2006 Cilt 11 Sayı 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Open Access Cramér-Rao bounds for a sıngle real sinusoid: The known frequency case(Uludağ Üniversitesi, 2006) Dilaveroğlu, Erdoğan; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik-Mimarlık Fakültesi/Elektronik Mühendisliği Bölümü.The Cramér-Rao bounds for estimating the amplitude and phase of a real sinusoid of known frequency in white Gaussian noise are examined as the phase is varied, and the largest and smallest bounds and the corresponding critical phases are obtained.Item Open Access Mardin-Savur geleneksel kent dokusu ve evleri(Uludağ Üniversitesi, 2006) Halifeoğlu, F. Meral; Dalkılıç, NeslihanMardin iline bağlı bir ilçe olan Savur, özgün dokusunu günümüze kadar koruyan önemli bir tarihi yerleşim merkezidir. Savur geleneksel kent dokusu, iki tepenin çevresindeki yerleşim alanlarından oluşmaktadır. Kalesi, topografyaya göre biçimlenmiş sokakları, dini yapıları, konakları ve evleri ile geleneksel yerleşim düzeninin özgün değerlerini yansıtmaktadır. Spontane olarak, organik bir dokuda gelişen kentin ana elemanları geleneksel evlerdir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi geleneksel mimarisinin genel özelliklerini gösteren Savur evleri; aile yapısı, ekonomik yapı, kültürel etkileşim, iklim, topografya, jeolojik yapı ve malzemenin etkisiyle biçimlenmiştir. Evlerin birçoğu, ilk sahiplerinin torunları tarafından kullanılmaktadır. Geleneksel yaşam ve kültürel yapı devam etmektedir. Geleneksel kent dokusu ve evleri; nüfus artışı, çarpık kentleşme, yanlış restorasyonlar, bakımsızlık ve ilgisizlikten dolayı özgün değerlerini günden güne yitirmektedir. İlçede çok sayıda geleneksel konut olmasına rağmen, çok az sayıda (12) tescilli konut vardır. Koruma Planı olmayan Savur’un, kültürel birikiminin çağdaş yöntemlerle araştırılması ve tespit edilmesi, çözülmesi gereken sorunların başında gelmektedir. Bu çalışma kapsamında, öncelikle Savur’daki tüm geleneksel konutlar tespit edilmiştir. Tespit edilen evler detaylı bir biçimde araştırılarak; Savur’un geleneksel kent dokusu, genel yerleşim özellikleri ile geleneksel evlerin mimari özellikleri; plan düzeni, plan tipleri, cephe düzeni, cephe elemanları ve yapısal sistem incelenmiştir.Item Open Access Tekstil boyama atıksularının ozonlama ile renk giderimi(Uludağ Üniversitesi, 2006) Eren, Hüseyin Aksel; Aniş, Pervin; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik-Mimarlık Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.Tekstil boyahanelerinde oluşan renkli atık suyun bazı boyarmaddeler takdirinde toksik özellik göstermesi riskinin yanında estetik kaygılardan dolayı da renginin uzaklaştırılmasına çalışılmaktadır. Atıktaki renk geleneksel arıtma metotları ile ancak kısmi olarak uzaklaştırılabilmektedir. Kuvvetli bir oksidan olan ozon yardımı ile atık suyun sadece rengi uzaklaştırılmamakta aynı zamanda organik kirlilik miktarı da azaltılmaktadır. Bu çalışmada pH, sıcaklık, mekanik hareket, atıksu bileşenleri ve ozon dozu gibi proses parametrelerin ozonlamaya etkisi ve ozonlamanın renk ve organik kirlilik giderimindeki etkinliği literatür araştırması şeklinde incelenmiştir. Araştırma sonucunda nötürden ziyade düşük ve yüksek pH’larda ve yüksek mekanik hareket altında ozonlama hızının arttığı, boyama yardımcı kimyasallarının ozonlama verimini düşürdüğü görülmüştür.Item Open Access Ağaç yaprağı ve pomza katkılı alçı kompozitlerin tarımsal yapılarda kullanılabilme olanaklarının araştırılması(Uludağ Üniversitesi, 2006) Karaman, Sedat; Şahin, Sırrı; Örüng, İbrahim; Pabuçcu, KöksalMalzemenin nitelikli ve ekonomik seçimi ile kendinden beklenilen amaçları yerine getirebilecek, maliyeti daha düşük yapılar oluşturulabilir. Bu durum özellikle tarımsal yapılar için önemli olmaktadır. Kırsal alanda bol miktarda bulunan bitkisel artıkların değerlendirilmesiyle, malzemelerin ucuz olarak üretimi ve daha kaliteli tarımsal yapıların yapımı olanaklı duruma gelebilir. Özellikle yirminci yüzyıldan itibaren teknoloji ve malzeme bilimindeki gelişmeler sonucunda kompozit malzemelerin önemi ve kullanım alanı daha da genişlemiştir. Bu araştırmada, ağaç yaprağı (kavak) ve ağaç yaprağı+pomza katkılı alçı kompozit malzemenin fiziksel ve mekanik özeliklerinin saptanarak tarımsal yapılarda kullanılabilme olanakları araştırılmıştır. Birim ağırlık, su emme, ısı iletkenlik katsayısı, eğilme dayanımı ve basınç dayanımı değerleri Seri I (Alçı+ağaç yaprağı) ve Seri II (Alçı+pomza+ağaç yaprağı) örnekleri için sırası ile 1243-890 ve 1080-775 kg/m3 ; % 27-46 ve 37-57; 0.209-0.180 ve 0.188-0.162 W/mK; 36.0-1,0 ve 10-0.3 kgf/cm2 , 36.4-1,3 ve 15.6-0.5 kgf/cm2 elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre alçıya katılan ağaç yaprağı oranının artması ile ısı yalıtım özelliğini artmış, mekanik dayanımlar azalmıştır. Bu özelliklere sahip malzemenin duvar ve tavan kaplamalarında, çatı döşemesinde kullanılarak daha ekonomik ve ısı yalıtımı iyi yapı özellikleri sağlanabilir.Item Open Access Sızıntı sularının evsel atıksularla birlikte arıtılabilirliğinin respirometrik yöntemle izlenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2006) Yalılı, Melike; Kestioğlu, Kadir; Mert, Berna Kırıl; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik-Mimarlık Fakültesi/Çevre Mühendisliği Bölümü.Bu çalışmada, Bursa Hamitler Düzenli Katı Atık Depolama Sahasından kaynaklanan ve fizikokimyasal olarak arıtılan sızıntı sularının evsel atıksularla birlikte arıtılabilirliği respirometrik yöntemle izlenmiştir. Fizikokimyasal arıtılabilirlik kapsamında kireçle ön arıtma, demir (III) klorür ve alüminyum sülfat ile kimyasal arıtma yapılmış, kireçle ön arıtma ile % 38 KOİ, demir (III) klorür ve alüminyum sülfat ile yapılan arıtma sonucunda sırası ile % 55 ve % 59 KOİ giderimi sağlanmıştır. Ham sızıntı suyu (SS), 1/1, 1/2 ve 2/1 oranlarında aktif çamurla (AÇ) karıştırılmış ve 2/1 (SS/AÇ) karışım oranında % 170 mertebelerinde, kireçle ön arıtımı yapılan ve amonyağı uzaklaştırılan, kireçle ön arıtımı + alümle kimyasal arıtımı yapılan ve kireçle ön arıtımı + demir (III) klorür ile kimyasal arıtımı yapılan sızıntı sularında % 135, % 164 ve % 127 mertebelerinde bir solunum aktivite artışı tespit edilmiştir. Yapılan respirometrik ölçümlerin sonucunda kireçle ön arıtmadan geçirilen ve amonyağı sıyrılan sızıntı sularının evsel atıksularla birlikte arıtılabildiği sonucuna varılmıştır.Item Open Access Bursa ve çevresinde jeotermal enerjinin kullanılabilirliğinin incelenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2006) Etemoğlu, Akın Burak; İşman, Mustafa Kemal; Can, Muhiddin; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik-Mimarlık Fakültesi/Makine Mühendisliği Bölümü.Jeotermal enerji yerküreden alınan ısıdır. Jeotermal enerji konutların merkezi ısıtılması ve soğutulmasında, sıcak su temininde, sera ısıtılmasında, kaplıca amaçlı olarak, kimyasal madde ve elektrik üretiminde v.b. kullanılabilir. Jeotermal enerji; yenilenebilir, ucuz, düşük teknoloji seviyeli ve çevreyi kirletmeme avantajlarına sahiptir. Bu makalede, Bursa ve çevresinde jeotermal enerjinin değişik amaçlar için kullanılabilirliği incelendi. Bu çalışmada ele alınan kaynakların ekonomik katkısının yaklaşık yıllık 1200000 YTL olduğu belirlendi. Ayrıca, termodinamiğin ikinci kanunu ile jeotermal kaynakların analizi verildi. Bu analizde, giriş şartları 161 kPa basınç, 102.2°C sıcaklık ve 60.1 kg/s kütlesel debideki bir jeotermal kaynak ele alınarak organik Rankine çevriminde (ORÇ) incelendi. İş yapan akışkan olarak isopentanın kullanıldığı bu sistemde en büyük tersinmezlik oranının %43 ile buharlaştırıcıda olduğu hesaplandı.Item Open Access Gerçek yol şartlarında LPG ve benzinle çalışan iki taşıtın emisyon bakımından karşılaştırılması(Uludağ Üniversitesi, 2006) Çelik, M. Bahattin; Aktaş, Abdurrazzak; Özdalyan, BülentBenzin motorlu taşıtların egzozundan çıkan kirleticilerin hava kirliliğini önemli ölçüde artırdığı bilinmektedir. Kirletici emisyonları azaltmak amacıyla, motorlarda LPG, doğal gaz, etanol, metanol ve hidrojen gibi petrole dayalı ya da yenilenebilir alternatif yakıtlar kullanılmaktadır. Bu çalışmada hem LPG hem de benzinle çalışan iki taşıt gerçek yol şartlarında sürülerek emisyon seviyeleri karşılaştırılmıştır. Taşıtlar rölanti, sabit hızda gitme, yokuş tırmanma ve inme durumları için test edilmiştir. Testler sonucunda LPG’li çalışmada CO ve HC emisyonlarının benzinli çalışmaya göre genel olarak daha düşük çıktığı tespit edilmiştir. Benzinli çalışmada rölanti rejimindeki HC emisyonu LPG’li çalışmaya göre daha düşüktür. Ayrıca her iki yakıtlı çalışmada da rölanti çalışmasına göre; sabit hız, yokuş tırmanma ve inme rejimlerinde emisyon değerlerinin önemli ölçüde değiştiği belirlenmiştir.Item Open Access İmaj, kimlik ve anlam oluşturma biçimlerinin turizm binaları üzerinde incelenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2006) Kancıoğlu, MuallaBina ve çevresinin bireye sunduğu olanakların, fiziksel temelli gereksinimleri giderebilmesi yanında; imaj, kimlik, anlam gibi psikolojik temelli gereksinimleri de karşılayabilmesi amaçlanmaktadır. Bu nedenle, turizm binaları ve çevresinin de planlanması ve tasarlanması aşamalarında; imaj, kimlik ve anlam oluşturabilmenin esasları üzerinde önemle durulması gerekmektedir. İmaj, kimlik, anlam oluşturma amacına yönelik olarak, son yıllarda ülkemizde yapılan turizm binalarının tasarlanması aşamasında; çeşitli stil, biçim ve arayışlar üzerinde yoğunlaşılmıştır. Ülkemizin Akdeniz Bölgesi’ndeki turizm binalarının planlama-tasarlama sürecindeki çeşitli stil, biçim ve arayışları üzerinde yapılan incelemede; bu yaklaşımlar üç grup altında değerlendirilebilir : Yöresel mimariden esinlenen yaklaşımlar, tarihi ve kültürel dönemlerden esinlenen yaklaşımlar, yeni arayışlardan esinlenen yaklaşımlar. Genellikle, ülkemizde imaj, kimlik ve anlam oluşturma çabalarının, bireyin psikolojik gereksinimlerini karşılamanın yanı sıra; etkileyici bir biçim oluşturmaya dönüştüğü görülmektedir. Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’ndeki turizm yapılarının çok azında, sadece işlevlerin yansıtıldığı formların kullanıldığı; çoğunda ise, yerel ve tarihi geleneklere dayanılarak oluşturulmaya çalışılan bir mimarlık söyleminden bahsedilebilir. Öncelikli olarak, çevresel verileri ve kullanım özelliklerini göz önünde tutan ve belirli bir söylemi olan her türlü mimari arayışların çevreyle özdeşleşmesi mümkündür.Item Open Access Carpet evaluation by imaging(Uludağ Üniversitesi, 2006) Gemci, Remzi; Ulcay, Yusuf; Altun, Şule; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik-Mimarlık Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.Carpets suffer an appearance loss with use. Carpet manufacturing companies, before marketing their product, are interested in determining the life of a carpet and the appearance change the carpet undergoes at different wear levels in order to test it acceptability in the market. Traditionally, carpet samples have been tested mechanically and their evaluation process, obviously involves a lot of subjectivity, is time consuming and is often unreliable. This study reviews the image techniques which eliminates instrumental testing in carpet evaluation.Item Open Access Aksiyomlarla tasarım ilkeleri yardımıyla kentiçi toplu taşıma sistemlerinin tasarımı(Uludağ Üniversitesi, 2006) Yılmaz, ErdalBu çalışma, özellikle büyük kentlerde giderek karmaşık bir problem haline dönüşen ulaşım sorununun çözümüne bir katkı sağlama kaygısını taşımaktadır. Bu yaklaşımla kentiçi ulaşımında en önemli aktörlerden birisi olan kentiçi otobüs taşımacılığına odaklanılarak, sistemin Aksiyomlarla Tasarım (AD) prensipleri yardımıyla yeniden düzenlenmesine yönelik yeni bir çözüm önerisi ortaya konulmaya çalışılacaktır. Belirlenen çözüm önerisinden hareketle çalışma kapsamında İstanbul ili için belirli bir bölgeye yönelik olarak sistem yeniden tasarımlanacaktır.Item Open Access Aktif çamur proseste aşırı çamur üretimini azaltmak için kullanılan yöntemler(Uludağ Üniversitesi, 2006) Gürtekin, Engin; Şekerdağ, NusretAşırı çamur uzaklaştırılması ile ilgili çevresel kanunlar her geçen gün daha da kısıtlayıcı olmaktadır. Çamur ile ilgili problemlerin çözümünde en ideal yol, aktif çamur proseste oluşan aşırı çamuru arıtmaktansa proseste oluşan aşırı çamur üretimini azaltmaktır. Bu nedenle, aktif çamur prosesinde oluşan aşırı çamur üretimini azaltmak için yeni yöntemler ve teknolojiler geliştirilmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu makalede, aşırı çamur üretimini azaltmak için kullanılan yöntemler verilmiştir.