Romatolojik hastalığı olan bireylerin sigaraya yönelik bilgi, tutum ve davranışları

Loading...
Thumbnail Image

Date

2015

Authors

Doğan, Akif

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Uludağ Üniversitesi

Abstract

İnflamatuar Romatizmal Hastalıklar (İRH) etyolojisi net bilinmeyen; genetik, otoimmünite ve çevrenin rol oynadığı düşünülen, kronik hastalıklardır. Genetik ve otoimmüniteyle ilgili yoğun çalışmalar olmasına karşın çevresel faktörleri araştıran çalışma sayısı azdır. Sigara, İRH etyopatogenezinde suçlanan faktörler arasında iyi bilinenlerdendir. Sigara, bazı İRH'ların gelişimine yatkınlık oluşturur, prognozlarını kötüleştirir ve İRH'lı hastalarda artmış hastalık aktivitesi, azalmış fiziksel fonksiyon ve kötü yaşam kalitesiyle ilişkilidir. Sigaranın bırakılması İRH yönetiminde en önemli değiştirilebilir yaşam tarzı faktörüdür. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji polikliniğine 20.02.2015-01.07.2015 tarihleri arasında başvuran İRH'lı olgulara 38 soruluk anket doldurtuldu. Hastaların 86'sı (%25,4) erkek, 252'si (%74,6) kadın; medyan yaşı 50 yıldı; 96'sı (%28,4) sigara içen; 56'sı (%16,6) bırakmış; 186'sı (%55) hiç içmemişti; 151'i (%44,9) sigaranın eklemlere zararı olduğunu; 136'sı (%40,5) hastalık belirtilerini artıracağını; 177'si (%52,7) sağlıklılara oranla kendilerinde Miyokart İnfakrtüsü (MI) ve Serebro Vasküler Olay (SVO) riskini daha fazla arttıracağını düşünmekteydi. Ortalama Fagerström Nikotin Bağımlılık Test (FNBT) skoru 2,67±2,6 idi. Katılımcıların 75'i (%81,5) sigara bırakmayı denemiş, 52'si (%71,2) başarılı olmuştu. Sigara içenlerin 57'sinin (%66,3) eklem ağrısı olduğunda sigara içtiği; 45'inin (%51,7) sigarayı iyi bir arkadaş olarak tanımladığı; 69'unun (%90,8) benzer hastalığı olanların sigarayı bırakması gerektiğini düşündüğü; 49'unun (%56,3) sigara bırakma konusunda aile hekimi, romatologu ve romatoloji hemşiresinden tavsiye aldığı saptandı. Sonuç olarak İRH'lı hastalarda sigara içme oranı yüksektir. Hastalık ilişkili bazı faktörler İRH'lı hastaların sigara bırakmasını engellemektedir. Eğitim, etkili ağrı tedavisi, stresle mücadelede yardım, sigarayı bırakma, sonrasında tekrar başlamamaları konusunda destek ve özel bırakma yöntemlerinin geliştirilmesi sigara bırakmayı kolaylaştırabilir. Diğer önemli faktörlerden Romatoloji çalışanlarının sigara bırakma programları konusunda bilgilendirilmesi ve hastaların takibinin sağlanmasıdır. İnflamatuar Romatizmal Hastalıklar (İRH) etyolojisi net bilinmeyen; genetik, otoimmünite ve çevrenin rol oynadığı düşünülen, kronik hastalıklardır. Genetik ve otoimmüniteyle ilgili yoğun çalışmalar olmasına karşın çevresel faktörleri araştıran çalışma sayısı azdır. Sigara, İRH etyopatogenezinde suçlanan faktörler arasında iyi bilinenlerdendir. Sigara, bazı İRH'ların gelişimine yatkınlık oluşturur, prognozlarını kötüleştirir ve İRH'lı hastalarda artmış hastalık aktivitesi, azalmış fiziksel fonksiyon ve kötü yaşam kalitesiyle ilişkilidir. Sigaranın bırakılması İRH yönetiminde en önemli değiştirilebilir yaşam tarzı faktörüdür. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji polikliniğine 20.02.2015-01.07.2015 tarihleri arasında başvuran İRH'lı olgulara 38 soruluk anket doldurtuldu. Hastaların 86'sı (%25,4) erkek, 252'si (%74,6) kadın; medyan yaşı 50 yıldı; 96'sı (%28,4) sigara içen; 56'sı (%16,6) bırakmış; 186'sı (%55) hiç içmemişti; 151'i (%44,9) sigaranın eklemlere zararı olduğunu; 136'sı (%40,5) hastalık belirtilerini artıracağını; 177'si (%52,7) sağlıklılara oranla kendilerinde Miyokart İnfakrtüsü (MI) ve Serebro Vasküler Olay (SVO) riskini daha fazla arttıracağını düşünmekteydi. Ortalama Fagerström Nikotin Bağımlılık Test (FNBT) skoru 2,67±2,6 idi. Katılımcıların 75'i (%81,5) sigara bırakmayı denemiş, 52'si (%71,2) başarılı olmuştu. Sigara içenlerin 57'sinin (%66,3) eklem ağrısı olduğunda sigara içtiği; 45'inin (%51,7) sigarayı iyi bir arkadaş olarak tanımladığı; 69'unun (%90,8) benzer hastalığı olanların sigarayı bırakması gerektiğini düşündüğü; 49'unun (%56,3) sigara bırakma konusunda aile hekimi, romatologu ve romatoloji hemşiresinden tavsiye aldığı saptandı. Sonuç olarak İRH'lı hastalarda sigara içme oranı yüksektir. Hastalık ilişkili bazı faktörler İRH'lı hastaların sigara bırakmasını engellemektedir. Eğitim, etkili ağrı tedavisi, stresle mücadelede yardım, sigarayı bırakma, sonrasında tekrar başlamamaları konusunda destek ve özel bırakma yöntemlerinin geliştirilmesi sigara bırakmayı kolaylaştırabilir. Diğer önemli faktörlerden Romatoloji çalışanlarının sigara bırakma programları konusunda bilgilendirilmesi ve hastaların takibinin sağlanmasıdır.
Inflammatory Rheumatic Diseases (IRD) is chronic diseases in which genetics, autoimmunity, and environment is thought to play a role. Although lots of studies are present about autoimmunity and genetic, few reports related to environmental factors have been published. Smoking is one of known factors in pathogenesis of IRD. Smoking predisposes to development of IRD, worsens course of the disease. It is associated with increased disease activity, reduced physical function and poor quality of life. Smoking cessation is the most important modifiable lifestyle factors in IRD management. The patients, who admitted to Uludag University Faculty of Medicine, Rheumatology Department between the dates 20.02.2015-01.07.2015, were asked to fill 38-item questionnaire. The study consisted of 338 patients; 86 male, 252 female. The median age was 50 years. 96 patients were smoker, 56 ex-smoked. 151 patients thought smoking was harmful for joints, 136 thought it worsened the symptoms and 177 thought it increased risks for myocardial infarction, cerebrovascular events compared to non-smokers. Mean Fagerstrom Test for Nicotine Dependence score was 2.67±2.6. Seventy-five patients tried to stop smoking, 23 failed. 57 stated they smoked when joint pain increased. 45 had defined cigarette as a good friend. Almost all smokers thought that the patients, who had their own diseases, should have stopped smoking. Only half of smokers were advised regarding smoking cessation by a health care provider. In conclusion, smoking rate is high in patients with IRD. Some diseases related factors make it difficult to quit smoking. It can facilitate smoking cessation to educate patients, maintain effective treatment of pain, help patients in coping with stress, develop disease-specific methods to quit, inform about passive smoking, and continue supporting after cessation. Other important issue is to provide health care providers in Rheumatology departments to advice the patients regarding smoking cessation programs and ensure follow up of the patients.

Description

Keywords

İnflamatuar romatizmal hastalıklar, Romatoid artrit, Psöriyatik artrit, Sigara, Inflamatory rheumatic diseases, Smoking, Rheumatoid arthritis, Psoriatic arthritis

Citation

Doğan, A. (2015). Romatolojik hastalığı olan bireylerin sigaraya yönelik bilgi, tutum ve davranışları. Yayınlanmamış uzmanlık tezi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi.