2001 Cilt 15 Sayı 2
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Open Access Elma ağaçlarının farklı sulama yöntemi ve programları altındaki üretim özelliklerinin belirlenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2001) Orta, A. Halim; Yüksel, A. Nedim; Akçay, M. Emin; Erdem, Tolga; Balcı, BelitTekirdağ Ziraat Fakültesi Uygulama Alanında 1997 ve 1999 yıllarında yürütülen bu çalışmada, farklı sulama yöntemi ve programlarının elma ağaçlarının verim ve kalite özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Araştırmada, deneme konularına sulama suyu yüzey ve damla sulama yöntemleri ile kullanılabilir su tutma kapasitesinin % 40 ve 70’i tüketildiğinde uygulanmıştır. Deneme süresince uygulanan sulama suyu miktarları ve ölçülen mevsimlik bitki su tüketimi değerleri damla sulama yönteminde yüzey sulama yöntemine göre ortalama olarak sırasıyla % 72.5 ve % 62.7 daha az olmuştur. Farklı konularda verim ve kalite özellikleri arasında istatistiksel olarak önemli bir fark oluşmamasına karşın, bu bulgular sulama suyu ve ölçülen bitki su tüketimi ile birlikte değerlendirildiğinde; genel olarak, damla sulama yöntemi daha iyi sonuç vermiştir. Sonuçta, Tekirdağ koşullarında elma ağaçlarının sulanmasında, damla sulama yönteminin kullanılması ve yöntemin esasına uygun olarak kullanılabilir su tutma kapasitesinin % 40’ı tüketildiğinde sulanmaya başlanması önerilmiştir.Item Open Access Artan miktarlarda uygulanan çinkonun mısır bitkisinin verim ve çinko alımı üzerine etkisi(Uludağ Üniversitesi, 2001) Özgüven, Nurşen; Katkat, A. Vahap; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Toprak Bölümü.Bu araştırma, toprağa artan miktarlarda uygulanan çinkonun mısır bitkisinin verim ve çinko alımı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla serada, Bursa ilinde 40 farklı yerden alınmış topraklar üzerinde mısır bitkisi yetiştirilmiştir. Denemede topraklara çinko 0, 2.5, 5 ve 10 ppm düzeylerinde ZnSO4 .7H2O şeklinde uygulanmış ve bitkinin kuru madde miktarı, çinko içeriği ve topraktan kaldırdığı çinko miktarı belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre araştırma konusu topraklara farklı düzeylerde uygulanan çinkonun etkisiyle mısır bitkisinin kuru madde miktarı, çinko içeriği ve topraktan kaldırılan çinko miktarında sağlanan artışlar istatistiki olarak % 1 düzeyinde önemli bulunmuştur. 10 ppm çinko uygulaması ile mısır bitkisinin kuru madde miktarı kontrole oranla ortalama % 37, çinko içeriği % 51 ve topraktan kaldırılan çinko miktarı % 110 oranında artmıştır.Item Open Access Bursa ili topraklarının verimlilik durumlarının toprak analizleri ile incelenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2001) Başar, Haluk; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Toprak Bölümü.Bu araştırma, Bursa ilinde değişik ürünlerin yetiştirildiği toprakların kimi verimlilik özelliklerini belirlemek için yapılmıştır. Bu amaçla, Bursa ilinin değişik yörelerinden toplam 1018 adet toprak örneği alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; incelenen toprakların, genellikle orta bünyeli, tuzluluk sorunu olmayan, hafif ve kuvvetli alkalin reaksiyonda, ve değişik miktarlarda kireç içerdikleri belirlenmiştir. İncelenen toprakların; % 56.49’unun organik madde, % 21.81’inin alınabilir P ve % 21.82’sinin ise alınabilir K içeriklerinin düşük ve çok düşük düzeylerde olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları, toprakların mevcut verimlilik durumlarının korunması veya iyileştirilmesi için üreticiler tarafından yeterli önlemlerin alınmasının gerektiğini göstermektedir.Item Open Access Bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin Bursa koşullarındaki adaptasyon ve stabilite yeteneklerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma(Uludağ Üniversitesi, 2001) Ayçiçek, Mehmet; Doğan, Ramazan; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi.Bursa koşullarında 1988-1996 yıllan arasında dokuz yıllık olarak yürütülen bu çalışmada bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin adaptasyon ve stabilite yetenekleri belirlenmeye çalışılmıştır. Yedi adet ekmeklik buğday çeşidinin (Cumhuriyet-75, Momtchill, Tosun-22, Gemini, Katea-I, Kırkpınar79 ve Atilla-12) kullanıldığı araştırma, Uludağ Üniversitesi Görükle Kampüsü'nde bulunan Ziraat Fakültesi Uygulama ve Araştırma Merkezinin deneme tarlalarında yürütülmüştür. Parsel alanının 12 m2 (10mx1.2 m) olduğu ve ekimlerin Ekim ayı içerisinde yapıldığı denemeler dört tekrarlamalı tesadüf blokları deneme desenine göre planlanmış ve sonuçlandırılmıştır. Çeşitlerin adaptasyon ve stabilite yeteneklerinin belirlenmesinde parsellerden elde edilerek dekara çevrilen verim değerleri (kg/da) kullanılmıştır. Basit regresyon metodunun kullanıldığı çalışmada çeşitlere ait üç istatistik hesaplanmıştır. Bunlar; regresyon katsayısı (b), regresyondan sapmalar kareler ortalaması (S2 ) ve belirleme (determinasyon) katsayısı (r2 ) değerleridir. Elde edilen sonuçlara göre, sadece regresyondan sapmalar varyansının dikkate alındığı durumda denemede yer alan tüm çeşitlerin stabil olduğu belirlenmiştir. Çeşitlere ait belirleme katsayılarının önemliliği de bu sonucu doğrular nitelikte olmuştur. Regresyondan sapmalar varyansı ile birlikte regresyon katsayılarının da dikkate alındığı durumda ise sadece Momtchill, Katea-1, Kırkpınar-79 ve Gemini çeşitlerinin stabil çeşitler olduğu, Atilla-12, Tosun-22 ve Cumhuriyet-75 çeşitlerinin ise stabil olmadıkları sonucu elde edilmiştir. Regresyon katsayıları dikkate alınarak yapılan çeşitlerin adaptasyon yetenekleri sınıflandırılmasında, Cumhuriyet-75 çeşidinin iyi koşullara, Tosun-22 ve Atilla-12 çeşitlerinin kötü koşullara adapte oldukları, verimleri deneme ortalamasından (531 kg/da) yüksek bulunan Momtchill, Katea-1 ve Kırkpınar-79 çeşitlerinin tüm koşullara iyi, verimi deneme ortalamasından düşük bulunan Gemini çeşidinin ise tüm koşullara kötü adapte oldukları belirlenmiştir.Item Open Access Müşküle üzüm çeşidinde farklı anaçların aşıda başarı ve fidan randımanı üzerine etkileri(Uludağ Üniversitesi, 2001) Sivritepe, Nuray; Türkben, Cihat; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Bahçe Bitkileri Bölümü.Araştırmada Müşküle üzüm çeşidi, omega aşı yöntemi ile beş farklı anaç üzerine aşılanmıştır. Parafinlenen aşılı çelikler, kavak talaşı:perlit (3:1) ortamında katlanarak, 4 hafta süreyle kaynaştırma odasında (25°C ve % 75-80 oransal nem) bekletilmiştir. Aşı kesitinin ¾’ünü saracak şekilde kallus oluşturan aşılı çelikler, kum, tınlı toprak, torf, perlit ve ahır gübresinden (1:2:1:0.5:0.5) oluşan harç karışımına dikilerek, 6 hafta süreyle kontrollü koşullarda (25±2°C, % 70-75 oransal nem ve 16 saat fotoperiyot) köklendirilmiştir. Daha sonra dış koşullara aktarılan fidanlar, gölgeleme evine yerleştirilmiştir. Sonuç olarak, aşı yerinde kaynaşma oranı (%), kaynaşma düzeyi (0- 4), sürme ve köklenme oranı (%), kök sayısı, fidanlığa dikilebilecek nitelikte aşılı çelik oranı (%) ile fidan randımanı bakımından anaçların farklı etkilere sahip olduğu saptanmıştır. Fidan randımanı açısından, en iyi sonuç 1616 C (%73.75) ve 1613 C’den (%71.14) elde edilmiş; bunları Salt Creek (%69.50) ve 41 B (%65.00) izlemiştir. En düşük canlı fidan randımanı ise, %30.47 ile 5 BB’de belirlenmiştir.Item Open Access Uludağ Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi bahçe arazisi için uygun sulama yöntemlerinin belirlenmesi ve sistemin projelenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2001) Öztekin, Tekin; Demir, Ali Osman; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü.Bu çalışmanın amacı; Uludağ Üniversitesi (U.Ü.) Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi Bahçe Arazisi için, mevcut bitki yetiştirme planına bağlı kalınarak, uygun sulama yöntemlerinin belirlenmesi ve gerekli sistem unsurlarının projelenmesidir. Sulama yöntemlerinin seçiminde; yetiştirilen bitkilerin özel istekleri, sulama sisteminin işletim koşulları, topoğrafik durumun uygunluğu ve su kaynağının debisi gibi etmenler dikkate alınmıştır. Sebze parselleri için yarı sabit yağmurlama, kivi ve diğer meyve parselleri için mini yağmurlama, bağ parselleri için ise; damla sulama yöntemi en uygun yöntemler olarak seçilmiş ve bu yöntemlerin gerektirdiği sistem unsurları boyutlandırılmıştır. Sistem basıncının, elektrik motoru ile çalışan santrifüj tipi pompa ile sağlanması düşünülmüş ve su dağıtım hattında 10 atm. işletme basınçlı sert PVC boruların kullanılması planlanmıştır. Sistem kapasitesinin belirlenmesinde, yağmurlama yöntemiyle sulanacak en büyük alana ilişkin sulama modülü esas alınmıştır. Sistemin kurulması ve işletilmesine esas olmak üzere, durum ve döşeme planları ile metraj ve keşif özeti hazırlanmıştır.Item Open Access Ata Sarısı, Uslu ve Yalova İncisi üzüm çeşitlerinde dona dayanımın belirlenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2001) Burak, Masum; Yalçın, Temel; Sivritepe, Nuray; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Bahçe Bitkileri Bölümü.Denemede Ata Sarısı, Uslu ve Yalova İncisi üzüm çeşitlerine ait bir yaşlı sürgünlerden hazırlanan, tek gözlü çelikler kullanılmıştır. Yapay don testleri, 1. (-15 ve -20°C), 3. (-10 ve -15°C) ve 5. fenolojik safhalarda (-2 ve -5°C) gerçekleştirilmiştir. 1. ve 3. fenolojik safhalarda soğutma hızı 5°C/saat, uygulama süresi 24 saattir. 5. fenolojik safhada ise soğutma hızı 2°C/saat, uygulama süresi ise 5 saattir. Dona dayanım kabiliyetlerinin belirlenmesi amacıyla, don testlerinin hemen sonrasında kışlık göz ve dal dokularında iyon akışı (%) tespit edilmiştir. Ayrıca iklim dolabında (20°C sıcaklık, %80 nispi nem ve 16 saat fotoperiyot) 6 haftalık iyileştirme periyodunu takiben, büyüme ve gelişme fizyolojisine dair parametreler değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Ata Sarısı, Uslu ve Yalova İncisi üzüm çeşitlerinin 1. fenolojik safhada -15°C’ye, 5. fenolojik safhada ise –5°C’ye kadar olan düşük sıcaklıklara dayanıklı olduğu belirlenmiştir. 1. fenolojik safhada –20°C, 3. fenolojik safhada ise –10°C ve –15°C’lerin ölüme neden olduğu tespit edilmiştir.Item Open Access Bolu ilinde yapılan hayvan içme suyu (HİS) amaçlı göletlerin durumu, yeterlilikleri ve sorunları üzerine bir araştırma(Uludağ Üniversitesi, 2001) İşler, Abidin; Demir, Ali Osman; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü.Ülke hayvancılığının önemli bir bölümünü oluşturan mera hayvancılığında, hayvanlara içme suyu sağlamak amacıyla Hayvan İçme Suyu (HİS) göletlerine gereksinim duyulmaktadır. Hayvanlara gerektiği kadar içme suyu sağlanamadığında, et ve süt kayıpları göz ardı edilemeyecek düzeye ulaşabilmektedir. Bu amaçla, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından çeşitli illerde HİS göletleri yapılmaktadır. Türkiye genelinde, 1997 yılı sonuna kadar yapılan 2253 HİS göleti ile 1 244 677 büyükbaş ve 5 980 602 küçükbaş hayvana içme suyu temin edilmektedir. Bu çalışmada, Bolu ilinde yapılan HİS göletlerinin mevcut durumu, yeterlilikleri ve sorunları üzerine bazı incelemeler yapılmıştır. Anılan göletlerin etüt, planlama, projeleme, yapım ve işletme aşamaları için; teknik, sosyal ve yerel eksiklikler ile mikrobiyolojik kirlilik konularında bazı kalıcı çözümler önerilmiştir. Sonuç olarak, yapılan göletlerin çoğunun planlama amaçlarına uygun kullanıldığı, çiftçi ile idarenin işbirliği çerçevesinde verimli ve başarılı bir işletme sisteminin kurulmasıyla mera hayvancılığından daha iyi sonuçların alınabileceği belirlenmiştir.Item Open Access Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) melez performanslarının tahminlenmesi üzerinde bir araştırma(Uludağ Üniversitesi, 2001) Göksoy, Abdurrahim Tanju; Turan, Zeki Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.Bu araştırmada, 9 adet kendilenmiş ayçiçeği hattının diallel olarak melezlenmesiyle oluşturulan populasyonda; a)- Ebeveyn kendilenmiş hatların genel uyum yeteneği (g.u.y.) etkileri (gi) ile ortalama değerleri ( x E ) arasındaki doğrusal ilişkiyi belirlemek, b)- Melezlerin (F1) gözlenen ortalamaları ( x M ) ve bunların beklenen ortalamaları (ŷij), meleze katılan iki hattın ortalaması ( P ) ve heterotik sapmaları (F1- P ) arasındaki doğrusal ilişkileri saptamak amacı ile yapılmıştır. Gözlenen karakterlerin tümünde kendilenmiş hatların g.u.y. etkileri (gi) ile bunların ortalamaları ( x E ) arasında pozitif korelasyonlar bulunmuştur. Ancak, sadece tabla çapı ve 1000 tane ağırlığında yüksek derecede önemli (sırası ile r=+0,891** ve r=+0,818**) çıkmıştır. Yine gözlenen tüm karakterlerde F1'lerin ortalama değerleri ( x M ) ile ŷij ve F1- P değerleri arasında pozitif ve yüksek derecede (r=+0,507** ve r=+0,924** arasında) korelasyonlar saptanmıştır. Buna karşılık, x M ve P arasındaki doğrusal ilişkiler önemsiz çıkmıştır. Bu parametrelerin melez performanslarındaki oransal katkılarını gösteren basit determinasyon katsayıları (r2 ) tane verimi, tek tabla verimi ve bitki boyunda melezlere ilişkin heterotik etkilerin, buna karşılık tabla çapı ve 1000 tane ağırlığında ise ebeveynlerin ortalama değerlerinin ve g.u.y. etkilerinin melez performanslarının tahminlenmesinde daha etkili olacağını kanıtlamıştır.