır. Çalışma için tasarlanan ozon etkileşim kamarasında üç farklı (% 60-% 40-% 25) nemlendirme oranında, su ve 5 farklı kıvamlaştırıcı (aljinat, etilen glikol, gliserin, keçiboynuzu unu ve metil selüloz) ile hazırlanmış sulu çözeltiler ile nemlendirilmiş boyalı kumaşlar, desenli şablon yardımı ile iki farklı ozon gaz akış oranı ve süresinde (5 l/dk. ve 5 dk. ve 10 l/dk. ve 10 dk.) doğrudan ozon gazı ile işleme tabi tutularak istenen desen bölgesi aşındırılmıştır. Kumaşların renk değerleri, haslık ve mekanik özellikleri, çevresel etkileri araştırılmış, görsel anlamda değerlendirilmesi yapılmıştır. Ölçümler sonucunda elde edilen veriler ozon gazı kullanarak yapılan aşındırma baskının umut verici olduğunu göstermiştir.Item Bazı tekstil proseslerinde konvansiyonel kimyasalların ozon ile ikamesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-08-04) Gündoğan, Seda; Eren, Hüseyin Aksel; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı.Çalışmada, bilinen en çevre dostu gaz olan, bu nedenle de içme suyu arıtma tesislerinde bile yaygın olarak kullanılan ozon gazının terbiye işletmesinde entegrasyonu ile özellikle viskon ve polyester terbiye işlemlerinde kullanılması sayesinde gerek çevreye zararlı atıkların salınımının azaltılması gerekse de enerji tasarrufu sağlayan yenilikçi bir teknoloji geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, çalışma kapsamında temin edilen numune kumaş boyama makinesine (laboratuar tipi tekstil terbiye makinesi) ozon jeneratörü entegre edilerek deneysel çalışma düzeneği kurulmuştur. Bu düzenekle, kumaş formundaki malzemeler; viskonda ağartma, polyesterde ve viskonda boyama sonrası yıkama amacıyla amacıyla ozonlanmıştır. Ozonlama proses parametreleri optimize edilerek endüstriyel boyutta kullanılabilir bir teknoloji geliştirilmiştir. Yenilikçi teknoloji ile su, enerji ve zaman tasarrufu ile birlikte çevresel yükte azalmalar sağlanmıştır. Çalışma, 00688.STZ.2010-2 Tekstil Terbiye İşletmesinde Ozon Kullanımı Entegrasyonu San-Tez projesi kapsamında desteklendiği için, tüm deneysel çalışmalar proje ortağı firma Akbaşlar Tekstil Enerji San. Ve Tic. A.Ş. Boya Baskı İşletmesinde gerçekleştirilmiştir.Item Boyama atık suyunun ozonlanarak boyamada tekrar kullanılması(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-03-28) Basrık, Cansu; Kutlay, Kadriye; Değirmenci, Nejla; Yiğit, İdil; Eren, Semiha; Eren, Hüseyin Aksel; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 0000-0002-1552-8612; 0000-0002-2326-686X; 0000-0003-3908-5139Dünyadaki temiz su kaynaklarının tükenmesi nedeniyle; suyun daha az kullanılması ya da tekrar kullanılabilir hale gelmesi doğal kaynakların sürdürülebilirliği açısından çok önemlidir. Bu nedenle yüksek miktarda su kullanılan sektörlerde su tasarrufu sağlanma konusunda çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada; dispers boyama sonrası oluşan atık suyun ozonlanarak tekrarlı kullanımını sağlamak amaçlanmıştır. Boyama sonrasında toplanan atık su ozonlandıktan sonra tekrar poliester ipliklerin boyanması için kullanılmıştır. Bu işlem toplamda 3 döngü şeklinde devam etmiştir. Atık sular 45 dakika süreyle 5 l/dk ozon akış hızında ozonlanmıştır. Her döngüde ozonlanmış su ile boyama yapılmış, boyanmış numunelerin renk farkı, kopma mukavemeti (kN) ve haslık değerleri, elde edilen suların ise KOİ (mg/l) ve atık su absorbansı(nm) değerleri ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlar; ozonlamanın atık sularda renk sökme için kullanılabilir bir yöntem olduğunu aynı zamanda rengi sökülmüş sular ile numune rengine zarar verilmeden tekrar boyama yapılabileceğini göstermiştir.Item Boyamada kullanılan yardımcı kimyasal maddelerin reaktif boyama atık sularının ozonlanmasına etkileri(Uludağ Üniversitesi, 2007) Eren, Hüseyin Aksel; Kurcan, Pınar; Aniş, Pervin; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik-Mimarlık Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.Reaktif boyarmaddeler düşük fikse oranları nedeniyle atık suda yüksek seviyede renge neden olurlar. Atık sudan renk giderimi çalışmalarında kuvvetli bir oksidan olan ozon sıklıkla kullanılmaktadır. Ozonlama ile renk gideriminde pH, sıcaklık, ozon dozu ve mekanik karıştırma gibi faktörlerin yanında atık su bileşenleri de son derece önemli bir faktördür. Ozonlama çalışmaları sonuçlarının pratik şartlara uygunluğu açısından rengi giderilecek atık suda boyarmaddenin yanında bulunabilecek diğer kimyasal maddelerin etkilerinin bilinmesi gereklidir. Bu çalışmada, pratikte uygulanan proseslerde reaktif boyama banyosunda kullanılan alkali, tuz, ıslatıcı, kırık önleyici, köpük kesici ve iyon tutucu gibi yardımcı kimyasal maddelerin ozonlama yoluyla renk giderimi, ozon tüketim oranı ve KOİ giderimine etkisi CI Reactive Yellow 167 boyarmaddesi üzerinde incelenmiştir. Yardımcı kimyasal maddelerin tek tek kullanılmaları durumunda ozonlama ile renk giderimi üzerine belirgin bir etki görülmemiş, 30 dakikalık ozonlama çalışmaları sonucunda çıkış transmittans değeri %80 seviyesinde çıkmıştır. Bununla birlikte yardımcı kimyasal maddelerin tümü bir arada çözeltide kullanıldığında çıkış transmittans değeri %56 seviyesine gerilemiştir. Islatıcı içeren çözeltilerdeki ozon tüketim oranlarının %15-20 daha yüksek olduğu görülmüştür. Islatıcı maddenin atık KOİ yükünü yaklaşık olarak 2,5 kat artırdığı belirlenmiştir.Item Boyarmadde hidrolizinin reaktif boyama atık sularının ozonlama ile renk giderimine etkilerinin araştırılması(Ege Üniversitesi, 2007-02-22) Eren, Hüseyin Aksel; Kurcan, Pınar; Aniş, Pervin; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; AAH-3948-2021Ozon kuvvetli bir oksidandır ve tekstil atık sularının ozonlanması ile hem atık suyun rengi giderilmekte hem de organik kirlilik miktarı azaltılmaktadır. Fiske olmadan banyoda kalan oranının fazla olması nedeniyle reaktif boyarmaddeler ozonlama yoluyla renk giderimi çalışmalarında sıklıkla kullanılmışlardır. Literatürdeki çalışmalarda, numune reaktif boyarmadde çözeltileri gerçek boyama atık sularına benzetilmek için ozonlama öncesinde hidroliz edilmiştir. Reaktif boyarmaddelerin hidrolizi aslında bağ yapabilme kabiliyetleriyle ilgilidir. Bunun yanında; farklı araştırmacıların farklı hidroliz şartları uygulamaları hatta bir kısmının hidroliz yapmaması boyarmadde hidrolizinin ozonlama ile renk giderimi üzerine etkisi konusunda kafa karıştırıcıdır. Ozonlama ile renk giderimi çalışmalarında, gerçek boyama banyolarındaki boyarmaddenin hidroliz olma davranışını simüle etmek için deney çözeltilerine uygulanan boyarmadde hidroliz işlemininin gerekliliği üzerine literatürde yorum eksikliği görülmektedir. Bu çalışmada, CI Reactive Yellow 167 monoazo reaktif boyarmaddesinin ozonlama yoluyla renk gideriminde farklı sıcaklıklarda ve sürelerde, farklı alkaliler ile yapılan hidroliz işlemlerinin renk giderimine, ozon verimine ve KOİ giderimine etkisi karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Deney sonuçları hidroliz işleminin renk giderimi üzerinde ihmal edilebilir derecede küçük etkiye sahip olduğunu göstermiştir.Item Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Kataloğu 2021(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2022-03) Çelenk, Sevcan; Eren, Hüseyin Aksel; Kılıç, İlkerBu katalog, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nden 2021 yılında mezun olan öğrencilerin tez özetleri derlenerek oluşturulmuştur.Item Color removal of disperse blue dyes by ozonation(Ege Üniversitesi, 2013-07) Eren, Hüseyin Aksel; Yıldız, Dilek; Demir, Cevdet; Şahin, Saliha; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; Uludağ Üniversitesi/Fen-Edebiyat Fakültesi/Kimya Anabilim Dalı.; 0000-0003-1508-0181; 0000-0003-1508-0181; 0000-0002-9381-0410; AFR-1890-2022; ABA-2005-2020; AAH-2892-2021; 7003950739; 55864940200; 7003565902; 15027401600In this study, decolorization of three disperse dyes by ozonation was evaluated. The dyes assessed represent low (CI Disperse Blue 56), medium (CI Disperse Blue 60) and high (CI Disperse Blue 79) energy level dyes. UV-visible spectroscopy, HPLC-DAD and COD analysis were performed to follow the removal of color from effluent. The results indicated that color removal rates up to 100% and COD removal rates up to 68% could be achieved via ozonation. HPLC analysis and UV-vis analysis were performed for all of the dyes, and a degradation mechanism was proposed for CI Disperse Blue 79.Item Colour stripping of reactive-dyed cotton by ozone treatment(Wiley, 2016-08-25) Eren, Semiha; Gümüş, Buse; Eren, Hüseyin Aksel; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 55071792200; 57191478175; 7003950739Trials have been carried out to investigate the efficiency of ozone treatment in the colour stripping of reactive-dyed cotton fabrics. The trials were performed on a specially designed apparatus to inject ozone gas into the liquor passing through a perforated beam with fabric rolls on it, just like a beam dyeing machine with ozone venturi injection. Conventional reductive colour stripping was applied as the control treatment, and ozone treatment was applied for three different application times (15, 30, and 45 min). Trials were performed with seven selected reactive dyes having various chromophores and reactive groups. The results indicate that 45 min ozone treatment yielded the best colour stripping results among the three application times. Furthermore, the colour stripping percentages of the 45 min ozone treatment were higher for four of the tested dyes, the same for one of the tested dyes, and lower for two of the tested dyes compared with the control treatment, which consisted of conventional reductive colour stripping. Colour stripping of 90% and above was achieved for all samples of the 45 min ozone treatment. The chemical oxygen demand values of the colour stripping baths were compared: the average value of the 45 min ozone application baths was 105 mg l(-1), and it was 1993 mg l(-1) for the conventional reductive treatment baths. Consequently, a reduction in chemical oxygen demand of almost 94% was achieved by ozone treatment compared with conventional reductive treatment. The strength values of the fabrics after the respective treatments were similar, with a difference of only 3%.Item Comparison of different ultrasound support methods during colour and chemical oxygen demand removal of disperse and reactive dyebath solutions by ozonation(Wiley, 2012-12) Avinç, Ozan; Eren, Hüseyin Aksel; Erişmiş, Burcu; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 7003950739; 55389215800In this study, the effects of ozonation, ozonation with ultrasonic bath and ozonation with ultrasonic homogeniser processes on colour and chemical oxygen demand removal properties of disperse (CI Disperse Red 60, CI Disperse Blue 337) and reactive (CI Reactive Blue 171 and CI Reactive Blue 19) dyebath solutions with and without dyeing auxiliaries were investigated. Chemical oxygen demand (in mg/l) and colour (in Hazen) measurements of the studied dyebath solutions were determined. The ozonation process caused simultaneous chemical oxygen demand removal during decolorisation. However, the improvement in chemical oxygen demand reduction was less than of that on decolorisation. The application of the combination of ozonation with ultrasonic homogeniser is the most efficient process and creates a great time advantage over the other process types studied (ozonation alone and ozonation with ultrasonic bath) to reach the same colour and levels of chemical oxygen demand removal.Publication Comparison of the colour fading effects of sodium hypochlorite and ozone treatments(Wiley, 2021-05-31) Yiğit, İdil; Eren, Semiha; Karali, Recep; Yıbar, M. Fahri; Eren, Hüseyin Aksel; YİĞİT, İDİL; EREN, SEMİHA; EREN, HÜSEYİN AKSEL; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü,; 0000-0002-1552-8612; 0000-0003-3908-5139; AEQ-0877-2022; AFL-4209-2022; JCE-9094-2023Colour fading is a method that is used to achieve a vintage look in textile goods. It is desired by customers in the textile market. Additionally, customers demand that these types of products are produced by environmentally friendly methods. In this study, sodium hypochlorite and ozone were used as laboratory-scale colour fading reagents on dyed cotton fabrics. Cotton fabrics were dyed with four different primary colours: red, yellow, blue and black. Dyed fabrics were subjected to ozone and sodium hypochlorite treatment under different treatment conditions. Ozone was chosen as an alternative for comparison and it was applied at fixed flow rate (5 L/min) and time (10 minutes). Colour differences, chemical oxygen demand, bursting strength and energy, water and chemical consumptions were measured. The surface morphology was characterised by scanning electron microscopy. We can conclude that ozonation is effective in discharging colour from dyed fabric samples, and the colour-fading effect is uniform, like in sodium hypochlorite treatment. It was observed that both processes are similar in terms of strength and surface modification. Results showed a 90% cost reduction, 85% water conservation and a 26% chemical oxygen demand reduction.Item Comparison of the selected physical properties of elastane weft knitted fabrics before and after repeated launderings(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2019-01-24) Günaydın, Gizem Karakan; Çeven, Erhan Kenan; Eren, Hüseyin Aksel; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.It was aimed to investigate the influence of washing cycle and fabric type on stretching (%), unrecovered elongation (%) and elastic recovery properties of plain knitted fabrics made of different ground yarn types having the same elastane ratio (%). For the plain knitted fabrics; Elastane ratio was kept constant as 5% for all fabric types whereas the ground yarns were selected as 70% polyester 30% cotton vortex yarn, 70% polyester 30%viscon ring yarn, 70% polyester 30%cotton ring yarn, 100%viscon vortex and 100% cotton ring spun yarns respectively. Knitted samples were objected to repeated laundering and flat dried after each washing cycle. Fabric weight (g/m2 ) after the washing cycles of 1, 5 and 10 were premeasured. Fryma fabric extensometer device was used for determining the stretching ratios (%), unrecovered elongation (%) and elastic recovery (%) of the samples both in wale and course way. Two-Way ANOVA was performed in order to investigate the influence of washing cycle and fabric type on stretching (%) and unrecovered elongation (%) properties of the elastane knitted fabrics.Item Decolorisation of disperse dark blue 148 with ozone(IOP Publishing, 2017) Eren, Semiha; Yetişir, İ.; Eren, Hüseyin Aksel; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 55071792200; 57197810853; 7003950739The aim of this study is decolorisation of CI Disperse Dark Blue 148 dye by ozone treatment which is one of the most attractive alternatives for solving the problem of color in textile dyeing effluents. A venturi injection system added dyeing chamber for getting ozone from the ozone generator. And additive (acetic acid and dispersing agent) put in the dyeing. After the coloration, the experimental color, chemical oxygen demand (COD), pH, temperature (degrees C) and conductivity (mu S/cm) were measured. The results encourage the use of the system for decolorisation trials as well as dyebath effluent recycling.Item Dispers boyama atık suyunun ozonlama ile geri kazanımı ve tekrar kullanımı(Uludağ Üniversitesi, 2014) İyizaman, Öznur; Eren, Hüseyin Aksel; Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Tekstil Teknolojisi Anabilim Dalı.Bu çalışmada, endüstriyel polyester boyama prosesine ait atık suları renksizleştirmek için ozon kontakt tankında ozonlanma işlemi uygulanmıştır. Akbaşlar Tekstil A.Ş.'nin üretiminden alınan farklı miktarlarda ve türlerde dispers boyama atık suları, oda sıcaklığında bekletilip; kontakt tankta 40 dakikalık ozonlama işlemine tabi tutulmuştur. Dispers boyama atıksularının; ozonlama işlemi öncesi ve sonrası iletkenlik, sıcaklık, pH, KOİ ve absorbans değerleri karşılaştırılmış, renk giderim yüzdeleri hesaplanmıştır. Daha sonra ozonlanmış atık boyama banyoları ile yeniden boyama yapılmıştır. Dispers atık suyunun geri kazanılarak proseslerde tekrar kullanılabilmesi, bu kullanımda kumaşlar arasında renk farkı oluşmaması, geri kazanılmış suyla boyanmış kumaşların haslık değerlerinin işletme suyu ile boyananlarla denk olması ve atık yükünün azaltılması sağlanmıştır. Böylece kimyasal madde ve su tasarrufu, proses maliyetinde azalma, atık su arıtma yükünde azalma elde edilmiştir.Item Dye selection for alkaline one-step disperse/reactive dyeing of polyester/cotton blends(Amer Assoc Textile Chemists Colorists-AATCC, 2004-07) Eren, Hüseyin Aksel; Aniş, Pervin; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; AAH-3948-2021; 7003950739; 6505864579Dyeing of polyester/cotton fabrics with one-step processes leads to substantial savings in process time, water, and energy pollution. Alkaline dyeing is one alternative for one-step dyeing of polyester/cotton fabrics, but dye selection is a critical factor affecting the success of the process. Reactive dyes must be stable at high temperatures and disperse dyes must be stable in alkaline media and in the presence of electrolyte. In this study, the alkaline one-step dyeing process and the selection of appropriate reactive and disperse dyes have been discussed.Item The effects of ozone treatment on polylactic acid (PLA) fibres(Sage Publications, 2011-07) Avınç, Ozan; Wilding, Mike; Eren, Hüseyin Aksel; Uysal, Pınar; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 57078797600; 7003950739A set of knitted poly(lactic acid) (PLA) fabrics was ozonated at room temperature for periods ranging from one to 60 minutes in order to identify any accompanying effects on physical properties (specifically whiteness, water-absorbency, flexural rigidity and burst strength), fiber surface integrity or internal microstructure. A significant (ca. 6% after 10 minutes of treatment) initial increase in whiteness was observed, with longer treatment times producing little further change. The fabric's absorbency and flexibility both increased, the time of wetting having fallen by ca. 20% and the flexural rigidity by ca. 16%, respectively, after 10 minutes of treatment. Fabric strength remained virtually unaffected for short times (up to 10 minutes) of ozonation, although longer treatments caused a measurable drop (ca. 10% after 60 minutes). SEM imaging showed virtually no evidence for surface damage, even after 60 minutes of treatment, whereas peroxide treatment caused massive pitting of the fiber surface. Raman spectroscopy of the ozonated PLA fabrics indicated that the treatment had not affected the internal microstructure of the fibers. Our conclusion is that brief (no more than 10 minutes) room-temperature ozonation is potentially an effective, safe and low-energy alternative to conventional higher temperature peroxide treatment.Item The effects of ozone treatment on soybean fibers(Taylor & Francis, 2012) Avinç, Ozan; Wilding, Mike; Eren, Hüseyin Aksel; Uysal, Pınar; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 7003950739; 57078797600A set of knitted fabrics comprising soybean fibers was ozonated at room temperature for periods ranging from 2.5 to 300 minutes to identify any accompanying effects on either physical properties (specifically whiteness and burst-strength), fiber surface integrity or microstructure. A hydrogen peroxide treatment was applied to some of the fabric in order to provide a comparison. Ozonation was found to produce a promising increase in whiteness which, after the maximum exposure time, was significantly higher than was achieved using hydrogen peroxide.